جام طلای حسنلو

1394/8/26 ۰۹:۴۵

ایران‌زمین| جام طلای حسنلو یکی از آثار باستانی برجسته ایران است که در جریان کاوش‌های رابرت دایسون آمریکایی در «تپه حسنلوی نقده» در سال ۱۳۳۶ کشف شد. این اثر قدمتی ۳۲۰۰ ساله دارد و احتمالا نقش بسزایی در شکل‌گیری هنر دوره پس از خود، یعنی دوره مادها داشته ‌است.

ایران‌زمین| جام طلای حسنلو یکی از آثار باستانی برجسته ایران است که در جریان کاوش‌های رابرت دایسون آمریکایی در «تپه حسنلوی نقده» در سال ۱۳۳۶ کشف شد. این اثر قدمتی ۳۲۰۰ ساله دارد و احتمالا نقش بسزایی در شکل‌گیری هنر دوره پس از خود، یعنی دوره مادها داشته ‌است.

این جام ارزشمند ۲۱ سانتی‌متر بلندی، ۲۵ سانتی‌متر قطر و ۹۵۰ گرم وزن دارد. روی جام نقش خدایگان سه‌گانه یعنی «خدای زمین، خدای آب و خدای خورشید» حک شده‌، همچنین نقش پهلوانی که با هیولا می‌جنگد، الهه‌ای ایستاده روی دوقوچ، نقش بدن انسان بر پشت یک پرنده و مطابقت صحنه‌ها با یک حماسه حوری از نقش‌های موجود روی این جام است. سازمان میراث فرهنگی برای اولین‌بار آن را در سال ۱۳۷۷ به نمایـــش عمومی گذاشت.

روی بدنه این جام معـــروف نیز نقش‌های بسیاری حــک شده‌ که احتمالا داستانی حماسی را روایت می‌کند. درجلد اول کتاب «کهن‌دیار» که قسمتی از مجموعه آثار ایران‌باستان در موزه‌های بزرگ جهان را به تصویــــر کشیده‌، درباره این جام آمده‌ است: «در ردیف بالایی، ایزدی بالدار سوار بر گردونه‌ای که یک گاونر آن را می‌کشد، به سوی کاهنی در حرکت است که جامی در دست دارد و در این حال از دهان گاو، رودی جاری است که احتمالا نماد حیات و باروری محسوب می‌شود. در ردیف پایینی و زیرگردونه حیات، پهلوانی در حال نبرد با موجودی نیمه‌انسان و نیمه‌اژدها است. از تصاویر قلم‌زنی شده آن سوی جام می‌توان به ایزدهای شاخدار سوار بر ارابه، کاهنانی که در حال حمل قوچ‌های قربانی هستند، پهلوانی که گرز و کمان در دست دارد، مردی که در حال رام‌کردن شیر است و پدر و مادری که در حال بازی با کودک خردسال‌شان هستند، اشاره کرد.»

این جام که در زیر اسکلت مردی یافته شده، ضربه‌خورده و کج‌شده است. کارشناسان بر این باورند این مرد با در دست داشتن جام در حال فرار از دست سپاه مهاجمان بوده و چون در حال فرار جانش را از دست داده، جام در زیر فشار بدنش ضربه خورده و کج شده است. درحال حاضر این جام در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود.

منبع: روزنامه فرهیختگان