1393/12/16 ۱۰:۰۰
هنر فیروزه تراشی از جمله هنرهایی با قدمت چند هزار ساله در خراسان رضوی است که برای جاودانگی و جهانی شدنش نیازمند توجه و هنرمندی مسئولان متولی در این حوزه است. قلب هنر فیروزه تراشی در سرزمین خورشید و پهنه تاریخی کهن این سرزمین می‌زند. فیروزه نیشابور با قدمت 5 هزار ساله و هنر فیروزه تراشی هنرمندان خراسانی با 3 هزار سال قدمت نام این سنگ را با بهترین کیفیت در جهان به نام «فیروزه نیشابور» به ثبت رسانده است. فعالیت 300 کارگاه تراش فیروزه در خراسان رضوی که مقام نخست را در کشور دارند درحالی ادامه دارد که تنها 25 استادکار روی هنر فیروزه تراشی و هنرهای تابعه آن به صورت تخصصی و انحصاری کار می‌کنند.
آرزو عرفانی جاودانی: هنر فیروزه تراشی از جمله هنرهایی با قدمت چند هزار ساله در خراسان رضوی است که برای جاودانگی و جهانی شدنش نیازمند توجه و هنرمندی مسئولان متولی در این حوزه است. قلب هنر فیروزه تراشی در سرزمین خورشید و پهنه تاریخی کهن این سرزمین می‌زند. فیروزه نیشابور با قدمت 5 هزار ساله و هنر فیروزه تراشی هنرمندان خراسانی با 3 هزار سال قدمت نام این سنگ را با بهترین کیفیت در جهان به نام «فیروزه نیشابور» به ثبت رسانده است. فعالیت 300 کارگاه تراش فیروزه در خراسان رضوی که مقام نخست را در کشور دارند درحالی ادامه دارد که تنها 25 استادکار روی هنر فیروزه تراشی و هنرهای تابعه آن به صورت تخصصی و انحصاری کار می‌کنند.
تراش سالانه 6 هزار کیلوگرم سنگ فیروزه
«سید جواد پیش‌بین»، عضو کمیته ملی تدوین استاندارد جواهرات کشور در این باره اظهارداشت: سالانه 40 تن سنگ فیروزه در خراسان رضوی تولید می‌شود که 15 تا 20 درصد آن به صورت نگین تراش می‌خورد. بر این اساس سالانه 6 هزار کیلو گرم فیروزه در کارگاه‌های تراش فیروزه مشهد و نیشابور تراش می‌خورد که حجم بالایی است.
منحصر به فرد‌ترین معدن فیروزه
«رجبعلی لباف خانیکی»، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز تصریح کرد: از دل معدن فیروزه در دامنه جنوبی کوه بینالود در 53 کیلومتری شمال غربی نیشابور سنگی استخراج می‌شود که طرفداران زیادی در جهان دارد و همه کشورهای جهان در نوع و رنگ این سنگ حیرت زده مانده‌اند.
تداوم استخراج به روش سنتی
«جواد پیش بین» عامل توسعه خوشه جواهرات خراسان رضوی نیز گفت: 20 سال قبل برای فروش ماهانه تولیدات معدن فیروزه، مزایده عمومی و کاملاً آزاد و مشخص برگزار می‌شد، اما از معضلات فعلی معدن فیروزه نیشابور می‌توان به نحوه توزیع تولیدات آن بین فیروزه تراشان اشاره کرد که پیوسته مورد گلایه این صنف است. روش استحصال در این معدن هنوز به روش انفجار انجام می‌گیرد که در این فرآیند بخشی از این سنگ گرانبها از بین می‌رود لذا باید به دنبال تغییر در روش استخراج این سنگ قیمتی باشیم تا میزان هدر رفتن آن به حداقل برسد.
فیروزه‌های مصنوعی تهدیدی جدی
وی اظهارداشت: طی چند سال اخیر واردات فیروزه‌های مصنوعی معروف به فیروزه امریکایی، فیروزه چینی و تبتی تهدیدی جدی برای این سنگ ارزشمند شده و متأسفانه هنوز این وضعیت مدیریت نشده است.
پیش بین با بیان اینکه هیچ آمار دقیقی از واردات و صادرات سنگ فیروزه وجود ندارد، افزود: بخش اعظم واردات و صادرات به روش غیر مجاز انجام می‌شود و دلیل آن حجم پایین و سود بالای این فرآورده‌هاست. این متخصص سنگ شناسی با بیان اینکه بخش زیادی از فیروزه نیشابور به کشورهای آسیای شرقی و حاشیه خلیج فارس صادرمی شود وکمتربه کشورهای اروپایی و امریکایی خاطرنشان کرد: در بین فیروزه داخلی بالاترین کیفیت به ترتیب به فیروزه نیشابور، شاهرود و کرمان تعلق دارد.
فیروزه ایرانی به نام ترکیه
«حسین خواجه بیدختی»، معاون سابق صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی هم گفت: متأسفانه با وجود اینکه فیروزه نیشابور در دنیا شناخته شده، اما در زبان لاتین به سنگ «توکائس» یعنی سنگ ترکیه معروف است. این فقط به این دلیل است که ترکیه در روزگاری گذرگاه و محل عبور و حمل این سنگ به کشورهای اروپایی بوده است.
وی بیان کرد: فیروزه نیشابور نسبت به سنگ‌های هم‌نوع خود در دیگر نقاط ایران و حتی جهان ممتاز است. ثبت هنر فیروزه تراشی علاوه بر اینکه افتخاری برای ایران است به توسعه همه جانبه این صنعت نیز کمک می‌کند.
«عبدالصمد رحیمی مقدم»، رئیس اتحادیه فیروزه و عقیق تراشان مشهد نیز با اشاره به قدمت 5 هزار ساله استخراج سنگ فیروزه گفت: 90 درصد از کارگاه‌های تراش فیروزه کشور در مشهد مقدس فعال است. 500 واحد تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی زیر پوشش اتحادیه فعالیت دارند که 200واحد در حوزه تراش فیروزه کار می‌کنند. علاوه بر این 100 واحد تراش فیروزه در نیشابور فعالیت دارد. به هر حال سرمایه‌گذاری در هنر فیروزه تراشی با توجه به قدمت و آوازه و مرغوبیت سنگ فیروزه نیشابورعلاوه بر ارزآوری می‌تواند اشتغال قابل توجهی در این بخش ایجاد کند. طبق آمار غیر رسمی سالانه 80 درصد فیروزه نیشابور به خارج از کشور صادر می‌شود.
روزنامه ایران
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید