خانواده و پیوندهای آن در جامعه ایرانی

1396/6/14 ۱۴:۱۵

شیوه زندگی خانوادگی و همزیستی آنان با یکدیگر، از پدیده‌های جذاب اجتماعی در تاریخ ایران به‌شمار می‌آید. پیوند میان اعضای خانواده و مناسبات آنان، همواره بر پایه عامل‌هایی شکل می‌گرفته است که در هر سرزمین و جامعه نسبت به دیگران هم تفاوت‌هایی مهم می‌یافته، هم پیامدهایی دگرگونه همراه می‌آورده است. جهانگردانی که در دوره‌های گذشته به ایران سفر کرده‌اند، از این دریچه به وضع خانواده و پیوندهای میان اعضای آن در ایران پرداخته‌اند.

شیفته فرزندان، پایبند به اوهام

شیوه زندگی خانوادگی و همزیستی آنان با یکدیگر، از پدیده‌های جذاب اجتماعی در تاریخ ایران به‌شمار می‌آید. پیوند میان اعضای خانواده و مناسبات آنان، همواره بر پایه عامل‌هایی شکل می‌گرفته است که در هر سرزمین و جامعه نسبت به دیگران هم تفاوت‌هایی مهم می‌یافته، هم پیامدهایی دگرگونه همراه می‌آورده است. جهانگردانی که در دوره‌های گذشته به ایران سفر کرده‌اند، از این دریچه به وضع خانواده و پیوندهای میان اعضای آن در ایران پرداخته‌اند. ‌هانري رونه دالماني، جهانگرد و عتیقه‌شناس فرانسوی «سفرنامه از خراسان تا بختياري» تصویری از «زندگي داخلي ايرانيان‌« ارایه کرده است تا ما را با دریافت خود از جامعه ایران در میانه‌های عصر قاجار آشنا کند. او روستاییان را مبنای این توصیف قرار داده است: «افراد خانواده روستایيان ايراني همه با هم با اتحاد و موافقت كامل زندگاني مي‌كنند؛ مثلا تمام افراد خانواده از پدر و مادر گرفته تا پسران و دختران كه گاهي هم پسران مادر جوان تركمان در كنار كلبه خود متأهل و دختران شوهر رفته به آنها ملحق مي‌شوند مجموعا در يك اطاق زندگي مي‌كنند.» او سپس از کودکانی سخن می‌راند که به دلیل باورها و دریافت‌های نادرست از پیشرفت‌های زمانه، به بیماری‌هایی گوناگون گرفتارند: «در ميان اين جمعيت، كودكان نوزاد نيم‌عرياني نيز ديده مي‌شوند كه وسايل بهداشت ابتدایي هم براي آنان فراهم نشده است. اين موجودات كوچك از كودكي رنج مي‌كشند و مبتلا به چشم‌درد و امراض ديگر مي‌گردند و چون والدين آنها معتقد به قضا و قدر و نصيب و قسمت هستند، درصدد معالجه آنها برنمي‌آيند و مي‌گويند هرچه مقدر شده همان خواهد شد و سرنوشت كسي را نمي‌توان تغيير داد.» دالمانی ریشه این وضع را نه بی‌علاقگی خانواده‌ها به فرزند که در بستری دیگر می‌جوید: «علت اصلي بي‌اعتنایي و عدم مراقبت آنها همين اوهام است و نمي‌توان گفت كه پدر و مادر علاقه‌اي نسبت به فرزند خود ندارند زيرا كه پدر ايراني و مخصوصا مادر علاقه و دلبستگي تامي نسبت به فرزندان خود دارند يعني علاقه و محبتي كه در كشورهاي ديگر كمتر ديده مي‌شود.»

منبع: شهروند