1393/10/23 ۱۱:۱۱
علی دهباشی پژوهشگر و سردبیر مجله بخارا در آستانه هشتمین سالگرد درگذشت استاد دکتر سید جعفر شهیدی از زندگی و فعالیتهای این شخصیت علمی روایت میکند. او معتقد است هنوز برای دکتر شهیدی جانشینی پیدا نشده است.
علی دهباشی: «در آغاز هشتمین سالگرد درگذشت استاد زندهیاد دکتر سید جعفر شهیدی هستیم. در چنین روزی یعنی بیست و سوم دی ماه ۱۳۸۶ جامعۀ فرهنگی ما استادی را از دست داد که هنوز جانشینی برایش پیدا نشده است. دکتر شهیدی شخصیتی علمی بود که در زندگی پژوهشیاش چند وجهی بود و در هر زمینه که کار کرد آثار یگانهای خلق کرد.
شهیدی از همکاران اصلی علیاکبر دهخدا در دانشگاه تهران بود و در سال ۱۳۴۰ دکترای خود را در رشته ادبیات فارسی و تاریخ دریافت کرد. سیدجعفر شهیدی فرزند سید محمد سجادی که از دانشمندان و مفاخر بزرگ ادبی ایران به شمار میرفت، در سال ۱۲۹۷ هجری خورشیدی در یکی از محلات قدیمی شهر بروجرد به دنیا آمد. وی دوران تحصیل ابتدایی و اندکی از متوسطه را در این شهر و سپس ادامه آن را در تهران به انجام رساند. شهیدی ابتدا به نام سجادی معروف بود که بعدها تغییر شهرت داده و با نام شهیدی در مراکز علمی و دانشگاهی شهرت پیدا کرد.
دکتر شهیدی در سال ۱۳۲۰ برای تحصیل علوم دینی و فقه و اصول راهی نجف شد و تحصیلات حوزوی اش را در شهر نجف که شهر علم نام داشت، تا حد رسیدن به درجه اجتهاد که درجهٔ بسیار بالایی در حوزه علمیه محسوب میشود، بالا برد. در علوم حوزوی از فقه و اصول نزد استادان مسلم زمان خود حضرت آیتالله خویی و آیتالله بروجردی در نجف و قم تحصیل و از آنان اجازه اجتهاد گرفت.
استاد شهیدی در حوزۀ ادبیات فارسی یک دوره همکاری مهم و مؤثر با علامه علی اکبر دهخدا تا آخرین روزهای علامه داشت و کار سترگ لغتنامه را با همکاری دکتر محمد معین و دکتر سید محمد دبیر سیاقی ادامه داد.
در حقیقت برخورد با محمد معین، باب آشنایی وی را به حضور علیاکبر دهخدا فراهم کرد و بعد از تشکیل موسسه لغتنامه دهخدا، معاونت سازمان رابهعهده گرفت. سپس علامه دهخدا از سید جعفر شهیدی دعوت به همکاری کرد و در نامهای به دکتر آذر (وزیر فرهنگ وقت) نوشت: «او اگر نه در نوع خود بینظیر، ولی کمنظیر است.» دهخدا در این نامه میخواهد که به جای ۲۲ ساعت، به او شش ساعت تدریس اختصاص دهند تا بقیه وقتش را در لغتنامه دهخدا بگذراند. مدتی اینگونه میگذرد، تا سال ۱۳۴۰ که با مدرک دکتری به دانشگاه منتقل میشود. تدریس در دانشگاه تا حدود سال ۱۳۴۵ ادامه پیدا میکند، اما بعد با ناامنی دانشگاه، دانشجویان خود را به لغتنامه میبرد. پس از سالها نیز، تا پایان عمر وی هنوز دانشجویانش چهارشنبهها به دفتر وی در مؤسسه لغتنامه دهخدا میرفتند و با شهیدی جلساتی را داشتند. بعد از مرگ محمد معین، شهیدی مسؤولیت اداره سازمان لغت نامه دهخدا را بر عهده گرفت.
دکتر شهیدی درتصحیح متون نیز آثار برجستهای را ارائه کرد که باید به کتابهای « تصحیح دُره نادره» و « شرح مثنوی شریف » اشاره کنیم. در زمینۀ تاریخ اسلام باید به کتابهای ارزشمند « زندگی حضرت فاطمه» ، « تاریخ تحلیلی اسلام»، «زندگی امام حسین (ع)» اشاره کرد و سرانجام کار مهم ترجمۀ « نهجالبلاغه» که بدون تردید با استفاده کامل از تواناییهای زبان فارسی بهترین ترجمه از این کتاب مهم را ارائه کردند.
دکتر شهیدی در سال ۱۳۷۴ منزل مسکونیاش را به شهرداری نارمک واگذار کرد و این خانه در همان سال به کتابخانه عمومی دکتر شهیدی تبدیل شد. پس از مرگ وی اتاقی در این کتابخانه به نگهداری برخی از آثار او اختصاص داده شد.
پیکر وی صبح روز چهارشنبه بیست و شش دی ۱۳۸۶ از برابر بنیاد لغتنامه دهخدا به سمت دانشگاه تهران تشیع شد.»
خبرگزاری ایبنا
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید