یکی بود یکی نبود با هزار فرسنگ فاصله

1396/10/3 ۰۸:۴۴

سنی ندارد. اما آرزوهایش بزرگ است. به قول خودش از زمانی که یادش می‌آید در حال نوشتن است. می‌گوید: «یادم می‌آید تازه به مدرسه می‌رفتم. داستان‌هایی که مادرم برایم تعریف می‌کرد را سر کلاس برای بچه‌ها می‌گفتم. هر چه بزرگ‌تر شدم این علاقه بیشتر شد و با تخیل قوی‌ای که داشتم هر چه به ذهنم می‌رسید می‌نوشتم. می‌خواهم نویسنده بزرگی بشوم. جوری که بتوانم هم در کشورم، هم در دنیا شناخته بشوم اما اینجا در شهرمان نه کلاسی برای داستان‌نویسی داریم، نه کسی هست که داستان‌هایم را بخواند و نقد کند.»

زهرا جعفری: سنی ندارد. اما آرزوهایش بزرگ است. به قول خودش از زمانی که یادش می‌آید در حال نوشتن است. می‌گوید: «یادم می‌آید تازه به مدرسه می‌رفتم. داستان‌هایی که مادرم برایم تعریف می‌کرد را سر کلاس برای بچه‌ها می‌گفتم. هر چه بزرگ‌تر شدم این علاقه بیشتر شد و با تخیل قوی‌ای که داشتم هر چه به ذهنم می‌رسید می‌نوشتم. می‌خواهم نویسنده بزرگی بشوم. جوری که بتوانم هم در کشورم، هم در دنیا شناخته بشوم اما اینجا در شهرمان نه کلاسی برای داستان‌نویسی داریم، نه کسی هست که داستان‌هایم را بخواند و نقد کند.»

 حسرت استعدادهای شهرستان‌ها از نبود امکانات

وقتی از آرزوهایش می‌گوید حسرت در کلامش پیدا است. سمیه یک نمونه از کسانی است که در شهرستان زندگی می‌کند و علی‌رغم همه استعدادی که دارد اما امکاناتی نیست که بتواند آن را پرورش دهد. شعار «ایران فقط تهران نیست» چندین سال است که مطرح شده است. شعاری برآمده از عدالت فرهنگی که می‌گوید نباید همه امکانات در پایتخت جمع شود و شهرستان‌ها محروم باشند.

 پایگاهی برای تمرکززدایی از تهران

بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان امسال کار جدیدی را با هدف تمرکززدایی امکانات فرهنگی در حوزه کتاب شروع کرده است. افتتاح پایگاه نقد شعر و داستان؛ کاری که باعث شده است تعداد زیادی از جوانان در شهرستان‌ها برای دیده شدن استعدادشان در بستر فضای مجازی و اینترنت، بتوانند داستان و شعرهای‌شان را در بوته نقد بگذارند.

احسان رضایی، سردبیر بخش داستان این پایگاه نقد، درباره روال کار می‌گوید: «اول اردیبهشت امسال پایگاه نقد شعر با سردبیری غلامرضا طریقی افتتاح شد. پایگاه نقد داستان هم 31 شهریور کار خود را آغاز کرد. در مدت زمان سه ماهه، ما در پایگاه داستان 420 و در شعر 1700 کاربر ثبت نام کردیم.»

رضایی می‌گوید: «برای بچه‌های شهرستان دسترسی به استاد و کلاس‌های ادبی بسیار سخت است. همین شب یلدایی که گذشت من در آباده بودم. بچه‌هایی که علاقه به شعر و داستان دارند اگر بخواهند در انجمن ادبی شرکت کنند یا باید به شیراز بروند یا به اصفهان که این مساله هم مستلزم صرف وقت و هزینه است. این مدرسه مجازی برای کسانی است که از تهران دور هستند اما ما از تهران و حتی خارج از کشور هم عضو داریم.»

 عضویت جوان و پیر برای نقد داستان و شعر

از خانم 65 تا پسر 13 ساله عضو سایت «پایگاه نقد شعر و نقد داستان» هستند و آثارشان را به کمک فضای مجازی برای اساتید این حوزه می‌فرستند. برای اینکه این داستان‌ها نقد شود ابتدا باید عضو سایت شوند و سابقه داستان‌نویسی و شاعری را وارد کنند. نکته مهم این اتفاق رایگان بودن آن برای اعضاست.

رضایی درباره شرایط فرستادن شعرها و داستان‌ها می‌گوید: «‌در حوزه شعر هر فردی باید سه قطعه شعر بفرستد. در مورد داستان، محدودیت‌های کلمه‌ای گذاشته‌ایم. یک داستان نهایتا باید 2500 کلمه داشته باشد، تا منتقد بتواند زودتر داستان‌ها را بخواند. ابتدا سردبیر سایت، داستان را می‌خواند. اگر خیلی ضعیف باشد با راهنمایی‌هایی مثل خواندن کتاب و داستان‌های بیشتر فرد را هدایت می‌کند. اما اگر ویژگی‌های لازم را داشت سردبیر با توجه به نوع داستان و ژانر، آن را برای منتقد می‌فرستد. بعد از چند روز هم نقد منتشر می‌شود

این فضای نقد کارشناسانه فرصت خوبی است تا استعدادها پرورش یابند. فردی که داستان یا شعرش را برای این پایگاه می‌فرستد می‌تواند از حضور اساتیدی استفاده کند که شاید اگر بخواهد کلاس‌های آموزشی این اساتید را برود باید هزینه‌های زیادی را متحمل شود.

 تسهیلات به داستان‌های برگزیده

رضایی همچنین درباره کسانی که آثارشان متفاوت و قابل‌تامل است می‌گوید: «شرایطی را برای این افراد فراهم می‌کنیم که کارهایشان توسط ناشران یا نشریات دیده شود یا اینکه در کلاس‌های آموزشی که در بنیاد می‌گذاریم شرکت کنند.»

آمارهای جالبی هم از اعضای این پایگاه‌های نقد وجود دارد. عضویت آقایان 51 درصد است. بیشترین گروه سنی بین 30 تا 40 سال است.

رضایی درباره تعداد داستان‌هایی که تا به حال به این بخش رسیده است،  می‌گوید: «‌350 داستان تا به حال داشته‌ایم که 296 داستان نقد شده یا در حال نقد است. البته چون تعداد داستان‌ها در حال اضافه شدن است به احتمال زیاد منتقدان هم اضافه می‌شوند. شاید نقد به معنای درست خود را در فضای جامعه ادبی کمتر شاهد باشیم. نقدها یا از سر عداوت است یا اینکه افراد در معذوراتی مجبور به نوشتن یا همان تعریف کردن می‌شوند. اما در این پایگاه نقدها کارشناسانه انجام می‌شود. نقدها معطوف به داستان و شعر می‌شود.»

محمد یکی از کاربران این سایت است که فکر می‌کرد باید داستان‌نویسی را برای همیشه کنار بگذارد اما حالا با این سایت توانسته است نقد سه داستانش را بخواند و به راهی که انتخاب کرده امیدوار باشد. محمد فعلا به کمک فضای مجازی و راهنمایی اساتیدی که از فرسنگ‌ها دورتر راهنمایی‌اش می‌کنند، مشغول داستان‌نویسی است و شاید در سال‌های بعد، نام آشنایی میان نویسندگان ادبیات داستانی شود.

منبع: فرهیختگان