پروفسور اظهر دهلوی استاد مطرح هندی‌تبار حوزه زبان فارسی درگذشت

1395/7/13 ۱۰:۳۱

پروفسور عبدالودود اظهر دهلوی، استاد بازنشسته بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جواهر لعل نهرو و ایران‌شناس هندی‌تبار، در سن هشتادسالگی درگذشت.

پروفسور عبدالودود اظهر دهلوی، استاد بازنشسته بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جواهر لعل نهرو و ایران‌شناس هندی‌تبار، در سن هشتادسالگی درگذشت.

 پروفسور عبدالودود أظهر دهلوی، استاد بازنشسته بخش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه جواهر لعل نهرو، دهلی‌نو، فرزند حاج محمّد عبدالمالک، در تاریخ دوم مارس ۱۹۳۶ میلادی از پدری تاجر و مادری اهل علم و دانش در دهلی متولّد شد.

تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدرسه‌ی «دانشگاه ملّیّة اسلامیه» به پایان رساند و در سال ۱۹۵۴م. وارد «دانشگاه دهلی» شد. در سال ۱۹۶۰م، موفّق به دریافت مدرک فوق لیسانس زبان فارسی از آن دانشگاه شد و سپس، به استخدام «دانشگاه دهلی» درآمد و به تدریس زبان فارسی پرداخت.

وی در سال ۱۹۶۷م، برای ادامه تحصیل راهی ایران شد و مدّت ۴ سال در «دانشگاه تهران» به تحصیل و تحقیق پرداخت. سرانجام، در سال ۱۹۷۱م، به أخذ مدرک دکتری زبان و ادبیّات فارسی از دانشگاه تهران نایل آمد. پایان نامه دکترای وی، درباره «رامایانا کتاب مقدس هندوان» بوده و «بنیاد فرهنگ ایران»، آن را در دو مجلّد به چاپ رسانید.

پروفسور عبدالودود اظهر دهلوی پس از بازگشت به هند، با سمت دانشیاری در «دانشگاه جواهرلعل نهرو»، «دهلی‌نو» به تدریس زبان فارسی مشغول شد. او، مدّتی نیز ریاست دانشکده‌ زبان‌های خارجی را در «دانشگاه نهرو» به عهده داشت و بیشتر از دوازده نفر تحت راهنمایی وی، دوره دکتری خود را به پایان رساند.

وی در سمینارهای مختلف زبان و ادبیات فارسی که در داخل و خارج «هند» برگزار شده است، شرکت و چندین مقاله در زمینه «فرهنگ و ادب فارسی» ارائه کرد. او، به پاس انجام خدمات ویژه در زمینه‌ی زبان و ادبیّات فارسی درسال ۱۹۸۸ میلادی از «رئیس جمهور هند»، جایزه‌ افتخاریِ زبان فارسی را کسب کرد.

استاد «أظهر» علاوه بر زبان فارسی، به زبان های انگلیسی، اردو، هندی، عربی، پنجابی، فرانسوی و سانسکریت نیز آشنایی داشت. علاوه بر ایران، به کشورهای افغانستان، نپال، پاکستان، فرانسه، آلمان، انگلستان، شوروی سابق و اندونزی نیز مسافرت کرده بود. وی همچنین، عضو هیأت مدیره مجلّه‌های «بیاض»، «نامه‌ی غالب»، «ایندوایرانیکا» و «مجلّه تحقیقات فارسی دانشگاه اسلامی علیگره» بود.

تعدادی از کتبی که از استاد «أظهر دهلوی» به چاپ رسیده‌اند به شرح زیر است: «رامایانا؛ کتاب مقدّس هندوان»، ۲ جلد، بنیاد فرهنگ ایران، تهران، ۱۹۷۳ م، «تمایلات در ادبیّات فارسی جدید»، رساله‌ی فارسی، خانه‌ی فرهنگ ایران، دهلی‌نو، ۱۹۷۸ م و «انقلاب و خلاقیت ایرانی ها»، پروفسور «أظهر دهلوی» و پروفسور «آزرمیدخت صفوی»، انتشارات روپا، دهلی نو، ۲۰۰۶ میلادی.

از پروفسور اظهر در ایران، کتاب مسائل زبان فارسی در شبه قاره در سال ۱۳۶۶ در مرکز نشر دانشگاهی به چاپ رسیده است.

بر اساس همین گزارش، در پی درگذشت پروفسور عبدالودود اظهر دهلوی در روز جمعه، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در پیامی فقدان استاد پیشکسوت و بازنشسته زبان و ادب فارسی دانشگاه جواهر لعل نهرو و دبیرکل انجمن استادان زبان فارسی هند را به جامعه علمی و ادبی تسلیت گفت.

همچنین غلامعلی حدّاد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد سعدی، درگذشت این استاد فقید زبان و ادبیات فارسی را تسلیت گفت. در پیام تسلیت حداد عادل آمده است:

إنّا لِلّٰه وَ إنّا إلَیهِ راجِعُون

درگذشت استاد گران‌قدر زبان و ادبیات فارسی، دکتر عبدالودود اظهر دهلوی، موجب اندوه و تأسف عمیق شد. آن استاد والامقام منشأ خدمات ادبی، علمی و فرهنگی بسیار ارزشمندی به زبان و ادب فارسی بود و دریافت جایزه افتخاری زبان فارسی در سال ۱۹۸۸ از سوی رئیس جمهوری محترم هند گویای خدمات ارزشمند ایشان است. این‌جانب به نمایندگی از بنیاد سعدی و فرهنگستان زبان و ادب فارسی و اساتید زبان و ادب فارسی در ایران فقدان این دانشمند سخت‌کوش را به خانواده محترم ایشان، ‌ جامعه علمی هند، به‌ویژه استادان و دانشجویان زبان و ادبیات فارسی تسلیت گفته و از درگاه خداوند متعال برای آن عالم فرزانه رحمت وآمرزش طلب می‌کنم.

منبع: مهر