شرح سه دفتر مثنوي معنوي به ازبکي ترجمه شد

1385/9/25 ۰۳:۳۰

كتاب«مفتاح الاسرار»؛ تأليف "شيخ آدينه محمد خوارزمي" از متصوفان و اويسيان قرن دوازدهم هجري توسط "محمود حسني"؛مدير گنجينه‌ نسخ خطي مؤسسه‌ابوريحان بيروني، فرهنگستان علوم ازبكستان و به همت رايزني فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در تاشكند به ازبكي ترجمه و چاپ شد.

كتاب«مفتاح الاسرار»؛ تأليف "شيخ آدينه محمد خوارزمي" از متصوفان و اويسيان قرن دوازدهم هجري توسط "محمود حسني"؛مدير گنجينه‌ نسخ خطي مؤسسه‌ابوريحان بيروني، فرهنگستان علوم ازبكستان و به همت رايزني فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در تاشكند به ازبكي ترجمه و چاپ شد.
اين كتاب 352 صفحه اي كه در شمارگان 1000 نسخه انتشار يافته و در دسترس اهل علم و ادب و به خصوص علاقمندان مولوي و عرفان، قرار گرفته است اختصاص به شرح ابيات مشكل سه دفتر مثنوي معنوي مولانا جلال الدين بلخي رومي دارد.
در پيشگفتاري كه توسط "عابديني"؛ سرپرست رايزني فرهنگي بر اين كتاب نوشته شده، چنين آمده است: «به دست آمدن شرحي ديگر با نام «مفتاح الاسرار» شيخ آدينه محمد خوارزمي از چهره‌هاي گمنام در حوزه‌ عرفان كه در قرن دوازدهم هجري در خوارزم به سر برده و آثار گرانمايه‌اي از قبيل «شرح كلمات بعضي اصل سلوك»، «رساله‌ي آدينه ايشان»، «مرآت العابدين»، «توبة التائبين»، «ترجمه‌ي دعاي قنوت» به زبان فارسي (سبكماوراءالنهري) از خود باقي گذاشته است، حاكي از عشق و توجه‌ فوق‌العاده‌ي مردم اين منطقه، به خصوص ملت ازبكستان به اين شاهكار ادب فارسي است.
تنها نسخه خطي «مفتاح الاسرار» كه شرح عرفاني سه دفتر «مثنوي معنوي» مولوي را در برگرفته و به زبان فارسي است، با شماره‌ي 7143 در گنجينه‌ نسخ خطي مؤسسه‌ي ابوريحان بيروني فرهنگستان علوم ازبكستان نگهداري مي‌شود.
اميد است، اين كتاب كه براي نخستين بار به دست چاپ سپرده مي‌شود و تنها نسخه‌ دستنويس آن موجود است، هديه‌خوبي براي مولوي پژوهان و مثنوي خوان‌ها آن هم در سال 2007 ميلادي كه هشتصدمين سال تولد آن شخصيت جهاني است، باشد.»
اين كتاب، داراي مقدمه ديگر به قلم" محمود حسني"؛ مترجم كتاب است و يك سخن آخر از "لطيف جان حاجي باباخان اف"؛ از نوادگان شيخ آدينه محمد خوارزمي، در باره شرح حال و آثار ايشان به زبان ازبكي، جا گرفته است.
به گفته‌ او، شيخ آدينه محمد خوارزمي از نسل بيست و ششم سلسله ايشانيها (سادات) بوده است.
شيخ آدينه محمد خوارزمي، موضوعات و حكايات سه دفتر مثنوي معنوي را به طور كامل، بلكه به طور برگزيده انتخاب كرده شرح داده است. عناوين موضوعات اين كتاب همان طوري است كه مولوي در مثنوي خود آورده است.
عناوين فصول كتاب بدين شرح است: فصل اول: در بيان ابتداي حال مصنف اين كتاب،يعني در بيان اميد حصول توفيق و توبه و نزول انواع حقيقت و مرتبه،فصل دوم: در بيان علم اليقين،فصل سوم: در بيان تعيين عين‌اليقين و محققان آن،فصل چهارم: در بيان حق اليقين كه انتهاي درجه‌ي سالكان است،فصل پنجم: در بيان اهل تقليد و در ذكر ضرر صحبت با ايشان و فصل ششم: در بيان صفت اهل كمال و وصول با بندگان خاص حضرت حق تعالي. (میراث فرهنگی)


خان احمدی