1394/6/31 ۱۰:۳۲
عید قربان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اعیاد اسلا‌می , در مناطق مختلف کشورمان با مراسم و آیین هایی خاص و شکوهی ویژه برگزار می شود. با دقت در نحوه برگزاری این مراسم مشاهده می‌شود اگرچه مردم هر ناحیه , آداب متفاوتی در این خصوص دارند ولی این مراسم در لایه‌های عمیق‌تر شبیه یکدیگر و مطابق با آیین های دیرین و کهن برگزاری عید قربان است. ایرانیان بنا بر رسوم ویژه‌ای که دارند از مدت ها پیش از روز عید قربان , خود را آماده جشن می کنند و مقدمات این مراسم با خرید حیوان قربانی آغاز می شود.
انتخاب حیوان برای قربانی در هر منطقه متناسب با عادت ها و عقاید ویژه همان منطقه است و حیوان قربانی با شرایط خاصی برای زمان ذبح , نگهداری , آماده و آراسته می شود.
عید قربان در استان گلستان و ترکمن ها
به پاس این عید مذهبی، ترکمنها از پیر و جوان، دختر و پسر به خصوص کوچکترها سعی میکنند در حد توان و وسع خانواده لباسهای نو تهیه کنند و سفرههای خود را برای پذیرایی از مهمانان رنگینتر کنند. دامداران منطقه نیز که از ماهها پیش گوسفندان خود را برای این روزها پروار کردهاند، احشام خود را برای فروش به بازار فروش دام شهرهای ترکمننشین روانه میکنند. برخی از خیابانها نیز چند روز قبل از عید قربان به محل فروش گوسفند و گوساله قربانی تبدیل میشوند. علاوه بر اين ترکمنها آداب و رسوم ویژه‌ای نیز دارند از جمله نظافت و خانه تكاني، پختن ناني روغني به نام كوكئن، ساخت اسباب تفريحي به نام چاتما و آيلاما بااستفاده از چوب و طناب براي شادي.
عید قربان در استان های حاشیه خلیج فارس
عید قربان یکى از بزرگ‌ترین اعیاد اهالى سواحل و جزایر خلیج‌فارس است. به این روز، عید اضحى، عید گپه و عید بزرگ نیز مى‌گویند.
در این روز، مردمِ صبح زود از خواب برمى‌خیزند و پس از اداى نماز به گورستان شهر مى‌روند و بر قبر بستگان خود به خواندن فاتحه و قرآن مى‌پردازند. بعد از این کار، به خانه آمده و غسل مى‌کنند و پس از صرف صبحانه به مسجد جامع شهر می‌روند و به خواندن قرآن و دعا مى‌پردازند و تا آمدن امام مسجد، تکبیر بلند مى‌گویند. سپس پشت سر امام جماعت دو رکعت نماز عید به جاى مى‌آورند. در این روز احیاناً اگر دو نفر با هم قهر بوده یا دعوا کرده باشند، روى هم را مى‌بوسند و با هم آشتى مى‌کنند. در این روز همه اهالى لباس نو مى‌پوشند، بچه‌‌ها به درِ خانه‌ها اعم از آشنا و غیرآشنا مى‌روند؛ صاحب‌خانه‌ها نیز به آنها عیدى مى‌دهند.
عید قربان در کرمان
گوسفندی که مردم این منطقه برای قربانی انتخاب می کنند باید از لحاظ ظاهر خصوصیات خاصی داشته باشد؛ شاخ این حیوان نباید شکسته شده باشد و هیچ زخمی هم نباید داشته باشد همچنین این گوسفند باید یک ساله باشد. این گوسفند در روز عید قربان برای اموات ذبح و گوشت آن بین افراد فامیل، آشنایان و فقرا توزیع می شود البته ذبح گوسفند هم باید در زمان خاصی انجام شود؛ به این صورت که اگر اولین سالی باشد که فرد فوت شده، پیش از طلوع آفتاب و در غیر این صورت تا غروب روز عید قربان گوسفند قربانی ذبح می شود. شب قبل از عید قربان تمام بدن گوسفند را به وسیله حنا و برخی موارد هم به وسیله
رنگ های شیمیایی نقش می زنند. جدا از آن، کرمانی ها مقداری اسپند و کندر هم درون پارچه ای می بندند و از شب قبل از عید قربان، به گردن گوسفند آویزان می کنند تا زمانی هم که حیوان ذبح می شود این پارچه به گردن گوسفند می ماند. مردم کرمان بر این باورند که دود این اسپند و کندر برای دفع چشم زخم بسیار موثر است. همچنين شب پیش از عید قربان، چشم گوسفند سرمه می شود چرا که ساکنان این منطقه بر این باورند این کار، راه رسیدن به سعادت را برای میتی که قربانی به او تعلق دارد فراهم می کند. همچنين گذاشتن حبه ای قند یا تکه ای نبات در دهان حیوان قبل از ذبح به باور مردم محلی با این کار حیوان، تلخی مرگ را احساس نمی‌کند. بستگان میت چشم های گوسفند قربانی را قبل از ذبح می بوسند، چاقویی هم که برای ذبح گوسفند استفاده می شود برای متبرک شدن، دعایی مخصوص به آن خوانده می شود. این آداب و رسوم بیشتر در کرمان و شهرستان های بافت، سیرجان و رفسنجان رواج دارد.
آیین های عید قربان در کردستان
روز عید قربان بعد از خواندن دو رکعت نماز عید با خواندن دعای « لبیک اللهم لک لبیک»قربانی خود راانجام می دهند و استان کردستان استانی است که در بخش هایی از آن عید قربان باشکوه تر از هر جای دیگر در آن جشن گرفته می شود.بازدید از اقوام ، سور دادن به آشنایان و پذیرایی از آنان با گوشت قربانی و ... از جمله آیین های این اقوام است که برگزار می شود و مردان نیز با فرارسیدن عید قربان مانند عید نوروز علاوه بر لباس های نو برای اعضای خانواده ، شیرینی و شکلات و آجیل و میوه و ... خریداری می کنند و پس از تدارک مراسم عید بهترین لباس خو د را پوشیده و چشم به راه رسیدن عید می شوند و در روز عید قربان همه مردان از کوچک و بزرگ در مراسم عید شرکت می کنند.
عید قربان در شیراز
مراسم این عید در شیراز به طرز بسیار با شکوهی برگزار می شود. از چند روز قبل از فرارسیدن این عید، هر خانواده ای سعی می کند گوسفندی خوب خریداری کند تا آن را قربانی کند و به همین دلیل هم آن را گوسفند قربانی می نامند .آنها از این گوسفند خیلی خوب نگهداری و مراقبت به عمل می آورند گوسفند مزبور باید کاملاً سالم باشد و هیچ نوع لک یا خالی نداشته باشد تا نموداری از پاکی و پاکدامنی اسماعيل باشد. روز عید که فرارسید قربانی را که با نوارهایی از پارچه هایی رنگارنگ و مهره های الوان و چیزهای دیگر تزیین می کنند و صورت و دست و پا و سایر قسمت های بدنش را با حنا رنگ می کنند. همسایه ها متقابلاً به دیدن یکدیگر می روند و با ادای جمله عید شما مبارک به هم تهنیت و تبریک می گویند. در این روز شیرازی ها غزلیات و اشعاری را که به مناسبت این عید سروده شده و از حفظ دارند، مرتباً در کوچه و خیابان می خوانند و سراسر این روز در شیراز به جشن و شادمانی می گذرد .
عيد قربان در سیستان
یکی دیگر از اعیاد بزرگ مردم استان سیستان عید قربان است. در این عید مردم لباس نو می پوشند و در محلی به نام قربانگاه جمع می شوند. در این روز معمولاٌ چند خانوار با هم شتری را قربانی می کنند و گوشت آن را به فقرا و مستمندان احسان می کنند. پس از خاتمه مراسم قربانی دید و بازدید شروع می شود و به خانه دوستان و اقوام و آشنایان می روند و حلالیت می طلبند. مراسم دید و بازدید این عید تا سه روز ادامه می یابد.
روزنامه قانون
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید