1392/12/18 ۰۸:۴۹
کتاب «لشکر خوبان» خاطرات «مهدی قلی رضایی» از رزمندگان هشت سال دفاع مقدس است که به کوشش «معصومه سپهری» از سوی انتشارات سوره مهر به چاپ سی و هفتم رسیده است. این کتاب 808 صفحه‌ای با یک مقدمه 8 صفحه‌ای که بر چاپ چهارم آن نگاشته شده و ضمیمه 28 صفحه‌ای دارای 27 فصل نوشتاری است.
دبا / محمود فاضلی:کتاب «لشکر خوبان» خاطرات «مهدی قلی رضایی» از رزمندگان هشت سال دفاع مقدس است که به کوشش «معصومه سپهری» از سوی انتشارات سوره مهر به چاپ سی و هفتم رسیده است. این کتاب 808 صفحه‌ای با یک مقدمه 8 صفحه‌ای که بر چاپ چهارم آن نگاشته شده و ضمیمه 28 صفحه‌ای دارای 27 فصل نوشتاری است. نام گذاری فصول کتاب از درون مایه خاطره‌های راوی برداشت، و برحسب زمان وقوع، روایت شده است. خاطرات «مهدیقلی رضایی» درباره لشگر 31 عاشوراست و به همین دلیل با خاطرات مهدی باکری و حمید باکری نیز گره خورده‌است. راوی لشکر خوبان در زمان ورود به جنگ نوجوان بود و بسیاری از خاطرات او نتیجه شیطنت‌های این دوران است که به مرور در مواجهه با سختی‌های طاقت‌فرسای صحنه نبرد جای خود را به استقامت یک رزمنده داد.
آن‌چه درباره‌عملیات بدر و والفجر 8 و كربلای 5 و كربلای 4 و بیت‌المقدس 2 و 3 در این كتاب آمده از بخش‌های برجسته‌تر آن است. همچنین مجاهدت‌ها در كوه‌های غرب؛ در ماووت و گرده‌رش و قامیش دیگر آن بلندی‌های سخت، و نیز آن‌چه به یگان‌ها و دستجات اطلاعات و غواص مربوط می‌شود و نیز بخش‌های دیگری از آن در خور آن است كه در شكل فیلم و رمان عرضه شود. بخش زیادی از گفت‌وگوهای خانم سپهری با جناب رضایی در بیمارستان انجام شده و این در حالی بود كه از شدت عوارض مجروحیت امیدی به ماندنش نبود.
شاید هنوز تعریف درستی از نوع خاطره‌گویی دفاع مقدس ارایه نشده است چرا كه خاطره‌ها معمولاً تكه‌هایی از یك مقطع زمانی است كه به بیان نقطه برجسته آن می‌پردازند. این مسئله در اغلب كتاب‌های چاپ شده نیز رعایت شده ولی در لشكر خوبان خواننده شاهد روایتی است كه از یك نقطه شروع می‌شود و با ذكر نقاط قوت و ضعف پیش می‌رود. اعزام به جبهه‌ای كه خود حاوی حكایت‌های تلخ و شیرین است تا حضور در موقعیت‌های مختلف، عملیات‌ها، جانبازی‌ها و ... البته این نكته كه لشكر خوبان روایت جنگ است نه خاطرات دفاع مقدس چیزی از خاطره‌های كتاب نمی‌كاهد.
یكی از نكات قابل توجه این كتاب بیان اتفاقها با ذكر جزییات است. در تمام فصل‌هایی كه در كتاب آمده نویسنده ضمن توجه به ترتیب اتفاقها مسایل حاشیه قابل توجه آن را نیز بیان می‌كند و در حقیقت حاشیه‌ها را به گونه‌ای شیرین و برجسته به خواننده انتقال می‌دهد. ذهن راوی تمام جریانات را به خوبی در خود دارد و حتی بعد از گذشت چند سال طرز پوشش افراد، وضعیت منطقه و مسایل ریز و درشت رعایت شده‌اند. به طوری كه خواننده در این كتاب مثل یك سرباز كه به گردان شناسایی معرفی شده آموزش می‌بیند و ضمن كسب اطلاعات از وضعیت مناطق جنگی، با چگونگی عملیات‌ها نیز آشنا می‌شود. نثر روان لشكر خوبان كه حكایت از آگاهی راوی در تصویرسازی و بیان زیبای خاطرات همچنین تبحر نویسنده دارد خواننده را با جریان سیال و داستانی اتفاقها همراه می‌كند.
شاید در نگاه اول عنوان یك «زن» برای بازنویسی خاطرات دفاع مقدس این انتظار را برای خواننده به وجود آورد كه این كتاب از یك بیان رمانتیك و فانتزی برخوردار خواهد بود. ولی مطالعه كتاب از دقت نویسنده و آگاهی او از جنگ و ادبیات دفاع مقدس حكایت دارد. نثری محكم و مردانه با بیان ساده و صمیمی اما عمق زیبایی این كتاب را برای خواندن و حتی دوباره خواندن به تصویر می‌كشد. خانم سپهری در این كتاب كه در مقایسه با دیگر مجموعه‌های خاطره جنگ از خاطره‌ها، فصلها و تعداد صفحات بیشتری برخوردار است به خوبی خود را محك زده و به حق توانسته از این آزمون سربلند بیرون آید. البته نباید این حقیقت را نیز نادیده گرفت كه علاوه بر هماهنگی نثر و روایت شیطنت راوی در برخی اتفاقها غیر قابل اغماض است.
شاید برای هر كسی كه خاطره‌های جنگ را دنبال می‌كند نقاط قوت و ضعف خاصی پدیدار شود. برداشتی كه هر شخص در خصوص چنین كتاب‌هایی در روایت، معرفی جنگ، نثر، اهمیت مضامین دارد متفاوت است اما علاوه بر مواردی كه در بالا نیز اشاره شد یك تفاوت دیگر كتاب به سایر همتایان خود در پرداخت عمیق به موضوع است. وقتی راوی از یك شیطنت سخن می‌گوید ناخودآگاه خواننده را نیز به خنده وا می‌دارد و زمانیكه از یك صحنه دلخراش پرده برمی‌دارد خواننده نمی‌تواند بدون ریختن اشك از كنارش بگذرد. اهمیتی كه در پرداختن به شوخی و مصیبت در این كتاب داده شده در نوع خود زیباست چرا كه در اغلب كتابها فرماندهان و شهدا معصوم‌تر از بقیه بوده‌اند و گاه ساختگی بودن این مسأله باعث آزار خواننده شده است اما لشكر خوبان نگاهی عمومی به افراد و اتفاقها دارد. لشكر خوبان روایت زیبا و روان و آموزنده مهدیقلی رضایی است از دورانی كه در جنگ بوده و بازنویسی خانم سپهری برای آن همت گمارده و آن را در قالبی ساده و عام فهم برای خواننده ارائه داشته است.
معصومه سپهری نویسنده کتاب لشکر خوبان در باره نگارش این کتاب می‌گوید:«ابتدا به دفاع مقدس به دیده تردید نگاه می‌کردم. احساس می‌کردم لزومی ندارد به گذشته به این شدت پرداخته شود اما در این میان از تشنگی و صداقت برخوردار بودم و می‌خواستم در راهی عمرم را سپری کنم که بعدا حسرت آن را نخورم. خیلی اتفاقی بعد از 18 سال همه زندگی من به آن گره خورد. نگارش این کتاب چند سال طول کشید و هر دو یعنی من و آقای مهدیقلی رضایی می‌خواستیم با صداقت به عمق جنگ نگاه کنیم. نگارش این کتاب در سال‌های 79-78 تمام شد و برای چاپ مسیر پنج ساله را طی کرد تا این که سال 84 انتشارات سوره مهر آن را به چاپ رساند. این کتاب در اوج اخلاص و در گمنامی نوشته شد. در این کتاب خاطرات فراوانی از شناسایی‌ها، غواصی‌ها و عملیات‌کوهستان‌ها مطرح شده و اسامی و حدود 450 نفر در آن آورده شده است. برای اینکه بتوانم کاری واقعی و موثر ایجاد کنم و وفاداری خود را به واقعیت‌های اتفاق افتاده نشان دهم وهمچنین بتوانم حس و حال آن و دوران را به خوبی انتقال دهم تلاش فراوان می خواست که این تلاش فقط بر روی کاغذ نبود قلم باید تلاش بر نقش و روح انجام می‌شد چرا که وقتی معنی جمله‌ای فهمیده نشود می‌توان لحظات اوج گرفتن یک انسان در لحظه شهادت را نوشت. با گذشت 13 سال از تالیف این کتاب هنوز هم احساس دوستی و نشاط و انس با شهدا همچنین حسرت جدا شدن از آن دوران به سراغم می‌آید».
لشکر خوبان
خاطرات مهدی قلی رضایی
به کوشش: معصومه سپهری
انتشارات: سوره مهر
چاپ چهل و یکم: 1392
قیمت: 31900 تومان
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید