«دلرباعی‌ها» به روایت خرمشاهی

1396/5/1 ۱۱:۱۶

«دلرباعی‌ها» كتاب تازه‌ای از بهاءالدین خرمشاهی است كه به تازگی منتشر شده است. خرمشاهی را بیشتر به عنوان حافظ‌شناس و قرآن‌پژوه و مترجم قرآن می‌شناسیم اما این چهره فرهنگی كه در محضر استادانی چون ذبیح‌الله صفا، سیدجعفر شهیدی، پرویز ناتل‌خانلری، مهدی محقق و... درس گرفته است در كنار تمام مباحث جدی كه به آنها توجه داشته در طنزنویسی نیز صاحب اثر است و به تازگی مجموعه‌ای از رباعیات طنزآمیز او در كتابی با نام «دلرباعی‌ها» منتشر شده است

اشعار طنزآمیزی از بهاءالدین خرمشاهی منتشر شد

ندا آل‌طیب:  «دلرباعی‌ها» كتاب تازه‌ای از بهاءالدین خرمشاهی است كه به تازگی منتشر شده است. خرمشاهی را بیشتر به عنوان حافظ‌شناس و قرآن‌پژوه و مترجم قرآن می‌شناسیم اما این چهره فرهنگی كه در محضر استادانی چون ذبیح‌الله صفا، سیدجعفر شهیدی، پرویز ناتل‌خانلری، مهدی محقق و... درس گرفته است در كنار تمام مباحث جدی كه به آنها توجه داشته در طنزنویسی نیز صاحب اثر است و به تازگی مجموعه‌ای از رباعیات طنزآمیز او در كتابی با نام «دلرباعی‌ها» منتشر شده است.

«دلرباعی‌ها» مجموعه ۲۰۰ رباعی طنزآمیز با موضوعاتی همچون شعر و شاعری، ازدواج، عشق، دست‌شكستگی، فیش حقوقی، دین‌پژوهی، سفرنامه، مرگ‌اندیشی، نقیضه (طنزمیز) شعر خیام و. . . است. آقای نویسنده در پیشگفتار كتابش نوشته است: «ابتدا كه سینه تاحدودی صاف است و دست‌ كم دو موتور از چهار موتور نگارنده این سطور روشن، می‌توانم به یك بحث فرعی بپردازم. بحث فرعی این است كه گویی قلمم سبك است كه تا در مصاحبه یا مباحثه‌ای می‌گویم - و مثال‌های واقعی - كتابی در دست تالیف و یا تولید دارم به نام «رعد و برق بی‌باران» یا «زبان پدری» (به استعاره از دین و تقابل با زبان مادری ساخته‌ام) و یا «بی‌ادبیات» (طنزهای جلف پرخواننده با چاپ مرغوب عالی‌تر از فتوكپی‌های برفك‌دار) و یا «تا شقایق هست» (برگرفته از شعر سهراب سپهری) ناگهان می‌بینم كه یك عده صاحبدل صاحب‌قلم در اتوبان رقابت لایی یا حتی مویی كشیده و هر چهار عنوان را به رسم هدیه یا یادگار از این قلم‌رنجه‌نویس پذیرفته‌اند. به قول معروف، اصرار كه بیشتر از این نمی‌شود.»او هرچند برای امر سنت در شعر و هنر اهمیتی بسیار قایل است، اما این پایبندی دست و پای او را برای نوآوری نبسته است و در توضیح سبك و سیاق اشعار كتاب تازه خود و اوزان شعری آن می‌افزاید: « با حفظ وزن رباعی، قالب را دستكاری هم كرده‌ام یا یك داستان كوتاه را در چند رباعی پیوسته عرضه می‌دارم. یا گاهی رباعی را به صورت قطعه دوبیتی یا به شكل مثنوی آورده‌ام. این عنوان‌ هم برگرفته از این مصرع‌ زیبا، اثر طبع جناب نصرت فیروزپور است كه در امر قضا و قدر است.»این كتاب از سوی نشر «مروارید» منتشر شده و شرح داستان نگارش آن به قلم نویسنده نیز خالی از لطف نیست كه خرمشاهی در واپسین بخش پیشگفتار كتابش نوشته است: «در بخش آخر این پیشگفتار از عنوان«دلرباعی‌ها» یاد كنم كه داستانش به كوتاهی از این قرار است كه ناشر فرهیخته‌ای (منوچهر حسن‌زاده، مدیر نشر دُرّ و «مروارید») چند بار از بنده درخواست كتابی طنزآمیز كردند. ١٠ روز پیش دیدم حدود بیش از ١٠٠ رباعی طنزآمیز دارم كه گفتم به یاری حق تا دو، سه ماه مانده به پایان سال، مجموعه ۲۰۰ رباعی با عنوان دلرباعی‌ها به حضورشان تقدیم می‌كنم.» خرمشاهی كه‌زاده سال ١٣٢٤ در قزوین است، بیشتر تمركز خود را بر حافظ پژوهشی گماشته است و تاكنون ١٢ اثر در زمینه اشعار خواجه شیراز به نگارش درآورده است و دركنار آن از قرآن نیز غافل نشده و علاوه بر ترجمه آن آثار دیگری را در باب این كتاب آسمانی نگاشته است. اما اینها همه موجب نشده كه فعالیت او تنها در این حوزه‌ها محدود شود كه او در كنار آثار تالیفی خود در حوزه ترجمه نیز پركار بوده است و ترجمه آثاری همچون «شیطان در بهشت» از هنری میلر، «علم در تاریخ» اثر جان برنال، «درد جاودانگی» اثر میگل داونامونو و... گواه این موضوع است. اما فهرست تالیف‌های او بسیار بیش از این است كه از آن میان می‌توان آثاری همچون «طنز و تراژدی»، «كژتابی‌های ذهن وزبان»، « فرصت سبز حیات»، « از شك تا یقین» و... را نام برد. به جز اینها چند مجموعه شعر هم دارد با نام‌ها «زنده میری»، «آه و آیینه» و... تازه‌ترین كتاب او «دلرباعی‌ها» ‌در ۱۳۳ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه در قطع جیبی و با قیمت ٧ هزار تومان راهی بازار شده است.

منبع: ایسنا