نگاهی به قرآن خطی کاتب تبریزی

1395/6/27 ۱۱:۴۰

نگاهی به قرآن خطی کاتب تبریزی

قرآن خطی نفیسی که از سوی یک کاتب تبریزی و به سفارش مظفرالدین شاه قاجار کتابت شده مربوط به قرن سیزدهم بوده و در موزه کاخ گلستان قرار دارد.

 

قرآن خطی نفیسی که از سوی یک کاتب تبریزی و به سفارش مظفرالدین شاه قاجار کتابت شده مربوط به قرن سیزدهم بوده و در موزه کاخ گلستان قرار دارد.

 موزه کاخ گلستان، قرآن‌های خطی نفیسی را در خود جای داده که نگاهی به آنها هنر خوشنویسی ایرانی را نشان می‌دهد که کاتبان و خوشنویسان، این هنر را با آیات قرآنی متبرک کرده‌اند. یکی از این کاتبان محمدعلی‌بن اسماعیل تبریزی بوده و قرآنی را به کتابت درآورده که مربوط به سال ۱۳۱۱ هجری قمری است.

محمدعلی‌بن اسماعیل تبریزی این قرآن را به سفارش مظفرالدین‌شاه قاجار کتابت کرده است. این قرآن به خط نسخ بوده و کاغذ آن از جنس خانبالغ، آهار و مهر شده است. در پشت صفحه اول نوشته شده؛ «به تاريخ شهر شوال المكرم سنه ۱۳۱۵ هجری، هزار و سيصد پانزده هجری از عرض كتابخانه دولت گذشت و اين قرآن مجيد را در دارالسلطنه تبريز ميرزا محمدعلی خوشنويس مرحوم بر حسب امر ملوكانه اعلی‌‌حضرت اقدس شهريار جمجاه مظفرالدين‌ شاه قاجار خلد‌الله ملكه و سلطانه نوشته‌اند.»

صفحه اول و دوم این قرآن خطی مجدول كمنداندازی زرين و الوان با حواشی است و متن اين دو صفحه با شاخه‌های سروی و پيچكی‌های طلایی و گل ختایی رنگين به شکلی ظريف و زيبا تذهيب شده و در وسط اين دو صفحه دو ترنج و چهار سرترنج طلاپوش وجود دارد كه دعای قبل از تلاوت قرآن را به خط نسخ و رنگ سرخ نوشته‌اند.

صفحه سوم و چهارم مجدول كمندكشی زرين و الوان با دندان موشی لاجوردی بوده و تمامی اين دو صفحه مذهب ممتاز است، بین سطور متن كتابت قرآن نیز طلااندازی دندان موشی با تحرير مشكی است و در بقیه صفحه‌ها حواشی و متن صفحات ساده و بدون تزئين است.

ختم آيه‌ها با گل‌های پنج پر طلایی كوچک مشخص شده و جزء و نیم جزء و حزب‌ها نیز در حواشی در ترنج‌های تزئينی در متن طلایی به خط نسخ  و رنگ سرخ نوشته شده است. سرسوره‌ها نیز در كتيبه‌های بازوبندی كه به رنگ‌های الوان تزیين شده و متن آن طلایی به خط نسخ و رنگ سرخ است، در پيشانی صفحات نیز در ترنج‌های كوچک تزئينی اسم سوره‌های قرآن نوشته شده. تعداد صفحات این قرآن ۶۵۶ صفحه بوده و هر صفحه ۱۵ سطر كتابت دارد. جلد آن از مقوای روغنی متن ماشی است كه با طرح اسليمی مطلا و رنگ مشكی تذهيب شده است.

آغاز آن دعای قبل از تلاوت قرآن و پايانش عبارت «بحمدالله و توفيقه قدقرن الكلام بالاختتام و وقع اتمام الكلام الذی عجز من اتيان سوره من مثله مصاقع البلغاء و صمت عند صقع آياته السن البلغاء و الفصحاء به جهت سلامتی وجود مسعود حسب‌الامر المطاع حضرت اقدس ارفع امجد اسعد شارف والا(مظفرالدين ميرزا)» است.

یادآور می‌شود، نسخه چاپی این قرآن از سوی ناشران مختلف به صورت نفیس به چاپ رسیده و اصل آن در موزه کاخ گلستان نگهداری می‌شود.

 

منبع: ایکنا

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: