دانشنامه زبانها و گویشهای ایرانی

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

بویراحمدی | اسفندیار طاهری بویراحمدی / boyerahmadī/ ، یا لری بویراحمدی، از گویشهای جنوب‌غربی ایران، که به همراه بختیاری و لری لرستانی، 3 گونۀ اصلی گویشهای لری را تشکیل می‌دهند (ویندفوهر، «گویشها ... »، 295).
تاکستانی | راحله ایزدی فر تاکستانی \tâkestâni\، گونه‌ای از زبان تاتی، که در شهر تاکستان در استان قزوین رایج است. تاکستانی زیرمجموعه‌ای از گویشهای زبان تاتی است که خود جزو زبانهای ایرانی شمال غربی به شمار‌ می‌رود. زبان فارسی، زبان میانجی در میان اهالی تاکستان است.
آباده ای | محمد صاحبی آباده‌ای / ʔâbâdeʔi/ ، از گویشهای استان فارس، که در شهرستان آباده رایج است.
الیکایی | شیوا پیریایی الیکایی / ʔelikâji/ ، گویش مردمی به همین نام، که از نظر زبان‌شناختی به گویش ساروی نزدیک است (شاه‌حسینی، گویش ... ، 22). گویشهای مازندرانی به 3 گروه غربی، مرکزی و شرقی تقسیم می‌شوند و گویش ساروی در گروه مرکزی قرار دارد (نجف‌زاده، 36).
بهبهانی | عالیه کرد زعفرانلو کامبوزیا بهبهانی / behbahâni/ : گویشی از گروه زبانهای غربی جنوبی، که در شهر بهبهان، در جنوب شرق خوزستان رایج است (گرامی، «ترتیب ... »، 134) و از گویشهای جنوبی ایران به شمار می‌رود (کلباسی، 158).
زازاکی | مهدی سجادی زازاکی / zâzâki/ ، از گویشهای زبان هورامی، که از زبانهای ایرانی نو شاخۀ غربی به شمار می‌رود و در این مناطق به آن گفت‌وگو می‌شود: در شرق ترکیه، در مرزهای شمال غربی مناطق کردنشین و در بخشهایی از مناطق چرمیک، بینگول، درسیم (تونجلی)، خارپوت، معدن، ارزنجان (50٪ ترک و 50٪ زازا)، دیاربکر، اورفا، بتلیس، سیورک (50٪ کر...
خلاری | مژگان هوشمند خلّاری / xollâri/ ، از گویشهای جنوب غربی ایران و زیرمجموعۀ گویشهای استان فارس.
اریسمانی | اسفندیار طاهری , سمیه حسنعلیان اریسمانی / ʔarīsmânī/ ، از گویشهای مرکزی ایران، که در روستای اریسمان، از توابع بخش امامزاده، شهرستان نطنز رایج است.
اردستانی | فهیمه شکیبا اردستانی / ardestānī/ ، گویش رایج در شهر اردستان، واقع در استان اصفهان، که از گروه گویشهای مرکزی ایران، شاخۀ جنوب شرقی به شمار می‌رود. این شاخه، افزون‌بر اردستانی، گویشهای انارکی، بهدینی (گویش زردشتیان یزد و کرمان)، نایینی، زفره‌ای و گویش کلیمیان یزد و کرمان را هم در بر می‌گیرد (لکوک، 517- 518؛ رضایی باغ‌بیدی...
رودسری | نادره نفیسی رودسری / rudsarī/ ، از گویشهای گیلکی، که در جنوب غربی دریای کاسپی رواج دارد و از گویشهای ایرانی دستۀ غربی، گروه گویشهای کنارۀ دریای کاسپی به شمار می‌رود (حسن‌دوست، 1/ 29). این گویش متعلق به گویشهای رایج در شرق استان گیلان، یعنی از دستۀ بیه‌پیش است. در شهرستان رودسر به این گویش سخن می‌گویند. رودسری برای گویشور...
ساری | جهان دوست سبزعلیپور ساری / sâri/ یا ساروی / sâravi/ ، از گویشهای زبان مازندرانی، که در شهر ساری، مرکز استان مازندران، رواج دارد. گویشهای مازندرانی از رشته‌کوههای البرز و کرانه‌های جنوب‌شرقی دریای کاسپین، در شهرهایی مانند ساری، بابل، آمل، تنکابن، قائم‌شهر، چالوس، شهمیرزاد و جز آنها رواج دارند (لُکوک، 490).
بروجردی | شیوا پیریایی بروجردی / Borujerdi/ ، از گروه گویشهای ایرانی جنوب‌غربی، متعلق به شاخۀ گویشهای لُری، زیرشاخۀ لرستانی، که در شهرستان بروجرد رایج است (آنونبی، 184).
تاتی رودباری | جهان دوست سبزعلیپور تاتی رودباری / Tāti-ye Rudbāri/ ، از زبانهای ایرانی، که هم‌اکنون در رودبار گیلان و اطراف آن رایج است.
بلوچی، زبان | حسن رضایی باغ بیدی بَلوچی، از زبانهاي ايرانی نو شمال غربی (جهانی، 11؛ فراي، 48؛ فره‌وشی، 49). سخن‌گويان زبان بلوچی احتمالاً نخست در حاشيه درياي خزر می‌زيستند (EI2, I/1006) و شايد به همين علت است كه فردوسی در شاهنامه «بلوجی» و «گيلی» را در كنار يكديگر آورده است (8 / 168). بلوچی‌زبانان در حدود سدۀ 4ق / 10م به سوي مناطقی كه اكنون ...
رفسنجانی | پریا رزم دیده رفسنجانی / rafsanjānī/ ، گویشی از گونه‌های زبانی استان کرمان. گونه‌های زبانی این استان، ازجمله گویش رفسنجانی، از خانوادۀ گویشهای ایرانی نو، و از گروه گویشهای جنوب غربی ایران است (رزم‌دیده، بررسی ... ، 26، به نقل از حسن رضایی باغ‌بیدی). رفسنجان یکی از مهم‌ترین شهرستانهای استان کرمان است که در شمال غربی این است...
ریگی | پگاه آریایی ریگی / rigi/ ، از گونه‌های زبانی شمالی استان بوشهر (آریایی، 23). گونه‌های زبانی این استان از گویشهای ایرانی نو، و از گروه گویشهای جنوب غربی ایران‌اند. گویشوران بومی استان بوشهر را می‌توان از لحاظ مردم‌شناسی به دو شاخۀ اصلی شمالی و جنوبی تقسیم کرد؛ اعضای شاخۀ شمالی به گویشی شبیه به لری صحبت می‌کنند، درحالی‌که ...

دانشنامه زبانها و گویشهای ایرانی

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

دانشنامه زبانها و گویشهای ایرانی

ورود به سایت

ثبت نام