بیانیه هشتمین دوره جایزه اخلاق و نیایش

1396/4/4 ۰۸:۵۴

نهال جایزه اخلاق و نیایش امسال و در هشتمین دوره برگزاری آن 10 ساله شد. این روز مبارک و این مکان عالی را به فال نیک می‌گیریم تا ضمن اشارتی کوتاه بر تاریخچه این نهاد مدنی غیردولتی و علل و اسباب تأسیس آن، برندگان این جایزه خاص و کم سابقه و کم‌نظیر را معرفی کنیم.

نهال جایزه اخلاق و نیایش امسال و در هشتمین دوره برگزاری آن 10 ساله شد. این روز مبارک و این مکان عالی را به فال نیک می‌گیریم تا ضمن اشارتی کوتاه بر تاریخچه این نهاد مدنی غیردولتی و علل و اسباب تأسیس آن، برندگان این جایزه خاص و کم سابقه و کم‌نظیر را معرفی کنیم.
جایزه اخلاق و نیایش با همت و ایده آقای احمد مسجد جامعی و اعضای هیأت امنای موزه ملى قرآن کریم شکل گرفت و در مسیر بلوغ، همدلی چهره‌های خوشنام و محبوب فرهنگی و سیاسی و بویژه حجت‌الاسلام سید محمد خاتمی به آن نیرویی مضاعف برای بالندگی داد.
مبنای شکل‌گیری این ایده، احساس نیاز بود. توجه نامناسب به ظواهر اخلاق و دین و فقدان فعالیت‌های بنیادی و عمیق در مسائلی که به باورهای جامعه ایران ارتباط دارد و ممکن است در گذر زمان جامعه فرهنگ‌دوست و اخلاقی ایران را از درون از غنای دلپذیر خود خالی و پوک گرداند، موجب نگرانی بسیاری از اهل علم و فرهنگ و اخلاق بوده و هست. فاصله بین سبک زندگی واقعی و شعارهایی که بی‌وقفه و تأمل ابراز می‌شود و در واقع خلأ جانفرسا بین حرف و عمل اخلاقی، همگان و بویژه نسل جوان را در وضعیتی دشوار قرار داده‌است. وضعیتی که ناگزیر بیش از هر باوری به اعتقادات اخلاقی و دینی نسل‌های آینده آسیب می‌رساند.
جایزه اخلاق و نیایش در چنین فضایی و با نیت طی کردن فاصله نظر و عمل بنیاد نهاده شد. این جایزه با تکیه بر مبانی نظری سخته و پخته تلاش کرد هرساله به جای تهیه و تألیف مقالات و نوشته‌ها در ارزش و خوبی اخلاق، اخلاقی‌ترین فعالان حوزه‌های مختلف اجتماعی را معرفی و از آنها تقدیر کند. این روشی است که در کنار فعالیت‌های دیگر و با قدردانی از عمل اخلاقی سیاستمداران، هنرمندان، پژوهشگران، دانشمندان و فعالان اجتماعی، سبک زندگی اخلاقی و آرمانی را ارج می‌نهد و بزرگ می‌دارد و با الگو‌سازی واقعی، منش اخلاقی را توسعه می‌دهد.
همراه کردن عنوان نیایش در کنار اخلاق، بر فضای مثبتی که نیایش برای تعالی اخلاقی ایجاد می‌کند تأکید دارد. مراسم این جایزه از زمان شکل‌گیری در ماه مبارک رمضان برپا شده است و گمان مؤسسین آن این بوده است که همه ماه‌ها، ماه رفتار اخلاقی است و رمضان با فضای معنوی خاص خود ماه خوبی برای برپایی مراسم قدردانی از برگزیدگان این جایزه است.

در این روزها که جهان و آدمی تنها از خشم و کینه و بداخلاقی دم می‌زند و تهدید، تنها تعامل میان انسان‌ها شده و دنیازدگی و بداخلاقی فاجعه‌های بسیاری آفریده است؛ وجود کسانی که نه تنها در حرف بلکه در عمل هم اخلاق و انسانیت را رعایت می‌کنند غنیمت است.
 کسانی که حضورشان تلخی جهان و رنج خلق را می‌کاهد و درد این روزها را تسکین می‌بخشد و به جامعه یاد می‌دهند که چگونه می‌توان مهربان زیست چراکه به قول بزرگان، اخلاق تنها در جامعه و در رابطه با دیگری معنا و تحقق می‌یابد و انزوا برای ترک بی‌اخلاقی مؤثر نیست. 8 سال پیش در چنین روزهایی جایزه «اخلاق و نیایش در آینه هنر و پژوهش» از سوی اعضای هیأت امنای موزه قرآن و چهره‌هایی چون مجید مجیدی، قیصر امین‌پور، طاهره صفارزاده، رضا باقری اردکانی، ساعد باقری و محمد احصایی با امید اخلاقی‌تر شدنِ فضای جامعه در حوزه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی پایه‌گذاری شد.
عصر جمعه، دوم تیرماه و بیست‌وهشتمین روز ماه مبارک رمضان، هشتمین دوره این جایزه در کتابخانه ملی، با حضور هنرمندان و اندیشمندانی چون سیدمحمد بهشتی، محمدرضا خاتمی، عبدالله انوار، پیروز حناچی، رخشان بنی‌اعتماد، حجت‌الاسلام دعایی، فریدون عموزاده خلیلی، علی نصیریان، احمدرضا احمدی، خسرو سینایی، فرح اصولی، گیزلا سینایی، ایرج راد، بهزاد فراهانی، مرضیه برومند، قاسم رفعتی، فرشته طائرپور، جهانگیر کوثری، خسرو سینایی، منوچهر شاهسواری، آهو خردمند، مسعود فروتن، علی حاتمی، علیرضا تابش، مهدی شفیعی و پیمان شریعتی برگزار شد.
 در ابتدای مراسم، ویدئویی به یاد حسین صبحدل، طاهره صفارزاده، قیصر امین‌پور و علی‌اصغر شعرباف پخش شد و برنامه با اجرای سهیل محمودی آغاز شد.
احمد مسجدجامعی، وزیر فرهنگ و ارشاد دولت اصلاحات و عضو فعلی شورای شهر تهران با خواندن شعر «سلام بر همه
الا بر سلام‌فروش» سخنان خود را آغاز کرد و گفت: در دوره‌ای هستیم که اخلاق‌فروشی باب شده و این اتفاقی تلخ و خطرناک است. اخلاق‌مداران هیچ‌گاه دم از اخلاق نمی‌زنند و به آن تظاهر و تفاخر نمی‌کنند بلکه رفتار آنها تأثیرگذار است. این مهم منجر به شیوه‌هایی در عمل و آداب می‌شود. ریشه بسیاری از نمونه‌های اخلاقِ بدون تظاهر را می‌توان در میان مردم یافت. وی سپس خاطره‌ای در این مورد تعریف کرد و گفت: یکبار از باغبانی درمورد نام و نوع درخت‌ها پرسیدم و او در پاسخ گفت: «اینها الف قامت دوست‌اند، هر برگی ملائکه و ملکوتی دارد و هیچ دوبرگی در جهان شبیه هم نیستند. آیا شما تا به حال راز  و نیاز برگ‌ها را شنیده‌اید؟» او این حرف‌ها را بی‌ذره‌ای فخرفروشی زد. این نوع نگاه به عالم، آدمی را فروتن می‌کند. این نگاه موجب می‌شود شیوه توسعه شهری را عوض کنیم، زیست پرنده‌ها و طبیعت را به هم نریزیم، در این زمانه اخلاق‌فروشی، آب‌وهوا را نفروشیم، پیاده‌رو را به نفع سواره‌رو و باغ‌ها را به نفع برج‌ها مصادره نکنیم و جلوه کوه را پنهان نکنیم. ما باید احترام جهان، گل‌ها و سنگ‌ها را حفظ کنیم. مسجدجامعی برای راه‌های صحیح پیشبرد توسعه شهری افزود: باید یک برنامه اخلاق عملی را طراحی کنیم. بین این همه های‌وهو و اتفاق، در کنار خودمان آدم‌هایی داریم که امیدوارم بتوانیم روزی اخلاق را در مشاغل بیاوریم. در تهرانگردی‌ها افراد گمنامی را یافته‌ام که در دین و اخلاق جلودارند. ما سعی کرده‌ایم در اخلاق و نیایش، کسانی را که عمری در این مسیر بوده‌اند، شناسایی کنیم و خوشحالیم که دوستان ما در این زمینه همکاری کرده‌اند. وی در پایان سخنانش از کمک‌ها و تقویت این راه توسط رئیس دولت اصلاحات قدردانی کرد.
 پس از خوانده شدن بیانیه هشتمین دوره جایزه، رئیس دولت اصلاحات، رضا داوری اردکانی، مجید مجیدی، ساعد باقری، احمد مسجدجامعی، شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری، اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی و زهرا احمدی‌پور، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی برای قدردانی و اهدای جوایز برگزیدگان این دوره روی صحنه حاضر شدند. از علی نصیریان در حوزه تئاتر و سینما، حسین راغفر در زمینه علم، سیدمصطفی هاشمی‌طبا در حوزه سیاست، محمدعلی موحد به‌دلیل یک عمر پژوهش، احمدرضا احمدی در زمینه ادبیات، هایده شیرزادی در زمینه محیط ‌زیست، مهدی ابراهیمیان در زمینه معماری، آیت‌الله ابراهیم امینی در زمینه دین، رضا هاشمی‌شال در زمینه اخلاق حرفه‌ای، لیلا ارشد در زمینه نهادهای اجتماعی و بهرام حنفی در زمینه هنرهای تجسمی قدردانی شد. محمدعلی موحد به‌دلیل کسالت نتوانست در این مراسم حاضر شود و سیدمحمدحسن ناصحی به نیابت از او در جمع حاضر شد.
شیرزادی، برگزیده بخش حوزه محیط‌زیست پس از دریافت لوح و تندیس گفت: امروز یکی از روزهای بزرگ‌ زندگی من است، من جایزه‌های بسیاری در سطح ملی و بین‌المللی گرفته‌ام، اما این جایزه برایم ارزشمندتر است. حدود ۲۰ سال در حوزه پسماند محیط‌زیست تلاش کرده‌ام و موفق شدم در شهر کرمانشاه جلوی دفن ۶۵۰ تن زباله را بگیرم. ما با پول نفت می‌توانیم هر چیزی را وارد کشور کنیم، اما محیط زیست وارداتی نیست. من سال‌ها تلاش می‌کنم تا مدلی را طراحی کنم تا ایرانی بدون زباله داشته باشیم و امیدوارم از طرح من در این دولت نیز حمایت شود، زیرا رئیس دوره اصلاحات این حمایت را انجام داد؛ اما بعد از آن، فاز نفرین منابع و هدفمندی یارانه‌ها شروع شد.
رضا هاشمی نیز یکی از آتش‌نشانانی که از او به‌خاطر فعالیت‌هایی که در ساختمان پلاسکو داشت قدردانی شد، به این مراسم آمده بود؛ اما با وقوع حادثه‌ای در ورامین مجبور شد به محل حادثه برود و جایزه‌اش را مهرشاد کاظمی به نیابت از او دریافت کرد. سپس رئیس دولت اصلاحات از اشاعه بداخلاقی در جهان، آن هم به نام دین مهر و دوستی، اسلام و پیامبرش انتقاد کرد و گفت: اخلاق مهم‌ترین خصیصه انسان است و ادیان هم برای تحقق آن آمده‌اند. برای رسیدن به اخلاق، چه وظیفه‌گرا باشد چه نتیجه‌گرا، به آزادی نیاز است و انجام بالاجبار کار نیک، تأثیری بر ترویج اخلاق ندارد.

منبع: ایران