نگرش‌های جهانگردان درباره استبداد ایرانی

1396/5/31 ۱۱:۲۷

نگرش‌های جهانگردان درباره استبداد ایرانی

جهانگردانی که در دوره‌های گذشته به ایران آمده‌اند، در بیان شیوه ویژه حکمرانی در این سرزمین، روایت‌هایی جذاب ارایه کرده‌اند. آنان همچنین با مقایسه آن شیوه با روش‌های حکومتگری در سرزمین‌های خویش، بر آن بوده‌اند تصویری روشن در این زمینه برای خواننده نقش بندند. نوبويوشي فوروكاوا، افسر ژاپنی که در روزگار حکمرانی ناصرالدین قاجار به ایران آمده، در کتاب سفرنامه‌اش درباره شیوه حکومتگری که آن را «حكومت خودكامه‌» نامیده است

 
حکومت، رعیت، لذت

جهانگردانی که در دوره‌های گذشته به ایران آمده‌اند، در بیان شیوه ویژه حکمرانی در این سرزمین، روایت‌هایی جذاب ارایه کرده‌اند. آنان همچنین با مقایسه آن شیوه با روش‌های حکومتگری در سرزمین‌های خویش، بر آن بوده‌اند تصویری روشن در این زمینه برای خواننده نقش بندند. نوبويوشي فوروكاوا، افسر ژاپنی که در روزگار حکمرانی ناصرالدین قاجار به ایران آمده، در کتاب سفرنامه‌اش درباره شیوه حکومتگری که آن را «حكومت خودكامه‌» نامیده است، در این سرزمین آسیای غربی می‌نویسد «حكومت ايران كاملا مستبده سلطنتي است و اختيار حيات و ممات مردم يكسره در دست شاه است. از اين‌رو، هر فرمان شاه اعتبار مطلق دارد و همه مردم بايد آن را اطاعت بكنند». او سپس روایتی از زبان سرجان ملکم انگلیسی در گفت‌وگو با فتحعلی شاه قاجار بیان می‌کند که نمایانگر اندیشه ایرانی در آن روزگار نسبت به پیوند میان حاکمان و مردمان بوده است «ملكم وزيرمختار انگليس در شرفيابي نزد فتحعلي شاه به او گفت كه در مملكت انگليس مردم حقوق و آزادي‌هايي دارند و با اين‌كه در آن‌جا هم اعيان و اشرف هستند، اينها نمي‌توانند به مردم طبقه پايين زور بگويند و بدرفتاري كنند. مردم حقير هم با آن‌كه در پايين [رده‌هاي اجتماعي] هستند با آنها رفتار بد و نامعقول نمي‌شود. فتحعلي شاه در پاسخ او خنديد و نگاهي به راست و چپ كرد و گفت: از اين قرار پادشاه شما مثل كلانتر مملكت است. اين قسم سلطنت شايد دوام داشته باشد، لكن لذت ندارد. سلطنت من با آنچه تو مي‌گويي تفاوت دارد. من به خواهش خود مي‌توانم جميع اين امرا و صاحب‌منصبان را كه تو مي‌بيني عزل و نصب كنم. اما يك چيز هست: اين قسم سلطنت در خانواده من دوام نخواهد داشت، در ايران هميشه حق با شمشير بوده است و خواهد بود». فوروكاوا سپس نتیجه دریافت خویش را درباره این گفت‌وگو بیان می‌کند «پس در مملكتي كه پادشاه اين‌گونه چيزها بگويد هيچ عجب نيست كه جُهال ايليات عظم و شأن و اسباب حصول لذات خود را در تاخت و تاراج و ايذا و اذيت ديگران بدانند».

 

 

منبع: شهروند

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

اخبار مرتبط

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: