آغاز به‌کار نخستین خط شرکت واحد اتوبوسرانی در پایتخت

1396/4/27 ۱۰:۵۸

متن قانون تشکیل شرکت واحد اتوبوسرانی با سرمایه 300 میلیون ریال در روز 16 بهمن‌سال 1331 ه.ش به تصویب مجلس شورای ملی رسید. براساس ماده واحده این قانون امتیاز اتوبوسرانی و نقل و انتقال مسافر به‌طور دسته جمعی در داخل هر شهر و حومه آن با شهرداری محل است. این ماده شامل 9 تبصره بود. با تصویب این قانون در 22 خرداد سال 1332 ه.ش در مجلس سنا شهرداری تهران به ریاست نصرت‌الله امینی وارد فاز اجرایی تأسیس شرکت واحد اتوبوسرانی شد. باوقوع کودتای 28مرداد سال 1332 طرح به‌مدت 2 سال مسکوت ماند.

اتوبوس‌ها درشکه‌های تهران را زیر گرفتند

علی طاهری: متن قانون تشکیل شرکت واحد اتوبوسرانی با سرمایه 300 میلیون ریال در روز 16 بهمن‌سال 1331 ه.ش به تصویب مجلس شورای ملی رسید. براساس ماده واحده این قانون امتیاز اتوبوسرانی و نقل و انتقال مسافر به‌طور دسته جمعی در داخل هر شهر و حومه آن با شهرداری محل است. این ماده شامل 9 تبصره بود. با تصویب این قانون در 22 خرداد سال 1332 ه.ش در مجلس سنا شهرداری تهران به ریاست نصرت‌الله امینی وارد فاز اجرایی تأسیس شرکت واحد اتوبوسرانی شد. باوقوع کودتای 28مرداد سال 1332 طرح به‌مدت 2 سال مسکوت ماند. پس از آن به دستور سرلشکر محمود دولو شهردار وقت تهران، کار خرید اتوبوس و سایر طرح‌های عملیاتی شامل ساخت مکان مرکزی پارک اتوبوس، ساخت ساختمان اداری و استخدام نیروهای سازمانی و رانندگان با سرمایه شهرداری آغاز شد.
روز افتتاح
ساعت 6 بعداز ظهر روز 14 تیر ماه سال 1335 ه.ش نخستین خط (خط یک) شرکت واحد اتوبوسرانی پایتخت با 80 دستگاه اتوبوس مرسدس‌بنز که از میدان فردوسی تا ابتدای خیابان لاله‌زار نو به ترتیب توقف کرده و رانندگان و کمک رانندگان (پارکابی) با پیراهن قهوه‌ای و شلوار آبی رنگ کنار اتوبوس‌ها ایستاده بودند، آغاز به‌کار کرد.
در ابتدای این مراسم تیمسار مهدیقلی علوی‌مقدم به‌عنوان رئیس هیأت مدیره شرکت واحد، با حضور درکنار چادرهایی که جهت میهمانان در میدان فردوسی برپا شده بود، خطاب به وزیر کشور (اسدالله علم)، شهردار تهران، وزیران و وکلای مجلسین، مقامات کشوری و لشکری و کارگران شرکت واحد به ایراد سخنرانی پرداخت: همکاران عزیز، امروز من مانند شما کارمند شرکتی هستم که برای رفاه حال مردم ایجاد شده. ما از این ساعت مسئولیت بسیار بزرگی در مقابل ساکنین تهران برعهده داریم. شما برادران عزیز خدمت سنگینی را در پیش دارید و از فردا مشکلات مهم‌تری در راه انجام وظیفه خواهید داشت و آن جلب رضایت مردم و حسن جریان کار است.
طول خط یک، 10 کیلومتر است و حداکثر از 5 صبح تا ساعت 24 شب هر چهار دقیقه یک اتوبوس به هر ایستگاه خواهد رسید و از ساعت 24 تا یک صبح نیز هر سی دقیقه یک اتوبوس به ایستگاه‌ها می‌رسد. پس از افتتاح خط یک بقیه خطوط متدرجاً یکی پس از دیگری شروع به‌کار خواهد کرد. اکنون به‌قدر کافی وسایل حمل و نقل در اختیار خطوط شرکت واحد اتوبوسرانی گذارده شده است که مسافرین مجبور نباشند به انتظار اتوبوس بایستند. کلیه رانندگان ملبس به لباس متحد‌الشکل هستند و دستور داده شده که کلیه رانندگان اتوبوس با مسافرین در نهایت ادب و نزاکت رفتار کنند. ‌شماره و نام کلیه ایستگاه‌ها با تابلو و کاغذهای مخصوص شبرنگ تهیه شده که در جای خود نصب می‌شود.
پس‌از پایان سخنرانی، نوار سه‌رنگ پرچم کشور به‌وسیله وزیر کشور قطع و رانندگان اتوبوس‌ها را به حرکت در آوردند.
اطلاعیه شرکت واحد اتوبوسرانی
یک روز پس از آغاز به‌کار اتوبوس‌های شرکت واحد اتوبوسرانی اطلاعیه‌ای از طریق این سازمان انتشار یافت:
به‌طوری که خاطر هموطنان عزیز مستحضر است به‌موجب قانون مصوبه مجلسین شورا و سنا تا تاریخ 22خردادماه اقدامی در تأسیس شرکت برای حفظ حق تقدم به‌عهده مالکان فعلی اتوبوس‌ها بود.
لذا تا آن تاریخ که ضرب‌الاجل قانونی تعیین شده بود برای هیأت اقدامی مقدور نمی‌شد. ولی پس از خاتمه موعد قانونی هیأت مدیره با جدیت شبانه‌روزی اقدام و اینک خط اول که مسیر آن به شرح زیر معین شده از ساعت شش بعدازظهر روز پنجشنبه چهاردهم تیرماه شروع به‌کار می‌نماید:
1-‌ مسیر خط یک عبارت است از: مبدأ ایستگاه راه‌آهن- خیابان مولوی- خیابان خیام- خیابان بوذرجمهری- خیابان ناصرخسرو- میدان سپه- خیابان فردوسی- میدان فردوسی- خیابان شاهرضا- میدان شهناز و بالعکس
2-‌ نرخ کرایه مطابق سابق تا میدان سپه یک ریال است. فقط برای رفاه و آسایش اهالی محترم مسافرین می‌توانند با تجدید بلیت در داخل اتوبوس بدون پیاده شدن مسیر خود را ادامه دهند.
3-‌ بلیت در اتوبوس به‌فروش می‌رسد و پس از بریده شدن از ته سوش دیگر ارزشی نخواهد داشت و بلیت فروش موظف است در موقع تسلیم بلیت آن را پاره نماید.
4-‌ بلیت تا موقع پیاده شدن باید نزد مسافر محفوظ بماند در غیر این صورت مسافر موظف است بلیت دیگری خریداری نماید.
5-‌ تابلو ساعت حرکت در ایستگاه‌ها نصب شده و بدون تأخیر و وقفه در سر وقت مقرر اتوبوس حرکت خواهدکرد.
6-‌ علاوه بر ظرفیت اتوبوس مسافر اضافه خاصه در غیر ساعات اداری ممنوع خواهد بود.
7-‌ حمل بار و اشیای کثیف و آلوده به‌وسیله مسافرین ممنوع است و با نخستین اخطار متصدیان بلافاصله باید اطاعت شود.
8-‌ کارکنان اتوبوس‌ها موظفند ازهر جهت مراعات ادب و احترام را نسبت به مسافرین محترم بنمایند.
9-‌ از مسافرین محترم نیز تمنی دارد که رعایت مقررات را کرده و چنانچه تخلفاتی مشاهده کردند مستقیماً به شرکت واحد اتوبوسرانی اعلام فرمایند.
10-‌ سایر خطوط شرکت واحد اتوبوسرانی نیز بتدریج که آماده کار شود به اطلاع اهالی محترم تهران خواهد رسید.
هیأت مدیره شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه

منبع: ایران