1396/6/25 ۰۹:۰۶
همانگونه که انسان‌ها به جغرافیای خود هویت می‌بخشند، مکان‌هایی هم هستند که خاطره جمعی نسل‌ها را می‌سازند و پس از مدتی به هویت فرهنگی یک طبقه و حتی یک جامعه بدل می‌شوند، مجموعه نادری که شامل: کافه، هتل و قنادی می‌شود، یکی از همین مکان‌ها است که در سال 1306 ه.ش توسط خاچیک مادیکیانس افتتاح شد و امروز در آستانه 90 سالگی به میراث فرهنگی پایتخت تبدیل شده است و یادآورحضور هنرمندان، روشنفکران و فرهیختگانی است که بخشی از آثارشان را پشت میز‌های این کافه قلمی کردند.
پدرام بهرادکیان: همانگونه که انسان‌ها به جغرافیای خود هویت می‌بخشند، مکان‌هایی هم هستند که خاطره جمعی نسل‌ها را می‌سازند و پس از مدتی به هویت فرهنگی یک طبقه و حتی یک جامعه بدل می‌شوند، مجموعه نادری که شامل: کافه، هتل و قنادی می‌شود، یکی از همین مکان‌ها است که در سال 1306 ه.ش توسط خاچیک مادیکیانس افتتاح شد و امروز در آستانه 90 سالگی به میراث فرهنگی پایتخت تبدیل شده است و یادآورحضور هنرمندان، روشنفکران و فرهیختگانی است که بخشی از آثارشان را پشت میز‌های این کافه قلمی کردند. به همین انگیزه، گفت‌و‌گویی را با آرموند داوودی، مدیریت داخلی هتل و کافه نادری انجام داده‌ایم که می‌خوانید:
آیا هتل و کافه نادری نخستین مجموعه پذیرایی مدرن در تهران محسوب می‌شدند؟ باید بگویم که بعد از گراند هتل، هتل نادری دومین هتل ایران بوده و کافه و رستورانش هم بعد از افتتاح هتل، فعالیت خودشان را از سر گرفتند و درواقع کافه نادری نخستین کافه رستورانی بود که غذاها و نوشیدنی‌های فرنگی را وارد ایران کرده و برای نخستین بار کافه گلاسه، قهوه ترک، قهوه فرانسه، یونانی را به مشتریان ارائه کرده است.
مشتریان کافه نادری و گراند هتل از طبقات خاص اجتماعی بودند؟ خیر، گراند هتل مشتریان خاص خودش را داشت، اما کافه نادری اجتماعی‌تر بوده، برای مثال: افراد ثروتمند بیشتر به گراند هتل می‌رفتند واما قشر متوسط و روشنفکر جامعه بیشتر وقت خود را در کافه نادری می‌گذراندند.
از چه سالی کافه نادری به پاتوق اصلی روشنفکران و فرهیختگان جامعه تبدیل شد؟ از سال‌های 1315 و 1320 به بعد تقریباً رفت و آمد قشر روشنفکر به کافه آغاز شد، افرادی که به اینجا می‌آمدند، عمدتاً از اقشار تحصیلکرده و کتاب خوان جامعه بودند و با توجه به مراودات و سفرهایی که به اروپای آن زمان داشتند به کافه نشینی با یک دید خاص خودشون نگاه می‌کردند و به تقلید از آنچه در اروپا جریان داشت می‌آمدند و می‌نشستند و درباره شعر و ادبیات و خصوصاً تیاتر که آن زمان میان قشر روشنفکر تازگی داشت، صحبت می‌کردند. ضمن اینکه، این مکان به لاله‌زار هم نزدیک بود و بحث‌های اینچنینی رواج خاصی داشت.
نخستین مشتریان مشهور کافه نادری چه اشخاصی بودند؟ نخستین‌ها صادق هدایت، جلال آل احمد، نیما یوشیج و صادق چوبک بودند. با تحقیقات گسترده‌ای که انجام دادیم، کلکسیونی ازعکس مشتریان شاخص کافه که پاتوق اصلی‌شان این مکان بوده را روی یکی از دیوار‌های کافه نادری نصب کردیم.اما در سال‌های پایانی دهه بیست و اوایل دهه سی که کافه نادری به محملی برای طرح اندیشه‌های گوناگون بدل شده بود و در این میان ممکن بود، رگه‌ای از اعتراض‌های سیاسی هم در گفتمان روشنفکران کافه نشین بازتاب پیدا کند.
مدیریت مجموعه هم تحت تأثیر تفکرات سیاسی خاصی قرار گرفته بود؟ دوره خاصی بود و مدیریت هم خواسته یا ناخواسته با دید سیاسی صرف به این گونه مسائل نگاه نمی‌کردند و سعی‌شان پذیرایی از مشتریان کافه بوده و بیشتر به این فکر می‌کردند بهترین سرویس را به مشتریان بدهند و البته با توجه به اینکه مهاجر بودند، شاید تأثیراتی از شوروی آن زمان داشتند، اما همه هم و غمشان این بود که مطابق با استاندارد‌های اروپایی پذیرایی کنند.
آیا مشتریان کافه بیشتر از حامیان یک جریان اندیشه‌ای سیاسی خاص بودند یا خیر؟ با مروری بر تاریخ معاصر می‌توان به این نتیجه رسید که همه اقشار با تفکرات گوناگون به این کافه می‌آمدند و از آن جایی که بیشتر دانشجویان و استادان دانشگاه در کافه حضور داشتند، بنابراین صاحب تفکرات گوناگونی بودند و همگی در کافه حضور داشتند.
در بسیاری از کافه‌های نوظهوری که پس از کافه نادری تأسیس شدند، بعضاً دعوا‌ها یا درگیری‌هایی صورت می‌گرفت، آیا کافه نادری دستخوش حوادث اینچنینی شد؟ بله، بالطبع درگیری‌هایی پیش آمده اما نه به سبک کافه‌های دهه چهل و پنجاه، دلیلش هم این بوده که سبک کاری کافه نادری با آن کافه‌ها متفاوت بود، اما در قسمت رستوران بوده یا در حیاط که سرویس می‌دادند و سنی که موزیسین‌های خارجی درآن به اجرای برنامه می‌پرداختند، بعضاً مشکلاتی پیش می‌آمده.
اشخاص سرشناسی که از اواخر دهه چهل و دهه پنجاه در کافه پاتوق می‌کردند را به یاد دارید؟ در آن سال‌ها بیشتر افراد سرشناس ادبی و هنری مخصوصاً بازیگران نام آشنای سینما به کافه نادری می‌آمدند که از آن جمله داوود رشیدی، محمد علی کشاورز و از بین خوانندگان هم فرهاد مهراد با دوستانش به‌عنوان پاتوق به اینجا می‌آمدند.
در سال 1357 و مصادف با پیروزی انقلاب اسلامی ایران خیلی از کافه‌ها تعطیل شدند، آیا این شرایط کافه نادری را هم تحت الشعاع قرار داد؟ البته در آن دوران قطعاً شرایط سیاسی و اجتماعی کشور خواه ناخواه کافه نادری را هم تحت تأثیر قرار داده بود اما به آن صورت نبود که اجازه فعالیت نداشته باشیم و اینجا به صورت یک مجموعه بوده و در اصل اینجا کافه رستوران هتل بوده است و ما همین حالا هم عضو اتحادیه هتل داران هستیم، نه کافه رستوران داران.
بعد از انقلاب اسلامی مشتریان کافه تغییر کردند یا همچنان همان مشتریان قدیمی در کافه پاتوق می‌کردند؟ بعد از انقلاب به واسطه تغییر شرایط جامعه جو کافه نادری هم تغییر کرد و بسیاری از مشتریان سابق یا مهاجرت کرده بودند یا کمتر رغبتی به حضور در فضاهای اینچنینی داشتند، ضمن اینکه نسل و دلبستگی‌های آنها هم تغییر کرده بود.
وضعیت کافه نادری در شرایط فعلی چگونه است؟ به دلیل قدیمی بودن بنا تعمیراتی نیاز دارد که البته بخشی از این تعمیرات در چند سال اخیر صورت گرفته است و اخیراً نیز با شهرداری تهران برای بهبود فضای باغ کافه مذاکراتی را شروع کردیم که به توافق‌هایی هم رسیدیم، ضمن اینکه قصد داریم با ارتقای کیفی اتاق‌های هتل در آن زمینه نیز شرایطی را به وجود بیاوریم تا مشتریان کافه و هتل در نهایت آرامش و آسایش اوقات خود را در این فضا سپری کنند، کما اینکه تا امروز هم مدیریت و کادر مجموعه همه توان خود را برای رسیدن به این هدف انجام داده است. منبع: ایران
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید