90 سال پس از تولد«ایتالو کالوینو»

1392/7/27 ۰۸:۴۴

همین حالا اگر از بغل‌دستی‌تان بپرسید که آیا «آناکارنینا» را خوانده، بی‌درنگ جواب می‌دهد بله! و شاید هم بگوید: «دارم دوباره می‌خوانمش». «برادران کارامازوف»، «مادام بوواری»، «مرشد و مارگاریتا» و...‌هزاران نام کتاب است که هیچ‌کس زیر بار نخواندنشان نمی‌رود و به‌عکس هربار که با این سوال مواجه می‌شوند، می‌گویند که چندین‌بار آن را خوانده‌اند و حالا در حال بازخوانی آن هستند. ایتالو کالوینو، نویسنده شوخ‌طبع و زبان‌تلخ ایتالیایی اولین کسی بود که به این دسته از آدم‌ها گفت «دروغگو»! بارهاوبارها هرکدام از ما که علاقه‌ای بیشتر از دیگران در خود نسبت به خواندن کتاب احساس می‌کنیم، از ته دل می‌خواهیم به آنهایی که ادعا می‌کنند «کلیدر»، «شوهر آهوخانم» و مجموعه رمان‌های احمد محمود و حتی ساعدی و چوبک را خوانده‌اند بگوییم «دروغگو» و حالا ایتالو کالوینو در کتاب «چرا باید کلاسیک‌ها را خواند»، کارمان را راحت کرده است.
خواندن کتاب «چرا باید کلاسیک‌ها را خواند» برای شناخت نویسنده‌ای که همین‌روزها باید تولد 90سالگی‌اش را جشن می‌گرفت، کلیدی است چراکه او در این کتاب، شقه دیگر نویسندگی‌اش را با خواننده در میان می‌گذارد و آن، وابستگی تمام رمان‌هایش، از «ویکونت شقه‌شده» و «اگر شبی از شب‌های زمستان مسافری» گرفته تا «لانه عنکبوت» و «کمدی‌های کیهانی» با دیگر آثار کلاسیک جهان است.
کالوینو در این کتاب از اهمیت و ضرورت اجتناب‌ناپذیر خواندن رمان‌های کلاسیک سخن می‌گوید و دلیل این پافشاری را بهترشدن آینده انسان می‌داند و اینگونه است که از کتاب، اسطوره‌ای می‌سازد در برابر کالاهایی که امروز زندگی ما را آغشته به خود کرده‌اند؛ فیلم، تلویزیون، روزنامه، مجله و... که همگی تنها در سطحی از برقراری ارتباط با مخاطب باقی می‌مانند و تنها این کتاب است که می‌تواند تولیدگر عمقی تاثیرگذار در رابطه میان مخاطب و اثر باشد.
در تورات به انسان‌ها یادآوری شده که «هیچ‌چیز زیر پرتوهای خورشید خدا، تازه نیست» و خواندن کلاسیک‌هایی از دنیای قدیم و مدرن و حتی پست‌مدرن به ما این فرصت را می‌دهند که قبل از شیفتگی ساده‌انگارانه درباره کشف‌های دم‌دستی خود از هستی، یاد بگیریم که هیچ‌کدام از کشف‌های ما تازه و اصیل نیستند بلکه اگر در نهایت درست یا قابل‌اعتنا باشند، اصالت خود را سال‌ها پیش یا سال‌ها بعد، در متنی از کلاسیک‌ها بروز داده‌اند.
از این رهگذر، کالوینو یک هدیه ابدی و همیشگی برای فارسی‌زبان‌ها دارد و آن کشف هفت‌پیکر نظامی به‌عنوان یکی از 31 اثری است که در این کتاب به‌عنوان کلاسیک از آنها یاد شده است. او هفت‌پیکر نظامی را کتابی متفاوت با جهان‌بینی غرب درباره پدیده عشق و کمال می‌داند و مدام در خوانش این اثر نظامی، از خود می‌پرسد که چطور تعدد زوج می‌تواند به غنی‌شدن و رستگاری یک انسان – پادشاه ساسانی سده پنجم میلادی، بهرام پنجم - بینجامد. او اعتراف می‌کند که اگر مساله یک کتاب، چندهمسری باشد، ساختار روایی آن تغییر کرده و امکاناتی را به دست می‌دهد که کل ادبیات غرب از آن بی‌خبر بوده و هست. کالوینو در خواندن هفت‌پیکر، روایت پادشاهی را می‌بیند که پس از پیروزی در هر آزمون، همسری جدید به دست می‌آورد که رتبه‌ای بالاتر و والاتر از همسر پیشین دارد و این همسران متوالی به‌جای راندن یکدیگر، حکمت و زیبایی خود را در کنار هم قرار داده تا بهرام‌شاه با به‌دست‌آوردن هفت همسر که هر یک به رنگی و به سرشت سیاره‌ای خاص است، به کمال برسد.
کالوینو تنها 62سال عمر کرد اما کتاب‌هایش هر یک در نوع خود، کلاسیک‌هایی از دنیای طنز و زندگی سیاست‌زده ما هستند. او بیش از آنکه با روایت یک شوالیه ناموجود در کتابی به همین نام، به ادبیات جهان خدمت کرده باشد، با نوشتن «چرا باید کلاسیک‌ها را خواند» توانست تفاوت میان خواننده‌بودن و خواننده‌نبودن را روشن کند. او از جهانی می‌ترسید که در آن کلاسیک‌ها به‌جای خوانده‌شدن تنها با ادعای خواندن مواجه شوند و کتابخانه‌ها پر شود از این ادعاهای پوچ و بی‌معنا تا آنجا که اصلی‌ترین رسالت کتاب‌های کلاسیک که همانا، تغییر در متن انسانیت است جای خود را به ادعای این تغییر دهد. حالا که کالوینو متولد شده، شاید خیلی راحت‌تر از قبل بتوان روبه‌روی آدم‌هایی که مدعی هستند کلاسیک‌ها را خوانده‌اند اما هیچ نشانه‌ای از تغییر در آنها دیده نمی‌شود، ایستاد و به آنها گفت: «دروغگو»! و خوشحال بود که این توهین را پیش از این کالوینو بنا نهاده است.

نظر دهید

گزارش

ایمیل

توضیحات

90 سال پس از تولد«ایتالو کالوینو»

گزارش

برچسب ها

اخبار مرتبط

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

90 سال پس از تولد«ایتالو کالوینو»

گزارش

برچسب ها

اخبار مرتبط

ورود به سایت

ثبت نام