دائرة المعارف بزرگ اسلامی

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

ابن ابی السرور | حسن یوسفی اشکوری اِبن اَبی‌السُّرور، نام دو تن از یک خاندان مصری شافعی در سدۀ 11ق / 17م. نسب این خاندان به ابوبکر بن ابی قحافه می‌رسد و به همین مناسبت به بکری و صدیقی شهرت یافته‌اند (محبی، 1 / 117): 1. زین‌الدین محمدبن ابی‌السرور (د 1028ق / 1619م). از زندگی او اطلاع روشنی در دست نیست. او آثار چندی، که غالباً در تاریخ و ادب اس...
ابن ابی شنب | آذرتاش آذرنوش اِبْنِ اَبی شَنَب، محمّدبن عربی (1286-1347ق / 1869- 1929م)، ادیب و پژوهشگر الجزایری. نام او به‌صورت الجزایری آن ابن شنب است كه در میان فرانسویان و از آنجا در زبانهای دیگر، به‌صورت بن شنب شهرت یافته است. گویا نیاكان محمد از افسران ترك بودند كه به مصر اعزام شده بودند. بعدها شاخه‌ای از آنان، به الجزایر كوچید. پد...
ابن ابی زید | محمد آصف فکرت اِبْنِ اَبی زَید، ابومحمد عبدالله بن ابی زید عبدالرحمن قیروانی (310-386ق / 922-996م)، پیشوای مذهب مالكی عصر خود در قیروان. وی از نَفْزۀ ‌اندلس بود (یاقوت، 5 / 296). بروكلمان زادگاه او را نِفزاوه (واقع در افریقیه: یاقوت، همانجا) و تولدش را (316ق / 928م) می‌داند (GAL, I / 187; GAL, S, I / 301). بنابر آنچه مشهور...
ابن ابی شیبه | حسن یوسفی اشکوری اِبْنِ اَبی شَیبه، ابوبكر عبدالله بن محمد بن ابراهیم (ابوشیبه) بن عثمان عیسی كوفی (159-235ق / 776-850م)، محدّث، حافظ، فقیه، مفسّر و موّرخ. اصلِ ابن ابی شیبه از واسط، و نیایش ابوشیبه ابراهیم، قاضی آن شهر بود (ابن حجر، تقریب، 1 / 445؛ همو، لسان، 7 / 468). برادرش عثمان بن ابی شیبه از محدّثان صاحب تصنیف بوده (ابن...
ابن ابی الشوارب | صادق سجادی اِبنِ اَبی الشَّوارِب، نام افراد خاندانی اموی تبار كه در سده‌های 3 و 4ق / 9 و 10م، فقیهان، محدثان و قاضیانی از آن برخاستند. اعضای این خاندان به ابوالشّوارب محمدبن عبدالله بن ابی عثمان بن عبدالله بن خالد بن اُسید بن ابی العیص بن امیة بن عبدشمس بن عبدمناف منسوبند (سمعانی، 8 / 164؛ ابن اثیر، اللباب، 2 / 213). خط...
ابن ابی صادق | غلامرضا جمشیدنژاد اِبن اَبی صادِق، ابوالقاسم، عبدالرّحمن بن علی بن احمد ابن ابی صادق نیشابوری (ح 385-470ق / 995-1077م)، پزشك، كالبدشناس و شارح آثار بقراط و جالینوس و ملقّب به بقراط دوم. تاریخ تولد و سال فوت ابن ابی صادق را در منابع متقدّم به صراحت تعیین نكرده‌اند، اما به طور مسلّم در 460ق / 1068م وی زنده بوده است (ابن ابی اصیب...
ابن ابی صلت* |
ابن ابی الضیاف | محمد آصف فکرت اِبْنِ اَبی الضَّیاف، ابوالعباس احمد بن حاج ابی الضیاف محمد، واقعه‌نگار تونسی، منشی و مشاور بایهای (امیران حسینی) تونس (1219-1291ق / 1804-1874م). ابن ابی الضیاف در تونس زاده شد. اصل وی از قبیلۀ اولاد عون بود، اما در شجره‌نامه‌ای كه یكی از اخلاف وی ساخته، اصل او را از یمن دانسته است (ابن ابی الضیاف، مقدمه). پد...
ابن ابی عاصم | ابوالفتح حکیمیان اِبْنِ اَبی عاصِم، ابوبكر احمد بن عمروبن ابی عاصم ضحاك شیبانی (206-287ق / 821-900م)، از فقها و حافظان بزرگ حدیث. وی بر مذهب ظاهری بود و قیاس را باور نداشت و بر پایۀ آن رفتار نمی‌كرد (ذهبی، تذكره، 2 / 640-641). ابن تغری بردی (2 / 122) او را از مصنفان حدیث و عالمی چیره‌دست شمرده است. در پاره‌ای از منابع از وی ب...
ابن ابی طی | محمد آصف فکرت اِبْنِ اَبی طَیّ، یحیی بن حمید (یا حُمَیدة: حاجی خلیفه، 1 / 27) ابن ظافر طائی حلبی غسّانی (575- ح 630ق / 1179-1233م)، مورخ و ادیب شیعی. یاقوت او را در 619ق / 1222م در حلب دیده است (ابن حجر، لسان، 6 / 264). وی در حلب زاده شد. كتبی از یاقوت نقل می‌‌كند كه پدر یحیی را فرزندی نمی‌‌ماند و شبی كه یحیی به دنیا آمد، ...
ابن ابی العاص ثقفی | صادق سجادی اِبْن اَبی الْعاص ثقفی، یا ابی العاصی ثقفی، ابوعبدلله عثمان (د 50 یا 51ق / 670 یا 671م)، از یاران پیامبر و از جمله امیران و فاتحان عرب آغاز اسلام. وی در 9ق / 630م در زمرۀ نمایندگان طائف به نزد پیامبر (ص) آمد (ابن سعد، 7 / 40). در میان مذاكرات هیأت طائفی، نسبت به اسلام و آموختن قرآن علاقه بسیار نشان داد (طبری،...
ابن ابی طاهر طیفور | آذرتاش آذرنوش اِبْنِ اَبی‌طاهِـرِ طَیفور، ابوالفضل احمد (204-26 جمادی‌الاول 280ق / 819-13 اوت 893م)، نویسنده، شاعر، اَخباری. طیفور نام پدر اوست، از این رو گاه او را به اختصار ابن طیفور نیز خوانده‌اند. نیاكانش از خراسان، یا به عبارت دقیق‌تر، از مرو الروذ (ابن ندیم، 163؛ خطیب، 4 / 211) به بغداد آمده بودند و از جملۀ كسانی بود...
ابن ابی العافیه | صادق سجادی اِبْنِ اَبی الْعافیه، موسی بن ابی العافیة بن یاسیل مِكْناسی (مق‍ 341ق / 952م)، از امیران مشهور مغرب اقصی در اوایل سدۀ 4ق / 10م كه با بیرون راندن ادریسان و اطاعت از داعیان فاطمی ‌و سپس امویان ‌اندلس یك چند بر بخشی از مغرب فرمان راند. از آغاز كار او تا پیش از 305ق / 917م آگاهی چندانی در دست نیست. وی كه پیر قبیل...
ابن ابی العزاقر* |
ابن ابی عصرون | بخش معارف اِبْنِ اَبی عَصْرون، ابوسعد شرف‌الدین عبدالله بن ابی‌السّری محمد ابن هبةالله علی بن المُطَهّر بن علی تمیمی موصلی دمشقی (429 یا 493-585ق / 1099 یا 1100- 1189م)، از بزرگ‌ترین فقیهان شافعی و قاضی القضاة دمشق در سدۀ 6ق / 12م. وی در موصل متولد شد (سُبكی، 7 / 132؛ ذهبی، 21 / 125؛ عمادالدین، 2 / 315) و قرآن را نزد ا...
ابن ابی عذیبه | محمد آصف فکرت اِبْنِ اَبی عُذَیبْه، شهاب‌الدین احمد بن محمد بن عمر مقدسی، مورخ، ادیب، راوی و فقیه شافعی (819-856ق / 1416-1452م)، كه در بیت‌المقدس به دنیا آمد و در همان شهر بزرگ شد (مجیرالدین، 2 / 184؛ سخاوی، التبر المسبوك، 396). وی به جهت انتساب به همسر مادرش خواجه محمد مشهور به ابوعذیبه، به ابن ابی عذیبه شهرت یافته است، ب...
ابن ابی عتیق | آذرتاش آذرنوش , ابوالفتح حکیمیان اِبْنِ اَبی عَتیق، عبدالله بن محمد بن عبدالرحمن بن ابی بكر، از ظرفای سدۀ 1ق / 7م در مدینه. شهرت او به ابن ابی عتیق از باب انتساب به نیای بزرگش خلیفه ابوبكر است كه عَتیق لقب داشت و پدرش محمد نیز ابوعتیق خوانده می‌شد (زیبری، 278؛ ابن اثیر، مرصع، 62-63) و در توجیه این انتساب گفته‌اند كه نوادگان ابوبكر، بیش‌تر از...
ابن ابی عقیل | حسن یوسفی اشکوری اِبْنِ اَبی عَقیل، ابومحمد حسن بن علی، حَذّاءِ عُمانی یا عَمّانی، محدّث، فقیه و متكلّم شیعی سدۀ 4ق / 10م. با اینكه غالب فقیهان و محدّثان شیعی در آثار خود از وی سخن گفته‌اند، تاریخ تولد و وفات او معلوم نیست، حتی نمی‌دانیم كه او منسوب به كدام عمان است. نظر به اینكه ابن قولویه از وی روایت كرده (نك‍ ‍: نجاشی، 36)...
ابن ابی عون | ابوالفتح حکیمیان اِبْنِ اَبی عَوْن، ابراهیم بن محمد بن احمد بن ابی عون بن هلالِ ابی النّجم، ادیب و نویسنده (مق‍ 322ق / 934م). كنیۀ او را ابواسحاق (یاقوت، 1 / 234)، ابوعمران (بغدادی، 160) و ابوعمرو (عبدالمعید خان، «مقدمه»، 19) یاد كرده‌اند. پدرش نیز در شعر و ادب و كتابت معروف بوده است (همانجا؛ قس: یاقوت، 1 / 237). ابن ابی‌عون ...
ابن ابی العلاء | کاظم برگ نیسی اِبْنِ اَبی الْعَلاء، یا ابن ابی الْعُلى، ابوسعید عثمان بن ابی‌العلاء ادریس بن عبدالله بن عبدالحق (642-730ق / 1244-1330م)، شیخ الغُزاة فرمانروایان بنوالاحمر. فرمانروایان‌ اندلس به دنبال سقوط فرمانروایی اموی و آغاز دوران ملوك الطوایف همواره در برابر حمله‌های صلیبیان از سلاطین شمال افریقا كمك می‌گرفتند. ازاین‌ر...
ابن ابی العوجاء | مسعود جلالی مقدم اِبْن اَبی الْعَوْجاء، عبدالكریم، زندیق معروف و آشنا به علم كلام در سدۀ2ق / 8م (مق‍ 155ق / 772م). از آغاز زندگی او اطلاعات روشنی در دست نیست و به ناچار باید به گفته‌های مخالفان وی كه با نقل سخنانش به ردّ و ابطال عقاید او پرداخته‌اند، بسنده كرد. این‌گونه اشارات، گرچه غالباً بسیار كوتاه و در مواردی متناقض است، ...
ابن ابی کدیه | نورالله کسایی اِبْنِ اَبی كُدَیه، ابوعبدالله محمد بن عتیق بن محمد بن ابی نصر بن ابی كدیه تمیمی قَیرَوانی (د 512ق / 1118م)، متكلم اشعری، اصولی و مُقری. وی در حدود 420ق / 1029م در قیروان تولد یافت (ابن جزری، 2 / 195)، مقدمات علوم را در زادگاهش فرا گرفت و سپس به اندلس، مصر، شام و عراق سفر كرد. در قیروان نزد ابوعبدالله بن حسین...
ابن ابی عیینه | آذرتاش آذرنوش اِبْنِ اَبی عُیینه، نام دو شاعر بصری در سدۀ 2ق / 8م كه برادر بودند. نام برادر بزرگ‌تر ابوجعفر عبدالله بن محمد بن ابی‌عیینه و نام برادر كوچك‌تر ابوالمنهال ابوعیینة بن محمد بن ابی‌عیینه است. به نظر می‌رسد كه گاهی مؤلفان قدیم این دو برادر را با هم خلط كرده‌اند. مثلاً معلوم نیست كه جاحظ، هنگامی‌كه از ابن ابی عیین...
ابن ابی الفیاض | مهران ارزنده اِبْنِ اَبی الْفَیاض، ابوبكر، احمد بن سعید بن محمد بن ابی‌الفیاض، معروف به ابن الغَشّاء (ح 379- 459ق / 989-1067م)، فقیه و مورخ اواخر دورۀ امویان و اوایل دورۀ ملوك الطوایفی ‌اندلس. از جزئیات زندگی او اطلاعی در دست نیست. تنها می‌دانیم كه در اِسْتِجّه در جنوب غربی قُرطبه به دنیا آمد و در جوانی نزد یوسف بن عَمْرو...
ابن ابی عمیر | احمد بادکوبه هزاوه اِبْنِ اَبی عُمَیر، ابواحمد محمد بن ابی عمیر زیاد بن عیسی اَزْدی (د 217ق / 832م)، از محدثان بزرگ امامیه و از اصحاب اجماع در قرن 3ق / 8م كه به درك محضر 3 تن از امامان شیعه (ع) نائل آمد. وی در بغداد اقامت داشت و خدمت امام موسی بن جعفر (ع) رسید و از ایشان حدیث شنید. در برخی از این احادیث، امام او را با كنیۀ ابوا...
ابن ابی المعالی | آذرتاش آذرنوش اِبْنِ اَبی الْمَعالی، تاج‌الدّین محمود خُواری، یا خواری، از بزرگ‌ترین لغت‌شناسان نیشابور (یاقوت، 19 / 135: زنده در 580ق / 1184م) به قول سیوطی (2 / 283)، از خاندانی كهن كه بسیاری ازافراد آن در قضا و حكومت دست داشتند. وی را گاه «ابن الخواری» خوانده‌اند و «خواری»، منسوب به شهر خوار بین ری و سمنان، در متون عربی ...
ابن ابی منصور | محمدعلی مولوی اِبْنِ اَبی مَنْصور، ابوعلی یحیی، منجم ایرانی (د پس از 215ق / 830م). نام اصلی وی «بزیست» (ابن اسفندیار، 137) و بر كیش زرتشت بود. او در طبرستان زاده شد و پدرش فیروزان كه در منابع به عنوان ابومنصور از او یاد می‌شود، منجم منصور خلیفه بود (خطیب، 4 / 318؛ ابن خلكان، 6 / 79). بزیست در آغاز كار در خدمت فضل بن سهل وز...
ابن ابی یعفور | محمدهادی مؤذن جامی اِبْنِ اَبی یعْفور، ابومحمد، عبدالله بن ابی یعفور عبدی كوفی (د 131ق / 749م)، محدث شیعی و از خواص اصحاب امام جعفر صادق (ع). او را به سبب انتساب به عبدالقیس بن اقصی، از نوادگان ربیعة بن نزار، عبدی گفته‌اند (سمعانی، 9 / 190-192؛ برقی 22). نام پدرش كه به ابویعفور اكبر شهرت داشت (ابن‌حجر، 12 / 281)، واقد و به قولی...
ابن ابی یعلی | علی رفیعی علامرودشتی اِبْن اَبی یعلى، ابوالحسین محمد بن محمد بن حسین بن محمد بن خلف بن فَرّاء (451-526ق / 1059-1131م)، محدّث، اصولی، مورّخ، قاضی و فقیه حنبلی بغدادی (ابن جوزی، مناقب، 529؛ صفدی، 1 / 159). ابن عساكر (7 / 11، 282، 294 به بعد) و یافعی (3 / 251) در بسیاری از موارد او را ابن الفرّاء نامیده‌اند. كلمۀ فَرّاء به معنای پوس...
ابن اثال | غلامرضا جمشیدنژاد اِبْنِ اُثال، پزشک، داروساز و سم‌شناس ماهر مسیحی در سدۀ 1ق / 7م (مق‍ ‍55ق / 675م). وی در دمشق زاده شد، علوم پزشکی را در اسکندریۀ مصر فراگرفت و پس از بازگشت به زادگاهش، در همانجا به طبابت پرداخت (ابن ابی اصیبعه، 2 / 24؛ نامۀ دانشوران، 3 / 425-426). مقارن فتح شهرهای شام به دست مسلمانان (17ق / 638م) و زمان حکومت...
ابن ابی هریره | میرجواد نعمتی اِبْنِ اَبی هُرَیره، ابوعلی حسن بن حسین (د 345ق / 956م)، از بزرگان و مشاهیر شافعیه، قاضی و فقیه عراقی ساكن بغداد (خطیب، 7 / 299؛ سُبكی، 2 / 206) فقه را نزد ابوعباس بن سُرَیج (د 306ق / 918م) و ابواسحاق مروزی (د 340ق / 951م) در بغداد فراگرفت (ابن خلكان، 2 / 75؛ ابن عماد، 2 / 370) و با ابواسحاق سفری به مصر كرد (...
ابن اثردی | منوچهر پزشک اِبْنِ اَثْرَدی، شهرت خاندانی از پزشكان سدۀ 5 و 6ق / 11 و 12 م. تلفظ جزء دوم این نام به طور قطع معلوم نیست و به صورتهای اَثُرْدی، اَثْرَدی و اَثَرْدی آمده است (صفدی، 15 / 247، ضبط از مصحح؛ اولمن، GAL, S, 885; 225). از 5 تن از این خاندان آگاهیهای مختصری در دست است. موطن و محل فعالیت ایشان، آنگونه كه از منابع م...
ابن اثیر، ابوالحسن | رضا رضازاده لنگرودی اِبْنِ اَثیر، ابوالحسن علیّ بن ابی الكرم محمد بن عبدالكریم بن عبدالله شیبانی (4 جمادی‌الاول 555-630ق / 13 مه 1160-1233م)، ملقب به عزّالدّین و مشهور به ابن اثیر جَزَری، مورخ، ادیب و محدّث. زندگی ابن اثیر در جزیرۀ ابن عُمر (ه‍ م) زاده شد. پدرش در دستگاه آل زنگی بود و در 579ق / 1183م به موصل منتقل شد (ابن‌اثیر، ...
ابن اجا، محب الدین | محمد آصف فکرت اِبْن اَجا، یا آجا، محبّ‌الدّین ابوالثّنا، محمود بن محمّد بن محمود بن خلیل مَقَرّ قونَوّی الأصلِ حلبی حنفی (854-925ق / 1450- 1519م)، قاضی و دبیر. پدرش محمد مردی دانشمند بود (نك‍ : ابن اجا، ابوعبدالله محمد). سخاوی درحالی‌كه از همین شخص و از خال او احمد بن ابی بكر به تفصیل سخن می‌راند، دربارۀ محمود بن اجا كه مو...
ابن اجا، محمدبن محمود | علی رفیعی علامرودشتی
ابن احنف* |
ابن احمر* |
ابن اخضر | حسن یوسفی اشکوری اِبْنِ اَخْضَرْ، عبدالعزیز بن محمود بن مبارك بن محمود جُنابَذی (524-611ق / 1130-1215م)، مورخ، فقیه و محدث حنبلی و از حافظان بنام حدیث. به گفتۀ یاقوت (د 627ق / 1230م) كه در روزگار ابن‌اخضر می‌زیست و در شمار شاگردان او بود، ابن‌اخضر از یك خانوادۀ ایرانی جنابذی (گنابذی، گنابادی) بود. خود او در بغداد متولد شد و د...
ابن احمر، ابوالخطاب | بخش ادبیات عرب اِبْنِ اَحْمَر، ابوالخطاب عمرو باهلی (د بعد از 75ق / 694م)، شاعر مخضرم. از زندگی او هیچ اطلاعی در دست نیست ولی ابوعمروبن العلاء در ستایش او گفته است كه وی از میان فصیح‌ترین عربان، یعنی ساكنان یذْبُل و قَعاقع برخاسته است (ابن‌قتیبه، الشعر و الشعراء، 1 / 275). از گزارش عطوان می‌توان دریافت كه وی چند سالی پیش از...
ابن اخشید | علی اکبر ضیائی اِبْنِ اِخْشید، ابوبكر احمد بن علی بن مَعْجور (270-326ق / 883- 938م)، متكلم، فقیه و مفسّر و یكی از رؤسای معتزله. برخی وی را ابن‌اَخشاد (طوسی، 167؛ یاقوت، 16 / 101)، ابن‌اخشیاذ (صفدی، 7 / 216) و ابن اخشاذ (خطیب، 4 / 309) نیز نامیده‌اند، احتمالاً او را از آن جهت بدین نامها خوانده‌اند كه وی در محله‌ای در بغداد ب...
ابن احمر، ابوالولید | مینا حفیظی اِبْنِ اَحْمَر، ابوالوالید، اسماعیل بن یوسف بن خزرجی، ادیب، شاعر، فقیه و مورخ سدۀ 8- 9ق / 14-15م و از مقربان خاص ابوعنان مرینی در مغرب. مخلوف كنیه او را ابوالفدا (؟) آورده است (ص 232). «احمر» شهرت یكی از نیاكان او بوده است. تاریخ ولادت او معلوم نیست، اما دایه به استناد برخی قراین تولد او را بین 725-727ق / 132...
ابن اخوه، ضیاءالدین | احمد پاکتچی اِبْنِ اِخْوَه، یا اِبْن اُخُوَّه، ضیاءالدین محمد بن محمد بن احمد بن ابی‌زید قرشی (648- 729ق / 1250- 1329م)، فقیه و محدّث شافعی. در مورد كُنیۀ وی، اگرچه این كُنیه پیش از او نیز سابقه داشته (نك‍ : ابن خلكان، 3 / 394، 402)، به جهت عدم حركت‌گذاری، نحوۀ تلفظ در متون روشن نیست. مستشرقانی كه از دهۀ 40 قرن حاضر به ش...
ابن ارمنازی | محمدعلی لسانی فشارکی اِبْنِ اَرْمَنازی، ابوالفرج غیث بن علی بن عبدالسلام صوری (443- 509ق / 1051-1115م)، مورخ، محدث، ادیب و نویسندۀ شامی. ابن ارمنازی به خط زیبا و نوشته‌های فراوانش شهرت دارد. تبار او از ارمناز (شهركی قدیمی در حدود پنج فرسنگی حلب) بود و در صور به تدریس و خطابه و نقل حدیث اشتغال داشت (یاقوت، 1 / 217؛ ابن خلكان، 297؛...
ابن اذینه | حسن یوسفی اشکوری اِبْنِ اُذَینه، عمر بن محمد بن عبدالرحمن بصری، محدّث و فقیه در سدۀ 2ق / 8م. از زندگی و تاریخ ولادت و مرگ او چیز زیادی دانسته نیست. همین اندازه روشن است كه او از اصحاب امام جعفر صادق (ع) بوده است (برقی، 47؛ نجاشی، 283). وی را از شاگردان و اصحاب امام موسی كاظم (ع) نیز دانسته‌اند (برقی همانجا). به گفتۀ نجاشی او ...
ابن ارطاة* |
ابن ازرق، احمد | مجدالدین کیوانی اِبْنِ اَزْرَق، احمد بن یوسف بن ازرق فارقی (شوال 510- بعد از 577ق / 1117-1181م)، محدث، فقیه، مورخ، جغرافی‌دان معروف سدۀ 6ق / 12م و مؤلف تاریخ مَیافارقین و آمِد. او در مَیافارقین، از شهرهای مهم دیار بكر، در خانواده‌ای اصیل و سرشناس متولد شد. اطلاعات مفصلی دربارۀ پدر و خاندان او در دست نیست. همین قدر می‌دانیم ك...
ابن بردس | ابوالفتح حکیمیان اِبْنِ بَرْدِس‌، عمادالدين‌ ابوالفداء اسماعيل‌ بن‌ محمد بن‌ بردس‌ ابن‌ رسلان‌ بعلبكی‌ حنبلی‌ (جمادی‌ الآخر 725- شوال‌ 786 ق/ مه 1325- دسامبر 1384 م)، محدث‌، مقری‌ و نظم‌پرداز. در آغاز از قطب‌الدين‌ ابوالفتح‌ يونينی‌ دانش‌ آموخت‌، آنگاه‌ راهی‌ دمشق‌ شد و از مشايخ‌ وقت‌ همچون‌ قاسم‌ بن‌ عساكر، ابن‌ زراد، ابن‌ ش...
ابن بری، ابوالحسن | قهار مقیمی اِبْنِ بَرّی‌، ابوالحسن‌ علی‌ بن‌ محمد بن‌ علی‌ بن‌ محمد بن‌ حسين‌ رباطی‌ مالكی‌ (ح‌ 660-731 ق‌/ 1263-1331 م)‌، لغوی‌ و مقری‌. از زنـدگی‌ وی‌ اطلاع‌ چندانـی‌ در دست‌ نيست‌. در تـازه‌، يكی‌ از شهرهای‌ مراكش‌ زاده‌ شد (كنون‌، 1/ 219). علوم‌ اسلامی‌ عصر خويش‌ را به‌ خوبی‌ فراگرفت‌ و در قرائات‌ مختلف‌ قرآن‌ استاد...
ابن برزالی | حسن یوسفی اشکوری اِبْنِ بِرْزالی‌، ابومحمد علم‌الدين‌ قاسم‌ بن‌ محمد بن‌ يوسف‌ برزالی‌ دمشقی‌ (665- 739 ق‌/ 1267- 1338 م‌)، مورخ‌ و محدث‌ شافعی‌ دمشق‌. نياكان‌ او از اشبيليۀ اندلس‌ و از قبيلۀ «بِرزاله‌» بوده‌اند، اما روشن‌ نيست‌ در چه‌ زمانی‌، به‌ دمشق‌ كوچ‌ كرده‌اند. شهرت‌ آنان‌ به‌ برزالی‌ و اشبيلی‌ به‌ دليل‌ ياد شده‌ است‌ ...
ابن برذعی | محمدعلی لسانی فشارکی اِبْنِ بَرْذَعی‌، ابوعبدالله‌ محمد بن ‌يحيی ‌بن ‌هشام‌ انصاری ‌خَزْرجی‌، نحوی‌ اندلسی‌ (ح‌ 575-646 ق‌/ 1179- 1248 م‌)، مشهور به‌ ابن‌ هشام‌ خضراوی‌ (منسوب‌ به‌ جزيرۀ خضرا). وی‌ منسوب‌ به‌ برذعه‌ (مركز قديم‌ اَرّان‌) است‌ كه‌ بردعه‌ نيز خوانده‌ می‌شود و به‌ همين‌ جهت‌ برخی‌ وی‌ را ابن‌ بردعی‌ خوانده‌اند (قس‌: ...

دائرة المعارف بزرگ اسلامی

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

دائرة المعارف بزرگ اسلامی

ورود به سایت

ثبت نام