چاپ ويژه‌اي از تاريخ بلعمي و تاريخ جهانگشاي جويني

1388/3/30 ۰۴:۳۰

انتشارات هرمس درتداوم انتشار كتاب‌‌هاي مجموعه ادب و تاريخ كهن خود دو كتاب «تاريخ بلعمي» و «تاريخ جهانگشاي جويني» را به بازار كتاب عرضه كرده است

انتشارات هرمس درتداوم انتشار كتاب‌‌هاي مجموعه ادب و تاريخ كهن خود دو كتاب «تاريخ بلعمي» و «تاريخ جهانگشاي جويني» را به بازار كتاب عرضه كرده است
ويژگي مهم مجموعه ادب و تاريخ كهن فارسي در انتشار آنها روي كاغذهاي ويژه در قطع پالتويي و البته با حروفچيني چشم نواز و قابليت حمل آسان آن است.
تاريخ بلعمي ترجمه‌اي است كه ابوعلي بلعمي از تاريخ طبري محمد‌ ابن جرير طبري كرده است. اين كتاب به نوشته ويراستار آن در چاپ جديد،علي رهنما، در سال 352 قمري به درخواست منصور ابن نوح ساماني از وزيرش ابوعلي بلعمي تدوين شد.
در مقدمه آقاي هوشنگ رهنما اشاره اي شده به اين نكته كه مشخص نيست خود بلعمي اين كتاب را تدوين كرده يا دستيارانش وبه نام وي تمام شده است. همچنين آمده است «ابهام در هويت مترجم يا مترجمان و تعدد دست‌نويس‌هاي به جاي مانده از آن بااختلاف‌هاي بسيار در تنظيم فصل‌ها و واژگان و موارد فراوان ديگر، هيچ يك از اعتبار بي‌مانند اين اثر نمي‌كاهد؛ چرا كه در وهله نخست، در كنار مقدمه قديم شاهنامه، قديمترين سند نثر فارسي است كه به ما رسيده است، و دروهله دوم، به اعتبار ارزش ادبي آن، به گفته ملك الشعراي بهار:«... از تاريخ بيهقي و كليله و دمنه نصرالله منشي به فارسي نزديكتر است ، بسي ساده و فصيح و مانند‌آب روان، و چنان مي‌نمايد كه در زمان خود طوري ساده بوده است كه پيرزنان ايراني هم قادر به استفاده از قرائت ‌آن بوده‌اند»
نام كتاب:تاريخ بلعمي محمد بن جرير طبري/مترجم:ابوعلي بلعمي/به تصحيح:ملك الشعراي بهار، محمد پروين گنابادي/چاپ اول:انتشارات هرمس، 1386/قطع پالتويي با كاغذ نازك، قيمت:12000 تومان/1072صفحه.
تاريخ بلعمي نخستين بار در 1291 هجري به صورت چاپ سنگي در هندوستان منتشر شد. ملك الشعراي بهار در حدود سال‌هاي 1310 تصحيح انتقادي آن را به پايان رساند،؛ اما متن آماده تا ساليان به درازا كشيد ومنتشر نشد، تا آنكه در سال 1341 با ويرايش محمد پروين گنابادي در سلسله انتشارات وزارت فرهنگ به چاپ رسيد.
چاپ انتقادي ديگري از همين متن با عنوان تاريخ‌نامه طبري به تصحيح و تحشيه محمد روشن، در پنج جلد از سوي انتشارات سروش در سال 1378 منتشر شد. همچنين ترجمه جديدي از متن عربي تاريخ طبري به قلم ابوالقاسم پاينده در 16 جلد در سال 1364 منتشر شد.
تاريخ بلعمي نخستين متن منثور در مجموعه متن‌هاي كلاسيك زبان فارسي است كه انتشارات هرمس در دسترس خوانندگان قرار مي‌دهد. چاپ اين متن بي‌كم و كاست، برپايه چاپ انتقادي بهار و ويرايش محمد پروين گنابادي صورت گرفته و تنها نشانه گذاري متن، قصد‌ آسان سازي خوانش آن تغيير يافته است.
تاريخ جهانگشاي جويني
تاريخ جهانگشاي جويني كه به مدد فهم و درك عطاملك جويني،‌مورخ و وزير ارغونشاه يا ارغون خان و بعدها وزير هلاكو خان نوشته شد، يكي از معتبر ترين كتاب‌هاي تاريخي در روايت دوران ياد شده است كه به نوشته ادوارد برون درمقدمه همين كتاب« بي ترديد بهترين و معتبرترين گزارش يكي از مهمترين رويدادهاي تاريخ جهان يعني ظهور و گسترش ناگهاني قدرت مغول در سده سيزدهم ميلادي را در خود جاي داده است»
افزون بر اين از آنجايي كه جويني از دبيران برجسته زمان خود بود و در دانش‌هاي لازم در حرفه دبيري از جمله فن بلاغت و زبان سخته دستي تمام داشت، تاريخ جهانگشاي او از نثري فاخر و تمام عيار برخوردار است و از اين جنبه نيز در رديف بهترين متن‌هاي كلاسيك ادب فارسي قرار مي‌گيرد.
كتاب را استاد محمد قزويني تصحيح كرده است كه در نوع خود بنيانگذار شيوه اي خاص در تصحيح متون كهن بوده است. قزويني تصحيح اين كتاب را به توصيه ادوارد برون وموسسه زير نظرش بر عهده گرفت و ابتدا جلد نخست آن را انتشار داد و سپس جلدهاي بعدي( دوجلد دوم و سوم) را و در هر جلد مقدمه‌اي درباره شيوه تصحيح خود ونسخه هايي كه وي اساس كار قرار داده را براي خواننده توضيح داده است.
در كتاب علاوه بر مقدمه كوتاه هوشنگ رهنما درباره اهميت اين كتاب و چگونگي انتخاب و ويرايش مختصر آن براي آسان خواني خوانندگان مجموعه‌هاي كلاسيك، نوشته ادوارد برون درباره اين اثر و نيز مقدمه دكتر محمد قزويني آمده است. زندگي نامه قزويني به قلم خودش از ديگر مطالب اين كتاب به شمار مي‌رود.
نام كتاب:تاريخ جهانگشاي جويني/مصحح:محمد قزويني/ناشر:انتشارات هرمس، چاپ اول1387/قطع پالتويي/قيمت:15000تومان/1123 صفحه.


منبع: همشهری