پرسش و پاسخ از داوران جایزه شعر شاملو با یادی از علی‌اشرف درویشیان

1396/8/16 ۱۳:۱۴

داوری جایزه شعر شاملو بررسی مجموعه شعر یک سال شاعر بوده است نه بررسی شأن ادبی و دستاوردهای حیات ادبی او.

داوری جایزه شعر شاملو بررسی مجموعه شعر یک سال شاعر بوده است نه بررسی شأن ادبی و دستاوردهای حیات ادبی او.

مراسم پرسش و پاسخ از داوران مرحله اول سومین دوره جایزه شعر شاملو و شعرخوانی شاعران راه یافته به این مرحله؛ عصر دیروز دوشنبه چهاردهم آبان‌ماه با یادی از علی اشرف درویشیان و داستان‌های سال‌های ابری، آبشوران ... و یک دقیقه سکوت به احترام این نویسنده تازه درگذشته برگزار شد.

رضا چایچی یکی از سه داور این مرحله از سومین دوره جایزه شعر شاملو با اشاره به اینکه این جایزه نام بزرگ احمد شاملو را پشت خود دارد، گفت: رسالت همه ماست که از این جایزه که نام بزرگ احمد شاملو را در پیشانی دارد و به عنوان یک جایزه ادبی مستقل به هیچ نهاد و موسسه‌ای وابسته نیست پشتیبانی کنیم. مجموعا ۱۷۲ اثر به دست ما رسیده بود که طی چند ماه بررسی و نظرسنجی به لیست سوم شامل ۱۵ اثر رسیدیم و نهایتا ۱۲ اثر به این مرحله راه یافتند که البته یکی از مجموعه‌ها به خواست خود شاعر کنار گذاشته شد.

چایچی اضافه کرد: در داوری‌ها و ارزیابی‌ها عناصر زبانی، صاحب زبان بودن شاعر و اینکه صاحب تخیل، اندیشه و شهود و عواطف باشد مدنظر بوده. اساسا هر شعر خوبی در جهان چه کلاسیک و چه مدرن این مولفه‌ها را داراست. علاوه بر اینها ما حساسیت‌ نسبت به مسائل اجتماعی در شعر را نیز مدنظر داشته‌ایم چراکه این جایزه، جایزه شعر احمد شاملوست. داوری‌ها بسیار با وسواس و دقت انجام شد و هر مجموعه شعر را دست کم دو سه بار خوانده‌ایم.

داور سومین دوره جایزه شعر شاملو افزود: در مسیر داوری‌ها هیچ نگاهی نداشتیم که ناشر کیست یا نام ناشر چیست و چه روابطی در حلقه ادبی دارد. ما تنها به متنی که پیش روی ما بود توجه کرده و بی‌هیچ حب و بغضی داوری‌ها را انجام داده‌ایم

این شاعر و داور ادبی سپس در پاسخ به حواشی و انتقادهایی که نسبت به داوری‌ها بیان شده و می‌شود، اظهار داشت: می‌دانیم که مسلما در پی هر داوری انتقادهایی وجود دارد ولی کاش انتقادهای اصولی و منطقی داشته باشیم که دست‌اندرکاران جایزه را نیز به بهتر شدن شرایط کمک کنند. نقل اصولی با توهم و اهانت متفاوت است برخی می‌گفتند داوران را برای انتخاب مجموعه‌ها و شاعرانی خاص هدایت خواهیم کرد اگر واقعا مایل به دانستن حقیقت این ماجرا بودند می‌توانستند به یک تلفن ساده که هر کدام از ما سه داور در این‌باره پرسش کنند به همین سادگی. ولی عده‌ای تنها جنجال پیش می‌آورند تا نامی کسب کنند هر چند که نامشان تنها برای مدت کوتاهی دهان به دهان می‌چرخد.

چایچی تاکید کرد: اساسا تا شاعری یک سروده و اثر ماندگار رد نکند نامش ماندگار نمی‌شود و از خاطره‌ها می‌رود.

علیرضا عباسی دیگر داور این دوره از جایزه شعر شاملو نیز با اشاره به اینکه به همراهی دو دوره در جایزه شعر شاملو افتخار می‌کند، گفت: رویکرد و نگاه امثال من که در جوایز ادبی مستقل حضور و بروز دارند این است که سرکاری با جوایز ادبی که دخالت دولتی در آنها صورت می‌گیرد نداریم و نخواهیم داشت. افتخار ما مستقل بودن این جایزه است و اینکه ذیل نام یک انسان شریف شکل گرفته است. از عواقب چنین تصمیم‌ها و حواشی‌هایی که به دنبالش می‌آید آگاه هستیم واقعا نمی‌توان همه را راضی نگه داشت و طبعا نگاه‌های مخالف و موافق همیشه وجود دارد.

او اضافه کرد: نقد جایزه ادبی امری طبیعی است و در همه دنیا و حتی درباره جوایزه ادبی بزرگ با قدمت صد ساله نیز نقدهایی صورت می‌گیرد. هیچ جایزه‌ای نمی‌تواند ادعا کند که بدون موضع است و جایزه شعر شاملو هم معیارهای ارزیابی برای انتخاب آثار دارد. نمی‌دانم چرا برخی شائبه بوجود می‌آورند که فلانی حق وتو داشته است. ما همه آدم‌های مستقلی هستیم و این استقلال در حوزه انتخاب آثار بیشتر خودش را نشان می‌دهد. من همیشه از سلامت جایزه شعر شاملو حرف زدم و باز هم از این سلامت دفاع می‌کنم و شهادت می‌دهم.

این داور جایزه شعر شاملو درباره نمود سلایق فردی در انتخاب آثار نیز گفت: مشخصا همیشه تا حدی سلیقه افراد در انتخابی که دارند دخیل است ولی می‌توان با درنظر گرفتن معیارهایی مشخص وجهه انتخاب عمومی‌تری داشت. هر شاعر و نویسنده‌ای در حیات ادبی خودش، خودش را بهترین می‌داند و شاید هم حق داشته باشد و طبیعی است که وقتی در یک رقابت ادبی امتیاز نمی‌آورد ناراحت شود منتها نوع واکنش به این ناراحتی باید منطقی باشد.

عباسی یادآور شد: انتخاب ۱۲اثر از ۱۶۸ اثر به معنی نفی مابقی مجموعه‌ها نیست بلکه این انتخاب در یک روند قیاسی صورت گرفته و حتی می‌توان گفت در واقع بررسی مجموعه شعر یک سال شاعر بوده است نه بررسی شأن ادبی و دستاوردهای حیات ادبی او. در مسیر انتخاب‌ها طبعا به میزانی از حساسیت اجتماعی نیز توجه داشتیم و اینکه نظریه‌های متأخر ادبی مورد توجه شاعر بوده باشد.

پایان‌بخش مراسم شعرخوانی شاعرانی بود که مجموعه شعرشان به مرحله نهایی راه یافته بود

منبع: ایلنا