تقویت نظریه تعلق «دهانه غلامان» به مرکز حکمرانی هخامنشی

1393/3/10 ۱۲:۴۶

تقویت نظریه تعلق «دهانه غلامان» به مرکز حکمرانی هخامنشی

مسوول کاوش باستان‌شناسی محوطه‌ی تاریخی «دهانه‌ی غلامان» گفت: با مطالعه‌ی شهرسازی شهرهای هخامنشی، مشخص شد که «دهانه‌ی غلامان» به مرکز یک منطقه‌ی حکمرانی در دوران هخامنشی شباهت دارد.

 

 

مسوول کاوش باستان‌شناسی محوطه‌ی تاریخی «دهانه‌ی غلامان» گفت: با مطالعه‌ی شهرسازی شهرهای هخامنشی، مشخص شد که «دهانه‌ی غلامان» به مرکز یک منطقه‌ی حکمرانی در دوران هخامنشی شباهت دارد.

کوروش محمدخانی با اعلام این خبر اظهار کرد:‌در کتیبه‌های هخامنشی از یک ساتراپ (منطقه‌ی حکمرانی پادشاه یا استاندار) به نام «زرنگ» یا «زرکا» در شرق قلمرو هخامنشی نام برده شده است. هرچند مکان‌های مختلفی برای این ساتراپی در نظر گرفته شده، اما بیشتر پژوهشگران «دهانه‌ی غلامان» را به‌عنوان مرکز این منطقه‌ی حکمرانی در نظر گرفته‌اند، اما دلیل باستان‌شناسانه‌ی مطمئنی برای این کار نداشتند.

او با اشاره به در نظر گرفتن مکان‌هایی مانند «نادعلی» در افغانستان، «رام شهرستان»، «زاهدان کهنه» و «دهانه غلامان» در سیستان و بلوچستان به‌عنوان مرکز این ساتراپی، ادامه داد: از آنجا که ساختمان‌های کاوش‌شده‌ در دهانه‌ی غلامان با معماری هخامنشی در استان فارس قابل مقایسه نبودند،‌ این عامل را می‌توان از جمله دلایل انتخاب این مکان به‌عنوان نقطه‌ی ساتراپی دانست.

وی بیان کرد: کشف و آشکارسازی پلان ساختمان جنوبی دهانه‌ی غلامان در بررسی‌های آرکئوژئوفیزیک و شباهت و تأثیرپذیری آن از معماری رایج هخامنشی در استان فارس، امکان نسبت دادن «دهانه‌ی غلامان» به «زرنگ» دوره‌ی هخامنشی بسیار زیاد است.

مسوول کاوش «دهانه‌ی غلامان» افزود: تنوع فضایی، حجمی و کارکردی ساختمان‌های کاوش و آشکارشده در بررسی‌های مغناطیس‌سنجی و باستان‌شناسی، از وجود شهری با تکنیک خاص معماری در دوره‌ی هخامنشی، در این منطقه خبر دادند و به‌دنبال آن، پراکندگی ساختمان‌های «دهانه‌ی غلامان» در بخش جنوبی و شمالی مانند مرکز اداری و حکومتی در جنوب محوطه، ساختمان‌های اداری و مذهبی، ساختمان‌های صنعتی - مذهبی همراه خانه‌های شخصی در شمال محوطه و همچنین تنوع و تعداد ساختمان‌ها و سیستم آبرسانی محوطه، نمایانگر یک شهر در این بخش از دشت سیستان هستند.

«دهانه‌ی غلامان» در 44 کیلومتری جنوب شرقی شهر زابل در استان سیستان و بلوچستان، در شرق ایران قرار دارد. این محوطه در دو کیلومتری جنوب روستای نمونه‌ی گردشگری «قلعه‌نو» قرار دارد.

محوطه‌ی هخامنشی «دهانه‌ی غلامان» از دو بخش جنوبی که شامل برجستگی‌های دیوارمانند به ارتفاع حداکثر دو متر و بخش شمالی تشکیل شده است. قسمت شمالی و هسته‌ی مرکزی این محوطه در سال‌های 1341 تا 1344 توسط هیئت ایتالیایی به سرپرستی «امبرتو شراتو» و از سال 1379 تا 1384 توسط هیئت ایرانی به سرپرستی «سیدمنصور سیدسجادی» کاوش شد.

از این بین، 10 ساختمان توسط هیئت ایتالیایی و ایرانی کاوش شده است. همچنین طرح مطالعه‌ی شهرسازی شهرهای هخامنشی با استفاده از روش‌های نوین با تمرکز و مطالعه روی محوطه‌ی «دهانه‌ی غلامان» از سال 1387 آغاز شد و فصل سوم و چهارم کاوش در این محوطه در 1390 و 1391، مطالعات آرکئوژئوفیزیک با روش مغناطیس‌سنجی، در بخش شمالی و جنوبی این محوطه صورت گرفت.

خبرگزاری ایسنا

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: