گنجینه نقوش خاتم

1393/4/2 ۱۱:۴۱

مریم نوری: خاتم یکی از اصیل ترین هنرهای دستی ایران است که زیبایی نقش هایش کمتر شناخته شده است. خاتم سازی هنر آراستن سطح اشیاء به صورتی شبیه به موزاییک یا مثلث های کوچک است. نقش‌های خاتم همواره به صورت اشکال هندسی منظم است. این اشکال هندسی را با قراردادن مثلث‌های کوچک در کنار هم نقش بندی می‌کنند. این مثلث‌ها را از انواع چوب، فلز و استخوان می‌سازند. ایرانیان قاب‌های زیبای خاتم یا جعبه‌ها و سایر اشیاء خاتم را دیده‌اند ولی به خاطر ظریف بودن و ریز بودن نقش‌های آن کمتر کسی به تنوع نقوش آن توجه داشته است.

مریم نوری: خاتم یکی از اصیل ترین هنرهای دستی ایران است که زیبایی نقش هایش کمتر شناخته شده است.

خاتم سازی هنر آراستن سطح اشیاء به صورتی شبیه به موزاییک یا مثلث های کوچک است. نقش‌های خاتم همواره به صورت اشکال هندسی منظم است. این اشکال هندسی را با قراردادن مثلث‌های کوچک در کنار هم نقش بندی می‌کنند. این مثلث‌ها را از انواع چوب، فلز و استخوان می‌سازند.

ایرانیان قاب‌های زیبای خاتم یا جعبه‌ها و سایر اشیاء خاتم را دیده‌اند ولی به خاطر ظریف بودن و ریز بودن نقش‌های آن کمتر کسی به تنوع نقوش آن توجه داشته است.

این کتاب شامل 128 نقش متن، مخصوص پوشش دادن اشیاء خاتم و تعداد 249 عدد نقش حاشیه و تعداد 64 عدد نقش ابری (که از ترکیب چند نقش به وجود می آید) و حاصل کار حدود سه سال و تقریباً هر روز پس از کارهای روزمره تا پاسی از شب بوده است در حفظ هنر اصیل و میراث فرهنگی موثر بوده و مورد توجه علاقمندان به این هنر واقع گردد.

متن کتاب (تاریخچه و طرز ساخت خاتم) بخشی از کتاب «آشنایی با هنرهای سنتی ایران» از انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ اول خرداد 86، نگارش زهرا تجویدی می باشد.

به بیان محمد هادی گلریز خاتمی چاپ این کتاب برای حفظ طرح­های اصیل خاتم که به مرور زمان رو به فراموشی می رود بسیار با ارزش بوده و همچنین پشتکار و خلاقیت طراح آنها در ایجاد رنگ‌بندی های جدید، با همان رنگ های  محدود خاتم و نیز به وجود آوردن طرح های جدید با حفظ اصالت طرح های خاتم قابل تقدیر است.

کتاب گنجینه نقوش خاتم در دو فصل تنظیم شده است:

فصل اول: شناخت هنر خاتم­سازی

فصل دوم: انواع نقوش خاتم

«گنجینه نقوش خاتم» به فارسی و انگلیسی، با نگارش و ترسیم زهرا تجویدی و ترجمه انگلیسی عاطفه متقی در سال 1390 توسط فرهنگسرای میردشتی در 205 ،204 صفحه به صورت رنگی به چاپ رسیده است و شماره بازیابی آن در کتابخانه مجلس 510950 می باشد.

کتابخانه مجلس شورای اسلامی