رسالۀ گل‌کاری

1396/2/31 ۱۱:۲۹

نسخه‌های خطی بازمانده از گذشتگان در موضوعات مختلف به دست ما رسیده است. بخشی از این اثار متعلق به آداب پیشه‌وران و پیشه‌ها و هنرها و هنروران است. آثاری که از دیدگاه زیبایی پرسیده می‌شود نوشته شده و دانش و بینش و مهارت نیاکان ما را در فنون مختلف به ما انتقال داده‌اند. همچنین برخی از این آثار آداب و اصول پیشه‌ها و هنرها از دیدگاه دینی و عرفانی به رشتة تحریر درآمده است که این آثار «کسب‌نامه» و «فتوت‌نامه» نام گرفته‌اند

نسخه‌های خطی بازمانده از گذشتگان در موضوعات مختلف به دست ما رسیده است. بخشی از این اثار متعلق به آداب پیشه‌وران و پیشه‌ها و هنرها و هنروران است. آثاری که از دیدگاه زیبایی پرسیده می‌شود نوشته شده و دانش و بینش و مهارت نیاکان ما را در فنون مختلف به ما انتقال داده‌اند. همچنین برخی از این آثار آداب و اصول پیشه‌ها و هنرها از دیدگاه دینی و عرفانی به رشتة تحریر درآمده است که این آثار «کسب‌نامه» و «فتوت‌نامه» نام گرفته‌اند.

متن حاضر نیز یکی از این آثار به جای مانده است. رسالة گل‌کاری یگانه اثری است که به زبان فارسی در موضوع گل‌کاری/ بنایی به نگارش درآمده است. در این اثر دو دیدگاه از مؤلف دیده می‌شود: یکی دیدگاهی مهندسی و دیگری دیدگاهی دینی و عرفانی. مؤلف گل‌کاری و معماری را با آداب دینی تلفیق کرده و عنوان می‌کند که یک بنّا در هر مرحله از کار عمارت باید چه آدابی را رعایت کند.

بسیاری از دعاها و آیات قرآنی منقول از بزرگان دینی که مربوط به این پیشه است را ذکر کرده. مصحح اثر نیز در بخش نهایی کتاب در خصوص اصطلاحات و مفاهیم معماری، ابزار و آلات معماری و ... نمایه‌ای جامع و کامل تهیه کرده است.

مؤلف کتاب حبیب‌الله بنا مشهور به «گل‌کار» وزیر آبادی پنجابی است و کتاب با مقدمه، تصحیح و تعلیقات عارف نوشاهی از سوی پژوهشکده هنر منتشر شده است.

منبع: بساتین