1397/12/15 ۰۹:۱۹
«وقایع اتفاقیه» دومین نشریه فارسی‌زبان و پس از «کاغذ اخبار» و روزنامۀ آشوری‌زبان «زاهر یرادی باهرا»، سومین نشریۀ ایران است. این هفته‌نامه به دستور امیرکبیر در تهران عصر ناصری منتشر می‌شد. نخستین شمارۀ این نشریه هفتگی در ۵ ربیع‌الثانی ۱۲۶۷ق (۱۸ بهمن ۱۲۲۹ و ۷ فوریه ۱۸۵۱م) سال سوم حکومت ناصرالدین شاه به چاپ رسید. در این شماره، تصویر شیر و خورشید با جمله «یا اسدالله الغالب» طراحی شده بود و واژه الله بالای شیر قرار داشت.
انتشار این روزنامه در راستای اهداف امیرکبیر برای انجام تغییراتی بنیادین در ایران به منظور گام برداشتن در مسیر پیشرفت تلقی می‌گردد؛ اما وی اندکی بعد شهید شد و سرانجام پس از آنکه ادارۀ این روزنامه سالها در دست کسان دیگری افتاد، ادارۀ روزنامه در ۱۲۸۸ق، به محمدحسن خان صنیع‌الدوله (اعتمادالسلطنه)، مترجم دربار، رئیس ادارۀ انطباعات و فرزند قاتل امیر، سپرده شد! او «روزنامۀ ایران» را جایگزین این روزنامه کرد و از شماره ۴۷۱، با نام «روزنامه دولت علّیّه ایران» به چاپ رسید.
در این روزنامه، اخبار داخلی شامل خبرهای مربوط به پایتخت، دربار و سفرهای شاه، عزل و نصب‌ها و اعطای مقام‌ها، نشان‌ها و امتیازات چاپ می‌شد. در برخی شماره‌های آن، اعلان‌های رسمی دولتی در ورقه‌ای جداگانه چاپ و همراه روزنامه، توزیع می‌شد که به آن «اشتهارنامه» می‌گفتند. در برخی شماره‌ها نیز اخبار و رویدادهای شهرستان‌ها به چاپ می‌رسید: «اخبار ولایات». در بخش اخبار خارجی، بیشتر اخبار مربوط به دگرگونی‌های سیاسی و اقتصادی کشورهای اروپایی به چاپ می‌رسید؛ مقالاتی از روزنامه‌های اروپایی برگرفته می‌شد و با ترجمۀ روان فارسی در روزنامه منتشر می‌شد. بسیاری از این ترجمه‌ها کار خود صنیع‌الدوله بود. روی‌هم‌رفته روزنامه زبان نوشتاری ساده‌ای داشت که تا جنبش مشروطیت، کمتر به چشم می‌خورد. در بیشتر شماره‌های روزنامه، صورت قیمت اجناس مورد نیاز مردم به نرخ رسمی دولتی چاپ می‌شد (نرخ ارزاق)؛ در برخی شماره‌های آن اعلان فروش کتاب‌های تازه چاپ‌شده منتشر می‌گشت.
این روزنامه به خبرهای مربوط به کودکان و نوجوانان هم عنایت داشت؛ از جمله می‌توان به انتشار مستمر و پیوستۀ اخبار مدرسۀ دارالفنون، گزارش‌های بیماری‌های کودکان و آبله‌کوبی ایشان، خبرهایی پیرامون کودکان فرنگی، گزارش‌های مربوط به حوادث کودکان، کودکان بزهکار و حتی اخبار و آگهی‌های کتاب کودک، اشاره نمود.
امیرکبیر دربارۀ این روزنامه گفته بود: «عوام نمی‌دانند که مصرف و حسن این وقایع اتفاقیه در چیست… اینها به جهت تربیت خلق است و اینکه اینها از امور دیوانی و اخبار و مناسبات دول و منافع خاص و عام و مقتضیات عصر عالم باشند؛ و اینکه تا روزی که من هستم نمی‌شود که این اطلاع به عامه نرسد. این روزنامه منصبی نیست که به کسانی که از دیوان اعلی اسامی ایشان تعیین شده، به اینها برسد و به دیگران نرسد.» بهای روزنامه ده‌شاهی بود (معادل نیم من گوشت). در شمارۀ ۳ می‌خوانیم: «از یمن طالع فیروزی مطالع و اقبال بیهمان سرکار اعلیحضرت پادشاهی، هوای دارالخلافه طهران در این اوقات به طوری خوب و خوش می‌گذرد که…!»
منبع: روزنامه اطلاعات
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید