مرگ عین الدوله صدر اعظم مستبد قاجار(1306 ش)

1392/8/8 ۱۳:۳۸

سلطان عبدالمجيد ميرزا عين الدوله، نوه فتحعلي شاه قاجار، در سال 1224ش در تهران به دنيا آمد. وي پس از گذراندن دروس مقدماتي و اتمام تحصيلات خود در دارالفنون، به اشاره ناصرالدين شاه، در دستگاه وليعهد در آذربايجان مشغول كارشد و پس از سالياني، علاوه بر دامادي مظفر الدين ميرزا وليعهد، مدارج دولتي را پيمود و به عنوان دست راست وليعهد شناخته شد. عين الدوله پس از سلطنت مظفرالدين شاه، انتظار داشت تا به صدارت عظمي برسد ولي وقتي اين انتظار فراهم نگرديد، راهي عتبات شد؛ ولي پس از مدتي بار ديگر به حكمراني خوزستان و مناطق اطراف و سپس به ولايت تهران دست يافت. عين‏الدوله سپس به صدارت عظمي منصوب شد و شخص دوم مملكت گرديد

سلطان عبدالمجيد ميرزا عين الدوله، نوه فتحعلي شاه قاجار، در سال 1224ش در تهران به دنيا آمد. وي پس از گذراندن دروس مقدماتي و اتمام تحصيلات خود در دارالفنون، به اشاره ناصرالدين شاه، در دستگاه وليعهد در آذربايجان مشغول كارشد و پس از سالياني، علاوه بر دامادي مظفر الدين ميرزا وليعهد، مدارج دولتي را پيمود و به عنوان دست راست وليعهد شناخته شد. عين الدوله پس از سلطنت مظفرالدين شاه، انتظار داشت تا به صدارت عظمي برسد ولي وقتي اين انتظار فراهم نگرديد، راهي عتبات شد؛ ولي پس از مدتي بار ديگر به حكمراني خوزستان و مناطق اطراف و سپس به ولايت تهران دست يافت. عين‏الدوله سپس به صدارت عظمي منصوب شد و شخص دوم مملكت گرديد. اما اين ايام دوامي نداشت و پس از آنكه وي جنبش‏هاي آزادي خواهي مردم را به شدت سركوب نمود، بر اثر فشار مردم، از كار بركنار شد و دو سال به خارج از تهران تبعيد گرديد. وي بعد از فتح تهران، با كمك‏هاي مالي خود به فاتحان پايتخت، جان خود را خريد و در كابينه‏هاي علاءالسلطنه و مستوفي الممالك، وزير داخله بود. عين‏الدوله بار ديگر در زمان احمد شاه به صدراعظمي انتخاب شد و در نوبت سوم، قوي‏ترين كابينه را در طول تاريخ مشروطيت تشكيل داد و تمام داعيه داران را به دور خود جمع نمود، ولي هيچ توفيقي نصيب آنها نشد و كابينه بدون هيچ اقدامي، پس از سه ماه ساقط گرديد. وي پس از كودتاي اسفند 1299، به عنوان صدر اعظم استبداد و رييس الوزراء مشروطه در رأس رجال بازداشتي قرار گرفت و نزديك به يكصد روز در زندان كودتا به سر برد. عين‏الدوله پس از آزادي از زندان گوشه‏گيري اختيار كرد در حالي كه بيماري و فشار طلبكاران نيز، او را از هر فعاليتي باز مي‏داشت. وي سرانجام در دهم آبان 1306ش در 82 سالگي درگذشت. عين الدوله در عصر استبداد در مشاغل ديواني مخصوصاً صدر اعظمي، مظهر شقاوت و بي‏رحمي بود در حالي كه در حكومت مشروطه براي حفظ قانون و احترام به دموكراسي، هيچ كس به پاي او نمي‏رسيد.