1394/10/14 ۱۱:۴۲
اگر کتاب جغرافی دهه 60 و 70 را با وضعیت کنونی محیط‌زیست مقایسه کنید، دچار تناقض شدیدی می‌شوید و تصور می‌کنید این اطلاعات و منابع درسی برای صدها سال پیش است، چون دیگر نه خبری از برخی تالاب‌ها و دریاچه‌هایی که سال‌ها حیات آنها عامل مهمی در تداوم زندگی انسان‌ها بود، هست نه از بسیاری از جنگل‌های سبز آن روزها.
نسرین نیکنام: اگر کتاب جغرافی دهه 60 و 70 را با وضعیت کنونی محیط‌زیست مقایسه کنید، دچار تناقض شدیدی می‌شوید و تصور می‌کنید این اطلاعات و منابع درسی برای صدها سال پیش است، چون دیگر نه خبری از برخی تالاب‌ها و دریاچه‌هایی که سال‌ها حیات آنها عامل مهمی در تداوم زندگی انسان‌ها بود، هست نه از بسیاری از جنگل‌های سبز آن روزها.
استمرار خشکسالی و استفاده نادرست انسان‌ها از منابع طبیعی و زیست‌محیطی دست به دست هم داده که دیگر وقتی از تالاب گاوخونی و هامون یا درباره وضعیت دریاچه ارومیه صحبت می‌شود تنها همان نسل بداند جریان از چه قرار است و نسل امروز از تمام این اطلاعات و دیده‌ها خالی باشد. از این رو مسئولان محیط‌زیست و آموزش و پرورش تصمیم گرفته‌اند منابع درسی جغرافی مقطع دبیرستان را تغییر دهند و اطلاعاتی را در اختیار دانش‌آموزان قرار دهند که واقعیت‌های زیست‌محیطی کشور را در‌بر دارد، نه آنچه وجود داشته و دیگر اثری از آن نیست.
آموزش محیط‌زیستی از دوران طفولیت
اسفند 92 بود که دو مدیر دولتی؛ یعنی معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط‌زیست و علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش تفاهمنامه‌ای برای منسجم کردن فعالیت‌های پژوهشی محیط‌زیست امضا کردند که با استناد به همین تفاهمنامه کارگروهی با مشارکت دفتر آموزش و مشارکت مردمی سازمان حفاظت محیط‌زیست و دفتر سلامت معاونت تربیت بدنی آموزش و پرورش تشکیل شد تا در آن به بررسی مفاد این تفاهمنامه و شیوه اجرایی آن بپردازند.
مهناز مظاهری، معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره اقداماتی که تاکنون در زمینه تغییرات محتوای دروس مقطع دبیرستان انجام شده است، به «فرهیختگان» گفت: «یکی از مهم‌ترین دلایل تشکیل کارگروه بین محیط‌زیست و آموزش و پرورش این بود که با مشورت مدیران و کارشناسان این دو حوزه، آگاهی‌های محیط‌زیست در نظام آموزش کشور به‌روز و رسمی شود.»
او تاکید کرد: «همچنین قرار است در این بخش از اطلاعات جدید مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش‌پژوهان در حوزه محیط‌زیست هم کمک گرفته شود تا منابعی در اختیار دانش‌آموزان قرار گیرد که منافاتی با داده‌های زیست‌محیطی نداشته باشد.»
مظاهری با تاکید بر اینکه در آموزش مفاهیم زیست‌محیطی به دانش‌آموزان ایرانی باید به مسائل عملیاتی بیشتر از مسائل تئوری پرداخته شود، افزود: «گنجاندن مباحث زیست‌محیطی در محتوای کتاب‌های درسی کافی نیست، بلکه آموزش‌ها باید به نحوی باشد که در رفتار دانش‌آموزان تغییر ایجاد کند. اینکه فرزند‌مان از همان دوران طفولیت روش‌های زندگی مسالمت‌آمیز با محیط‌زیست و رعایت اصول زیست‌محیطی را بداند چیز عجیبی نیست. این روش سال‌هاست در تمام مقاطع تحصیلی کشورهای پیشرفته آموزش داده می‌شود.»
تدوین کتاب‌های درسی با محتوای محیط‌زیستی
چند سالی می‌شود که آموزش و پرورش به دنبال به‌روز کردن محتوای کتاب‌های درسی دانش‌آموزان در تمام حوزه‌های محیط‌زیست مانند چرخه آب، وضعیت سفره‌های زیرزمینی، قطع درختان و بیابان‌زدایی است و تلاش می‌کند اهمیت این موضوعات را از دوران ابتدایی به دانش‌آموزان آموزش دهد.
محی‌الدین بهرام محمدیان، معاون پژوهشی و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش با تاکید بر ورود مطالب محیط‌زیستی به کتاب‌های درسی گفت: «اینکه مطالب محیط‌زیستی در قالب کتاب و یک واحد درسی به دانش‌آموزان آموزش داده شود، موضوع با‌اهمیتی است، اما بهتر است مفاهیم زیست‌محیطی به دانش‌آموزان در قالب بسته‌های آموزشی ارائه شود.»
او در پاسخ به این پرسش که آیا در حال حاضر منابع درسی دانش‌آموزان در حوزه شناخت جغرافیای کشور به‌روز بوده و توجهی هم به آموزش‌های زیست‌محیطی در کتاب‌های درسی شده است، تصریح کرد: «یکی از کارهایی که کارگروه مشترک در این دو سال به آن پرداخته است آموزش‌های زیست‌محیطی، آشنایی با قوانین حوزه محیط‌زیست و شناخت جغرافیای طبیعی کشور است، اما برای تدوین برنامه‌های آموزشی و آماده کردن محتوای کتاب‌های درسی نیازمند همکاری‌های گسترده‌تری با سازمان محیط‌زیست هستیم.»
محمدیان افزود: «آموزش مسائل محیط‌زیست دانش‌آموزان نباید فقط مختص چارچوب کلاس‌های درسی باشد، از این رو بخشی از فضای آموزشی دانش‌آموزان در حوزه آشنایی با مفاهیم تنوع زیستی باید در محیط‌های طبیعی، موزه‌ها و مراکز آموزشی مختلف انجام شود.» آموزش و پرورش باید به تمام حوزه‌های مختلف زندگی در کتاب‌های درسی مقاطع تحصیلی برای آموزش دانش‌آموزان به‌عنوان نیروی کار آینده توجه کند و موضوعات محیط‌زیستی را در سطح ملی برای آموزش دانش‌آموزان قرار دهد.
مهناز مظاهری، معاون آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط‌زیست از به‌روز‌رسانی منابع درسی جغرافیای مقطع دبیرستان در آینده نزدیک خبر داد وتصریح کرد: «در حال حاضر کارگروه آموزشی در حال بررسی و تدوین منابع درسی مقطع فنی و حرفه‌ای است و به‌زودی به‌روز‌رسانی دروس جغرافی دبیرستان را هم آغاز می‌کند.» او تاکید کرد: «حالا که دیگر نمی‌توانیم تالاب‌ها، دریاچه‌ها، جنگل‌ها و منابع آبی زیرزمینی را احیا کنیم، بهتر است به آموزش مسائل زیست‌محیطی روی آوریم و به نسل کنونی نحوه مراقبت از بقایای محیط‌زیست را یاد دهیم.»
منبع: روزنامه فرهیختگان
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید