ویژگیهای علمی و اخلاقی استاد مهدوی دامغانی / منصور رستگار فسائی مرحوم استاد احمد مهدوی دامغانی (۱۳ شهریور ۱۳۰۵ ـ ۲۷ خرداد ۱۴۰۱) در مشهد در خانوادهای اهل علم دیده به جهان گشود. دوره سطح حوزوی را به کمال در همان شهر به پایان رساند، سپس در سال ۱۳۲۷ از دانشکدهٔ الهیات دانشگاه تهران و در سال ۱۳۳۳ در رشتهٔ ادبیات فارسی از دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران با کسب رتبه اول، کارشناسی گرفت. در سال ۱۳۴۲ از دانشگاه تهران درجهٔ دکتری در زبان و ادبیات فارسی گرفت. 1403/3/27 ۰۹:۴۳
سهروردی و فرهنگ ایران باستان / دکتر فتحالله مجتبایی سهروردی یکی از درخشانترین چهرههای اندیشه و فرهنگ ایرانی است و حق او به رغم اهمیت فراوانی که از این لحاظ دارد چنان که شایسته است ادا نشده است. در تاریخ فرهنگ ما سهروردی از جهتی قرین و قرینه فردوسی است. 1403/3/26 ۱۰:۵۷
چرا دائرهالمعارف فلسفی استنفورد؟ / مصطفی ملکیان دائرهالمعارف فلسفی استنفورد که توسط انتشارات دانشگاه استنفورد در امریکا منتشر میشود، هفت ویژگی دارد که من مجموع این هفت ویژگی را در هیچ دائرهالمعارف فلسفی دیگری به زبانهای انگلیسی و آلمانی ندیدهام و از این حیث در این دو زبان، بهترین دائرهالمعارف فلسفی است. 1403/3/23 ۱۰:۳۶
دهخدا در كارش اخلاص داشت / سیدمحمود دعایی مرحوم دكتر سیدجعفر شهیدی كه حدود 50 سال در حیات و مماتِ دهخدا با او همكاری كرد، قائل بود كه دهخدا در كارش اخلاص داشت. آری، اخلاص داشت كه شخصی همچون استاد شهیدی ـ مجتهدِ نجفرفته ـ را كه میتوانست از فقهای طراز اول شود و به قول دهخدا اگر بینظیر نبود، كمنظیر بود، جذب كرد و تا پایان كار اینجا نگاه داشت. 1403/3/12 ۰۸:۵۵
پیام جاودانی شاهنامه / محمدامین ریاحی شاهنامه یادگار چهارمین سده هجری، قرن اعتلای فکری و فرهنگی ایران و عصر خردگرایی و آزاداندیشی است. اساس حماسه ملی ایران بر نبرد جاودانی میان نیکی و بدی و نور و ظلمت است. 1403/2/25 ۰۸:۱۲
خلیج فارس در طول تاریخ / محمدجواد مشکور خلیج فارس در حاشیه غربى اقیانوس هند واقع شده و بین شبهجزیره عربستان و جنوب شرقى كشور ایران قرار دارد. مساحت این دریا 240هزار كیلومتر مربع است. طول آن قریب هزار كیلومتر و قسمت شمالى و شمال شرقى خلیج فارس را تماماً سواحل ایران پوشانده است. 1403/2/10 ۱۰:۰۷
دستخطهایی از «ایرج افشار» که برای نخستینبار منتشر میشود روز، هجدهم اسفند، سیزدهمین سالیاد وداع با «ایرج افشار»، عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بود. 1402/12/20 ۱۱:۵۸
«از مهستان تا بهارستان» در بررسی تاریخ مرمسالاری در ایران آنچه به وضوح مشخص است اینکه نظام غالب حکومتی در ایران پیش از اسلام، از نوع سلطنت موروثی بوده است. این نوع از حکومت تفاوتهای عمدهای با سیستم حکومت دموکراتیک دارد و بر خلاف نقش مؤثر مردم در نظامهای سیاسی دموکراتیک، در نظامهای مونارشی، حاکم تصمیمگیرنده نهایی است. با این وجود، در برخی ادوار تاریخ ایران، نشانههایی از وجود برخی از عناصر دموکراسی در ساختارهای حکومتی مشاهده میشود. 1402/12/9 ۱۱:۲۸
سند «خیلی محرمانه» درباره اسلامی ندوشن! سندهایی مربوط به بررسی دو اثر محمدعلی اسلامی ندوشن توسط ساواک و وزارت فرهنگ و هنر در دوران پهلوی نشان میدهد درباره آثار او حساسیتهایی وجود داشته است. 1402/9/7 ۰۸:۵۶
سازمان آرشیو ملی ایران در نشست کلابهاوسی در خانه «گفتارها»؛ دیدگاه های غلامرضا عزیزی و مجید تفرشی غلامرضا عزیزی: امروز ما از موضوع آرشیو و مارشیو (به تعبیر مرحوم دکتر ابراهیم باستانی پاریزی؛ به معنای گنجی که ماری روی آن خوابیده و دیگران حق استفاده از آن را ندارند) گذشتهایم. مجید تفرشی: تبدیل مدل فرهنگ و سیاستهای فرهنگی کشور به مدل کرۀ شمالی و شوروی سابق، شاید در کوتاه مدت مطلوب برخی باشد، ولی تجربه زیسته نشان داده که این روش در میانمدت و بلندمدت جوابگو نیست و علیه منافع ملی است . 1403/3/22 ۱۳:۲۹
کلاسیکخوانی در زندگی روزمره ایرانیان در گفتوگو با محمدحسین دلال رحمانی شعر و ادبیات، اگر نگوییم مهمترین، دستکم یکی از اصلیترین ارکان فرهنگ ایرانیان است تا جایی که برخی به اغراق میگویند عموم ایرانیان شاعر مسلکاند و شعر و شاعری در زندگی روزمره ایشان جریان دارد. 1403/3/19 ۱۱:۱۲
ابهامات نسبت میان هنر و سیاست در این گفتوگو دکتر فردوسی مدیر گروه علوم سیاسی دانشگاه نتردام (لس آنجلس)، ضمن توضیح اشکال رابطه هنر و سیاست و هنر و توسعه به دشواریهای این ارتباط در عرصه جهانی و ملی میپردازد. 1403/3/6 ۱۰:۲۷
گزارش تصویری برگزاری آیین گشایش «خانۀ کتاب دِبا» آیین گشایش خانۀ کتاب دِبا (کتابفروشی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی)، عصر پنجشنبه، سیزدهم اردیبهشت با حضور اندیشمندان و پژوهشگران برگزار شد. 1403/2/16 ۰۹:۳۶
گزارش تصویری جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (۲) جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی با حضور اکثریت اعضا در روز سهشنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ برگزار شد. 1403/2/5 ۱۰:۵۸
گزارش تصویری جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (۱) جلسۀ شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی با حضور اکثریت اعضا در روز سهشنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ برگزار شد. 1403/2/5 ۱۰:۴۴