مقالات

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

غلام |
غش، | سارا حسامی غَش، نوعی بیماری که سبب بیهوشی و تشنج می‌شود و در باورهای مردمی بیشتر مرتبط با اجنه است.
غسل | علیرضا هاشمی فشارکی غُسْل، عملی دینی برای شستن و تطهیر بدن با آدابی خاص که با اراده و اعتقاد قلبی اجرا می‌شود. غسل در لغت به معنی شستن بدن است.
غسالخانه | فرشته بهرامی غَسّالْخانه، مکانی مجهز به تابوت و تخته یا سنگ مرده‌شورخانه برای شستن، غسل‌دادن و کفن‌کردن مردگان.
غدیر خم | نسیم عظیمی پور غَدیرِ خُم، از اعیاد مهم شیعیان، روز انتصاب حضرت علی (ع) به جانشینی پیامبر (ص) که با باورها، و برگزاری آداب و مناسک خاص همراه است.
غالیه | نیره افتخاری غالیه، عطری قدیمی، معروف، به رنگ سیاه، و مرکب از مشک و عنبر. این مادۀ خوش‌بو که معروف به عطر شاهانه است، با نامهای دیگری چون مشک پخته، مشک آمیخته، غمنه، مضنون و زَباد نیز شناخته می‌شود
غار ایوب | عارفه صابری افتخاری غارِ اَیّوب، مکانی زیارتی، میان دو روستای دهج و جوزم، از توابع شهر بابک استان کرمان. برای رسیدن به این غار باید از روستاهای حومۀ آن به نامهای عباس‌آباد، سینه‌خار و تُرکون گذشت.
غاز |
عیون الاخبار | عاطفه زندی عُیونُ الْاَخْبار، کتابی دائرةالمعارف‌گونه، سرشار از نکات فرهنگی، ادبی، تاریخی و علمی، تألیف ابن‌قتیبۀ دینوری (213-276 ق / 828- 889 م)، ادیب و دانشمند عصر عباسی.
عیدی | زهرا محمدحسنی صغیری عِیْدی، عیدانه یا نوروزی، هدیه و پیشکش مردم به یکدیگر به مناسبت عید.
عید مردگان | علی آنی زاده عِیْدِ مُرْدِگان، آیینی در بزرگداشت درگذشتگان، که در پایان سال برگزار می‌شود. عید مردگان ریشه در نیاپرستی دارد و مبتنی بر این باور است که ارواح نیاکان و درگذشتگان در پایان سال به زمین برمی‌گردند.
عیار |
عید |
عود | بیان علایی حسینی عود، چوبی خوش‌بو که برای معطرکردن فضا سوزانده می‌شود و کاربردهایی نیایشی و دارویی ـ درمانی دارد.
عوج بن عنق | معصومه ابراهیمی عوجِ بْنِ عَنَق، یا عوج بن عُنق / عاج بن عَنَق / عوج بن عَناق (اعناق)، از شخصیتهای معروف افسانه‌ای.
عنکبوت | محسن ابراهیمی عَنْکَبوت، جانوری کوچک که نزدیکی آن با محیط زندگی انسان، سبب پیدایش باورها و اعتقادات گوناگون در فرهنگ مردم شده است.
عنتربازی |
عنبر | محسن احمدی عَنْبَر، ماده‌ای معطر، با منشأ جانوری و دریایی.
عناب | پیمان متین عُنّاب، از گیاهان آیینی و بومی سرزمین ایران با کاربردهای فراوان در طب مردمی.
عمو سبزی فروش | نسیم مقرب عَموسَبْزی‌فُروش، از نمایشهای شادی‌آور زنانه در فرهنگ مردم ایران.
عمو زنجیرباف | فاطمه شعبانی اصل عَموزَنْجیرْباف، از بازیهای گروهی کودکانه. در این بازی، کودکان دست یکدیگر را می‌گیرند و با خواندن شعری مخصوص به دور یکدیگر می‌چرخند و صداهایی، ازجمله صدای جانوران درمی‌آورند (صدری‌افشار؛ انوری).
عمو چله جون |
عمامه |
عماری |
علی بن موسی الرضا (ع) |
علی بن حسین (ع) |
علی بن ابی طالب (ع) | علی بلوکباشی , بخش فرهنگ مردم عَلیِّ بْنِ اَبی‌طالِب (ع)، امام اول شیعیان و خلیفۀ چهارم به روایت اهل سنت، داماد و پسرعموی پیامبر، و همسر حضرت فاطمه (ع).
علویه خانم | محمد بهارلو عَلَویه خانُم، از ممتازترین داستانهای کوتاه صادق هدایت و از معروف‌ترین آثار ادبیات معاصر فارسی.
علم و علم‎ گردانی | عمادالدین باقی عَلَمْ وَ عَلَمْ‌گَرْدانی، علم، پرچم، بیرق یا جریده، وسیله‌ای پرکاربرد در سوگواریهای مذهبی محرم، که به حمل آن در دسته‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی علم‌گردانی می‌گویند.
علم واچینی |
علم کشی |
علفه |
علف | عباس بهارلو عَلَف، فیلمی مستند دربارۀ کوچ طایفۀ بامدی (بابا احمدی) ایل بختیاری، ساختۀ مشترک مریان س. کوپر1 (1893-1973 م / 1272- 1352 ش) و ارنست ب. شودساک2 (1893- 1979 م / 1272-1357 ش) در 1303 ش / 1924 م. علف کهن‌ترین سند بصری است که از این ایل وجود دارد، و از حیث مردم‌شناسی تصویری و قوم‌نگاری حائز اهمیت فراوانی است.
علامت گذاری |
علامت | عمادالدین باقی عَلامَت، از وسایل عزاداریهای مذهبی، به‌ویژه سوگواریهای محرم.
عکس و عکاسی | محمد زرقی عَکْسْ وَ عَکّاسی، تصویر ثبت‌شده از پدیده‌ای مادی با کمک دوربین عکاسی را عکس، و این عمل را عکاسی گویند.
عکاسی |
عکاس باشی | عباس بهارلو عَکّاسْ ‌باشی، میرزا ابراهیم خان (1291-1333 ق / 1874-1915 م)، عکاس، نخستین فیلم‌بردار سینمای ایران، صنعتگر، مترجم و دایرکنندۀ دستگاه چاپ در دورۀ سلطنت مظفرالدین شاه قاجار.
عقیقه | مینا احمدیان عَقیقه، حیوانی که برای تولد نوزاد قربانی می‌کنند و نیز مراسمی که به همین مناسبت برگزار می‌شود.
عقیق | حسن اکبری بیرق عَقیق، نوعی سنگ کوارتز، بی‌شکل و کدر با رنگهای مختلف، قیمتی و با کاربردهای متنوع در فرهنگ مردم.
عقرب | محسن احمدی عَقْرَب، یا کَژدم، جانوری کوچک، سمی و خطرناک که به‌سبب برخی ویژگیها بازتاب فراوان در فرهنگ مردم دارد.
عقدنامه | زهرا محمدحسنی صغیری عَقْدْنامه، سندی که پیمان زناشویی مرد و زنی در آن ثبت می‌شود.
عقدکنان |
عقد، مراسم | مریم سامعی عَقْد، مَراسِم، آیینی برای رسمیت‌دادن به پیوند زناشویی. اساس مراسم عقد در نقاط مختلف ایران کم‌وبیش یکسان است و تنها برخی رسوم و باورها، آنها را از یکدیگر متمایز می‌کند.
عقد سفرۀ | محمد جعفری (قنواتی) عَقْد، سُفْرۀ، سفره‌ای که هنگام برگزاری مراسم عقد ازدواج می‌اندازند و عروس یا عروس و داماد را روبه‌روی آن می‌نشانند تا صیغۀ عقد را جاری کنند.
عقائد النساء | لیلا مرادی عَقائِدُ النِّساء، یا کلثوم‌ننه، رساله‌ای انتقادی به‌طنز با استناد به فرهنگ مردم، نوشتۀ محمد بن حسین خوانساری (د 1125 ق / 1713 م)، مشهور به آقاجمال خوانساری.
عقال |
عقاب | محسن ابراهیمی عُقاب، پرنده‌ای شکاری، بسیار بلندپرواز، قدرتمند و جسور، مشهور به سلطان پرندگان، با منقار و پنجه‌ای بسیار قوی که جایگاهی ویژه در فرهنگ مردم دارد.
عطسه | پیمان متین عَطْسه، خروج ناگهانی، غیرارادی و پرفشار هوا از دستگاه تنفس فوقانی دراثرِ تحریک مواد و ذرات خارجی.
عطر | محسن احمدی عَطْر، موادی خوش‌بو و تهیه‌شده از برخی گیاهان و حیوانات با کاربردهای آیینی و درمانی در فرهنگ مردم.

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام