1396/10/5 ۰۸:۵۱
شمارۀ 141 ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «اخلاق فضیلت 4» به دبیری مهدی اخوان منتشر شد. شماره های اول و دوم اخلاق فضیلت در شماره های 128 و 137 منتشر شده بود. دفتر سوم این مجموعه مشتمل بر پنج مقاله و دو گزارش کتاب است.
اولین نوشتار این دفتر با عنوان «دستور زبان خیر» گفت وگوی دانشگاه هاروارد با فیلیپا فوت است که کسرا حاتم پور به فارسی برگردانده است. در این گفت وگو فوت به زندگی علمی خود و نیز دلیل اقبالش به فلسفۀ اخلاق و سپس اخلاق فضیلت آکوئیناس می‌پردازد و برخی مدعیات و ادلۀ خود (خصوصاً آنچه در کتاب خیر طبیعی آمده است) را به اختصار بیان می کند.
مقالۀ دوم در شرح مهم‌ترین مؤلفه‌های اخلاق فضیلت با عنوان «اخلاق فضیلت جدید: چیستی و چرایی» به قلم ریچارد گِرِگ است که شیرین طالقانی به فارسی ترجمه کرده است. «برداشت فضیلت‌گرایی از فلسفۀ اخلاق جدید این است كه این رویکرد از رفتارهای درست و نادرست سخن می‌گوید، حال‌آنکه پرسش اصلی در اخلاق راجع به زندگی خوب و چگونه بودن است. به‌علاوه فضیلت‌گرایی به‌جای بحث از قواعد، بر مفهوم منش و فضیلت تأكید دارد. تأكید بر منش، رشد و عواطف این اجازه را به اخلاق فضیلت می‌دهد تا تفسیری از روان‌شناسی اخلاق ارائه كند كه منحصر به وظیفه‌گرایی و نتیجه‌گرایی نباشد. فضیلت‌گرایان برآنند که احكامِ فضیلت‌محور احكامی از یك زندگی كامل انسانی‌اند تا اینكه احكامی از یك عمل منفك و بریده از وضعیت امور و از عامل اخلاقی باشند. فضیلت‌گرایی كه مجدداً موضوع توجه متفكران اخلاق قرار گرفته، با نقد اخلاق رایج و بیان كمبودها و نقص‌های رویكرد‌های رقیب توسعه یافته است. در‌عین‌حال، طرف‌داران اخلاق فضیلت تنها به نقد غایت‌گرایی و وظیفه‌گرایی اكتفا نكرده‌اند بلکه بر مزیت‌های این نگرش به اخلاق نیز تأكید دارند و به تبیین و دفاع از نظریه خود نیز می پردازند.»
سومین نوشتار این دفتر مقاله ای به قلم مایکل استاکر با عنوان «علاج اسکیزوفرنی نظریه‌های اخلاقی جدید» و ترجمۀ ندا زمان فشمی است. این مقاله تکمله‌ای است بر جدالی که خود او در مقاله «اسکیزوفرنی نظریه‌های اخلاقی» مطرح کرده است (که در شمارۀ 137 همین مجله منتشر شد). «استاکر بر آن است که نظریه‌های اخلاقی مدرن اسکیزوفرنیک هستند چرا که بین ارزش و انگیزش شکاف ایجاد می‌کنند. از نظر آنها نیازی نیست که ارزش‌ها در خدمت انگیزش باشند. استاکر در این مقاله دو استدلال بر دو ادعای ملازم با هم دارد: یکی ادعایی است درباره روابط ساختاری بین عواطف و ارزش‌ها و دیگری ادعایی درباره روابط معرفتی بین آنها.»
چهارمین مقالۀ این مجموعه با عنوان «اخلاق فضیلت گرا در انحصار ارسطو(ئیان)؟» را محمدحسین میرمحمدی نگاشته است و به توصیف دلایل گره خوردن اخلاق فضیلت با اخلاق ارسطو و راه‌های رقیب می‌پردازد. «از جمله اشکالات وارد بر نظریه اخلاق فضیلت آن است که مدعیان معتقدند اخلاق فضیلت نمی‌تواند به سؤال «من چه کاری باید انجام دهم» پاسخ دهد یا به ما بگوید کدام اعمال درست و کدام نادرست هستند و در نتیجه در خوشبینانه‌ترین حالت، اخلاق فضیلت نقش یک مکمل را بازی می‌کند و نقش اصلی در صحنۀ فلسفه‌ورزی در باب اخلاق از آنِ ”اخلاق قاعده‌نگر“ است.»
روزالین هرست‌هاوس در مقاله‌ای با عنوان «کاربست اخلاق فضیلت‌گرا» در رد این اشکال، مقاله فیلیپا فوت دربارۀ اتانازی را به عنوان مثال نقضی بر این ادعا می‌آورد با تذکر این مطلب که مقاله فوت هیچ قاعده یا مجموعه‌ای از قواعد را درباره امکان یا عدم امکان اتانازی در اختیار ما قرار نمی‌دهد و هرست‌هاوس سعی دارد طرح فوت را تکمیل کند.
پایان بخش این مجموعه دو گزارش کتاب (یکی به زبان انگلیسی و دیگری در زبان فارسی) در حوزه اخلاق فضیلت است که عبارتند از معرفت‌شناسی فضیلت به قلم زهرا خزائی و اعظم السادات حسینی حسین آباد و همچنین گزارش کتاب رسالۀ کوچک درباب فضیلت‌های بزرگ که الهام یوسفی نگاشته است.
بخش دوم ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت ادب وهنر نام دارد و گفت وگو با علی محمد اسکندری جو را با عنوان «حافظ و نیچه دو منتقد فرهنگ و دو زرکوب زبان» در بر می گیرد.
بخش سوم ماهنامه «انديشه و نظر» است و مشتمل بر دو مقاله است. نخستین مقاله با عنوان «فرا اخلاق و نقش آن در فلسفه زیست محیطی» به قلم جان اُنیل است که سید محسن اسلامی به فارسی ترجمه کرده است. مقالۀ دوم این بخش نیز «وجود به عنوان پديدارشدن» نام دارد که به قلم چارلز گيگنون و با ترجمه انشاءالله رحمتی است.
بخش چهارم نشریه «کتاب» نام دارد که با مقاله ای از سید مسعود رضوی با عنوان «سندبادنامه ها» آغاز شده است. منیره پنج تنی، دبیر بخش کتاب ماهنامه ابتدا مقاله ای با عنوان «روش بین فلسفه و جامعه شناسی» با تمرکز بر نقد کتاب تازۀ دکتر احمد محمدپور با عنوان روش تحقیق معاصر در علوم انسانی (ققنوس- 1396) نگاشته است و سپس به قصد نقد و بررسی این اثر با مؤلف گفت وگویی با عنوان «جستارهایی در سیاست‌های روش» انجام داده است. در ادامه نیز چند کتاب فارسی و انگلیسی معرفی شده است.
بخش پنجم و پایانی نشریه به دبیری منوچهر دین پرست «گزارش» نام دارد و به گزارش برخی وقایع یک ماه اخیر حوزۀ اندیشه اختصاص دارد.
شمارۀ 141 ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت از اول دی ماه 1396 به مدیر مسئولی و سردبیری انشاءالله رحمتی با بهای 5000 تومان در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید