713 سال از درگذشت علامه حلّی گذشت

1396/7/22 ۱۲:۲۴

محرم در تقویم تاریخ، سالروز درگذشت ابومنصور جمال‌الدین، حسن بن یوسف بن مطهر حلّی معروف به علامه حلّی، از علمای اصولی شیعه قرن هشتم قمری و صاحب صدها عنوان کتاب در زمینه‌های مختلف است.

 
 
21 محرم در تقویم تاریخ، سالروز درگذشت ابومنصور جمال‌الدین، حسن بن یوسف بن مطهر حلّی معروف به علامه حلّی، از علمای اصولی شیعه قرن هشتم قمری و صاحب صدها عنوان کتاب در زمینه‌های مختلف است.

 
حسن بن یوسف بن مطهر حلّی در شب جمعه ۲۹ رمضان سال ۶۴۸ قمری، برابر ۹ دی ۶۲۹ شمسی در شهر حله به دنیا آمد. چند سال بیشتر نداشت که با راهنمایی پدرش برای یادگیری قرآن به مکتب رفت و خواندن و نوشتن را در مکتب آموخت، ولی به این مقدار راضی نشده و نزد استادی به نام محرم رفت و کتابت را به خوبی نزد او فراگرفت. سپس مقدمات و ادبیات عرب و علوم فقه، اصول فقه، حدیث و کلام را نزد پدرش شیخ یوسف سدید الدین و دایی‌اش آموخت.
 
در ادامه علوم منطق، فلسفه و هیئت را نزد اساتید دیگر به‌ویژه خواجه نصیرالدین طوسی فراگرفت، به‌طوری‌که در سنین کودکی به درجه اجتهاد نایل و به‌ دلیل کسب دانش بسیار در سن کم در نزد خانواده و دانشمندان به جمال‌الدین مشهور شد. در  28 سالگی پس از مرگ محقق حلّی، زعامت و مرجعیت شیعیان را برعهده گرفت. استاد شهید مرتضی مطهری، او را نخستین کسی می‌داند که از کلمهٔ «مجتهد» در فقه شیعه استفاده کرده‌ است.
 
در حدود سال 705 قمری به دعوت الجایتو از پادشاهان سلسله ایلخانیان که حاکم بر ایران بودند به ایران دعوت شد و با نفوذ زیاد در سلطان، او را به برگزیدن مذهب شیعه و سخت‌گیری بر اهل سنت ترغیب کرد و اولجایتو نیز مذهب شیعه را انتخاب و نام خود را به سلطان محمد خدابنده تغییر داده و تشیع را در ایران رواج داد. علامه حلّی پس از مرگ سلطان محمد خدابنده به شهر حله بازگشت و سرانجام در ۲۱ محرم ۷۲۶ قمری در سن ۷۸ سالگی درگذشت و در حرم علی بن ابی‌طالب به خاک سپرده شد.
 
علامه حلّی در زمینه‌های مختلفی همچون فقه، اصول فقه، کلام، حدیث، تفسیر، رجال، فلسفه و منطق آثار مهمی تالیف کرده است. او در «خلاصة الاقوال» ۵۷ اثر برای خود ذکر کرده است. سید محسن امین در «اعیان الشیعه» نوشته: «تالیفات علامه بیش از یکصد کتاب است و من ۹۵ کتاب او را دیده‌ام که بسیاری از آنها چندین مجلدند». میرزا محمدعلی مدرس نیز در «ریحانة الادب» ۱۲۰ اثر و کتاب «گلشن ابرار» حدود ۱۱۰ اثر برای او نام برده‌اند.

بزرگداشت مقام علمی علامه حلّی در عراق
همایش بین‌المللی علامه حلّی، با حمایت و نظارت آستان مقدس امام حسین (ع)، در تاریخ ۱۴ آوریل ۲۰۱۸ میلادی برابر با ۲۹ رجب ۱۴۳۹ قمری در عراق برگزار خواهد شد. در این همایش، ۳۵ مقاله از پژوهشگران عراقی، لبنانی، ایرانی و بحرینی به بررسی تمام محورهای شخصیتی علامه از طریق زندگی، سیره و نقش او در حوزه علمیه و تالیفاتش می‌پردازند.

منبع:ایبنا