قیامت و معاد در عرفان اسلامی و هندو / داریوش شایگان

1397/1/18 ۱۵:۰۹

در این تحقیق به مقایسۀ دو مفهوم اساسی قیامت و معاد در عرفان اسلامی و هندو پرداخته ایم و کوشیده ایم وحدت دید این دو بینش را دربارۀ مفاهیم مذکور نشان دهیم. پیش از آنکه به اصل مطلب بپردازیم ضروری است سخنی چند دربارۀ نحوۀ برداشت و روشی که در این مطالعه برگزیده ایم بگوییم، زیرا نخستین مسأله ای که در یک چنین تحقیقی به چشم می خورد، اینست که چگونه می توان مفاهیم عرفانی جهانبینی های مختلف را که به ظاهر هیچ وجه اشتراکی با هم ندارند، مقایسه کرد؟

در این تحقیق به مقایسۀ دو مفهوم اساسی قیامت و معاد در عرفان اسلامی و هندو پرداخته ایم و کوشیده ایم وحدت دید این دو بینش را دربارۀ مفاهیم مذکور نشان دهیم. پیش از آنکه به اصل مطلب بپردازیم ضروری است سخنی چند دربارۀ نحوۀ برداشت و روشی که در این مطالعه برگزیده ایم بگوییم، زیرا نخستین مسأله ای که در یک چنین تحقیقی به چشم می خورد، اینست که چگونه می توان مفاهیم عرفانی جهانبینی های مختلف را که به ظاهر هیچ وجه اشتراکی با هم ندارند، مقایسه کرد؟ من باب مثال، داراشکوه، شاهزادۀ هندی و فرزند ارشد شاه جهان که اولین مترجم اوپانیشادها به زبان فارسی است، در رسالۀ خود معروف به مجمع البحرین می کوشد که مفاهیم فلسفی و عرفانی هندو و اسلامی را مقایسه کند و به نتایجی می رسد که در برخورد اول هم عجیب و هم بعید است...

الفبا، سال 1352، جلد اول

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی