گفت‌وگو با مریم اسلامی ، ما با بوروکراسی دست به گریبانیم

1395/7/6 ۰۹:۵۰

مریم اسلامی، از نخبگان باشگاه پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی است که درحال حاضر مسئولیت کارگروه زنان نخبه باشگاه پژوهشگران جوان را برعهده دارد. همچنین او درحال حاضر عضو هیات‌علمی واحد پزشکی تهران دانشگاه آزاد اسلامی، معاون پژوهشی دانشکده پیراپزشکی واحد پزشکی تهران و رئیس مرکز تحقیقات زیست فناوری کاربردی است

مریم اسلامی، از نخبگان باشگاه پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی است که درحال حاضر مسئولیت کارگروه زنان نخبه باشگاه پژوهشگران جوان را برعهده دارد. همچنین او درحال حاضر عضو هیات‌علمی واحد پزشکی تهران دانشگاه آزاد اسلامی، معاون پژوهشی دانشکده پیراپزشکی واحد پزشکی تهران و رئیس مرکز تحقیقات زیست فناوری کاربردی است. با او درباره وضعیت نوآوری در کشور و فرهنگ کارآفرینی گفت‌وگو کردیم.

شما به‌عنوان محققی که سال‌هاست در مسیر نوآوری حرکت می‌کنید، مهم‌ترین موانع در این راه را چه می‌دانید؟
در دو زمینه می‌توان طرح مساله کرد. یکی اینکه اغلب مخترعان و صاحبان ایده‌های نو جوان هستند و زمینه‌های رشد در کشور برای این گروه و همچنین باور به آنها هنوز در کشور کم است. حتی اگر وضعیت فعلی را با اوایل انقلاب مقایسه کنیم، می‌بینیم که در آن دوره اعتماد بیشتری نسبت به جوانان وجود داشت تا امروز. در این دوره یک جوان برای اینکه بتواند کار خود را پیش ببرد باید به انحای مختلف خود و توانایی‌هایش را اثبات کند. دومین چالشی که مبتکران و نخبگان با آن مواجه هستند مساله سرمایه و امور مالی است. با وجود اینکه مراجع گوناگونی برای حمایت مالی از نخبگان ایجاد شده‌اند، ولی به همان میزان هم آیین‌نامه‌ها و قوانین پیچیده وجود دارد. ما برای اینکه بتوانیم حمایت‌های مالی جذب کنیم، باید از روند پیچیده و کند اداری در یک پروسه طولانی‌مدت عبور کنیم. اگر یک جوان نخبه بخواهد ایده‌هایش را تجاری‌سازی کند یا بتواند یک کار پژوهشی انجام دهد لازم است از منابع شخصی هزینه کند یا با حمایت‌های خانوادگی پیش برود. هنوز این امکان وجود ندارد که یک مبتکر بدون درگیری‌ در بوروکراسی تسهیلات دریافت کند. با اینکه مسئولان حسن نیت دارند، اما متاسفانه در رده‌های پایین، مسئولانی هستند که کار را برای ما سخت و در مسیر سنگ‌اندازی می‌کنند. بهتر است در این موارد حتی خیران وارد عمل شوند.

فکر می‌کنید فرهنگ کارآفرینی و نوآوری در این سال‌ها رشدی داشته است؟
مسئولان رده‌بالا در دانشگاه آزاد اسلامی از آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی تا دکتر میرزاده، آقای واشقانی و آقای زارع همه حامی پژوهشگران و نخبگان هستند. آنها هم خودشان دانشمند هستند و هم ذهن بازی در این امور دارند. نکته‌ای که وجود دارد این است که در سیستم بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی با همه واحدهایش، فرهنگ‌سازی در همه رده‌ها هنوز اتفاق نیفتاده است. وقتی فرهنگ نوآوری و کارآفرینی در میان تمام مدیران و مسئولان یکدست نباشد، هرقدر هم دستورات حمایتی صادر شود، امکان اجرا نشدن آنها وجود دارد و گره‌ای از کار پژوهشگر باز نمی‌شود.

از چه زمانی در باشگاه پژوهشگران عضو هستید؟
از سال 86 زمانی که دانشجوی پزشکی بودم به عضویت باشگاه پژوهشگران درآمدم. در آن دوره به کارهای پژوهشی مشغول بودم، کتاب تالیف می‌کردم، مقالات بین‌المللی می‌نوشتم و در همان دوره موفق شدم برای یکی از ابتکاراتم
us patent دریافت کنم. در این دوره جزء اعضای استعدادهای درخشان باشگاه بودم.

تمام دوره تحصیل‌تان را در دانشگاه آزاد اسلامی گذراندید؟
پایان‌نامه دوره دکتری تخصصی‌ام را در دانشگاه هاروارد ارائه دادم و در آن دوره مقاله‌ای نوشتم درباره ساخت داربست دریچه قلب. به این مقاله هم 22 بار رجوع شده است. با توجه به سابقه‌ام در کارهای پژوهشی، کنگره بیماری‌های دریچه قلب در دانشگاه کمبریج، یک سال با من به‌عنوان رئیس کنگره قرارداد بست. در این دوره هم وظایفم انتخاب سخنران، برنامه‌ریزی برای کنگره، انتخاب مباحث علمی و انتخاب مقاله و اموری از این قبیل بود. در این کنگره که مرداد امسال برگزار شد، استادان دانشگاه‌های برتر مثل هاروارد و MIT شرکت کردند. درحال حاضر هم عضو هیات‌علمی واحد علوم پزشکی تهران دانشگاه آزاد اسلامی هستم و مسئولیت کارگروه زنان نخبه باشگاه پژوهشگران جوان را برعهده دارم.

اختراع شما در چه زمینه‌ای بود؟
موضوع پایان‌نامه‌ام در دوره عمومی بیماری‌های استخوانی بود. برای این پایان‌نامه وضعیت دوهزار بیمار استخوانی را بررسی کردم. حاصل این تحقیقات به غیر از یک کتاب و مقاله که به‌عنوان مرجع شناخته شدند، اختراع وسیله‌ای بود که کاربردی تخصصی در جراحی آرنج دارد. این اختراع در سطح بین‌الملل ثبت شد. به خاطر این اختراع، از طرف سازمان جهانی مالکیت معنوی سازمان ملل متحد، به‌عنوان مخترع برتر زن سال 2008 معرفی شدم. به جز این به خاطر این اختراع 6 مدال بین‌المللی دریافت کردم و در کل این ابداع موفقیت‌های زیادی در داخل و خارج از کشور برایم به همراه داشت.

منبع: فرهیختگان