مجله هایی که به ادبیات می پردازند

مجله‌‏های ادبی بخشی از حلقه‎ ادبیات‌ هستند که به گرمی بازار کتاب و ادبیات می‎توانند کمک کنند. مجله‏‌های ادبی انگار به ادبیات متصل شده‏‌اند و در دوران ادبیات معاصر در شکل‌گیری جریان‌های ادبی نقش داشته‏‌اند؛ چه در دوران مشروطه، چه در سال‎های دهه 40 مجله‎های ادبی نقشی پررنگ در ادبیات داشته‎اند، به طوری‌که نوستالژی ادبیات دهه 40 با یادآوری نام‏‌ مجله‎های ادبی آن دوران کامل می‌شود.

 

 

آزاده شمس: مجله‌‏های ادبی بخشی از حلقه ادبیات‌ هستند که به گرمی بازار کتاب و ادبیات میتوانند کمک کنند.

مجله‏‌های ادبی انگار به ادبیات متصل شده‏‌اند و در دوران ادبیات معاصر در شکل‌گیری جریان‌های ادبی نقش داشته‏‌اند؛ چه در دوران مشروطه، چه در سالهای دهه 40 مجلههای ادبی نقشی پررنگ در ادبیات داشتهاند، به طوری‌که نوستالژی ادبیات دهه 40 با یادآوری نام‏‌ مجلههای ادبی آن دوران کامل می‌شود.

اما این روزها مجله‏‌های ادبی بازار چندان پررونقی ندارند، هرچند هنوز هستند مجله‌هایی که بتوان ادبیات روز را در آن‏‌ها پی گرفت. واقعیت این است که شواهد نشان می‌دهد با روی کار آمدن دولت احمدی‌نژاد و مجموعه‌ فرهنگی آن، سیاست‌های اجرایی بر این مبنا پیش رفت که نشریه‌های ادبی یا دست‌کم نشریه‌های ادبی مستقل مجال انتشار نداشته باشند. این نیت برای تعدادی از این مجله‌ها هم محقق شد، اما هنوز هستند مجله‌هایی که با سرخ نگه داشتن صورت و تقلیل‌هایی در محتوا و شکل نشریه‌های‌شان، به حیات خویش ادامه داده‌اند؛ هرچند کج‌دار و مریز!

خبرنگار ایسنا با گشت‌وگذار در میان دکه‌های روزنامه‌فروشی و کتاب‌فروشی‌ها و همچنین مراجعه‌ای به آرشیو خبرها، مجله‏‌های عرضه‌شده را که به ادبیات می‌پردازند معرفی می‏‌کند.

 

بخارا

«بخارا» مجله‏‌ای ادبی است که بیش‌تر شامل مقاله‏‌هایی از اهل قلم پیشکسوت می‏‌شود. این مجله ضمن پرداختن به مسائل روز ادبیات به بیان تاریخ شفاهی ادبیات نیز می‌پردازد.

تا کنون 96 شماره از این فصل‌نامه که با مدیرمسؤولی و سردبیری علی دهباشی منتشر می‌شود، چاپ و روانه بازار شده است.

 

نگاه نو

«نگاه نو» مجله‌ای در حوزه اندیشه و ادبیات است.

مدیرمسؤول و سردبیر این فصل‌نامه علی میرزائی است و آخرین شماره آن شماره 99 است که با طرح جلدی از تصویر نلسون ماندلا در زمستان 92 منتشر شده است.

 

مهرنامه

«مهرنامه» ماهنامه علوم انسانی و علوم اجتماعی است که در بخش پایانی خود به ادبیات و موضوعات ادبی روز می‌پردازد.

سردبیر این مجله محمد قوچانی است و سی‌وسومین شماره این مجله در دی‌ماه منتشر و به بازار روانه شده است.

 

اندیشه پویا

مجله «اندیشه پویا» که به صورت دوماهنامه منتشر می‌شود، در زمینه علوم انسانی است. اما بخشی از این مجله به ادبیات و گفت‌وگو با نویسندگان و روشنفکران ادبی می‌پردازد.

سردبیر این مجله رضا خجسته‌رحیمی است و تاکنون 13 شماره از آن منتشر شده است.

 

خوانش

«خوانش» مجله‌ای ادبی است و بخشی را هم به انتشار داستان و شعر اختصاص میدهد.

صاحب‌امتیاز و مدیرمسؤول این مجله بهناز صالحی است که به صورت فصلنامه منتشر می‌شود. شماره 13 ویژه پاییز و زمستان 92 آخرین شماره منتشرشده این مجله است.

 

سینما و ادبیات

فصلنامه «سینما و ادبیات» به سینما و ادبیات در کنار هم می‌پردازد و شامل مقاله‌هایی در بررسی سینمای جهان و ایران و همچنین مقاله‌هایی در حوزه ادبیات می‌شود.

صاحب‌امتیاز و مدیرمسؤول مجله «سینما و ادبیات» همایون خسروی‌ دهکردی است و سردبیر آن نیلوفر نیاورانی. شماره سی‌ونهم این مجله شماره آخر آن است که در زمستان 92 منتشر شده است.

 

تجربه

ماهنامه «تجربه» مجله‌ای ادبی، هنری و فرهنگی است که در کنار پرداختن به موضوعات هنری، شامل مقاله‌های ادبی و گفت‌وگو با نویسندگان و نقد ادبیات می‌شود.

این مجله زیر نظر شورای دبیران منتشر می‌شود.

 

آزما

«آزما» مجله‌ای ویژه هنر و ادبیات است که مدتی در حجم بسیار کم منتشر می‌شد، اما چند شماره است که با افزودن بخش‌هایی جدید، در قالبی متفاوت از گذشته منتشر می‌شود.

این مجله با صاحب‌امتیازی و مدیرمسؤولی ندا عابد و سردبیری هوشنگ اعلم منتشر می‌شود. شماره 100 این مجله ویژه دی و بهمن منتشر شده است.

 

آسمان

«آسمان» هفته‌نامه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که در بخش فرهنگ به ادبیات نیز می‌پردازد.

سردبیر این مجله محمد قوچانی است. آخرین شماره آن شماره 73 است که در دی‌ماه منتشر شده است.

 

شوکران

«شوکران» که به صورت دوماهنامه منتشر می‌شود، به موضوع ادبیات اختصاص دارد.

مدیرمسؤول و سردبیر این مجله پونه ندائی است. «شوکران» جزو مجله‌هایی است که در دولت‌های نهم و دهم با تقلیل در شکل ارائه منتشر شده است.

 

گلستانه

«گلستانه» ماهنامه ادبی و هنری است که علاوه بر مرور هنرهای تجسمی، شامل اندیشه، نقد کتاب و انتشار داستان هم می‌شود.

مدیرمسؤول و سردبیر این مجله مسعود شهامی‌پور است و تا کنون در 107 شماره منتشر شده است.

 

نوشتا

«نوشتا» ماهنامه‌ مخصوص ادبیات است که به ادبیات ایران و جهان می‌پردازد.

مدیرمسؤول این مجله حسین‌ واحدی‌پور و سردبیر آن محمدحسین مدل است و بیش‌تر به شعر حجم و گونه‌های نزدیک به آن توجه دارد.

 

نقد و بررسی کتاب تهران

فصلنامه «نقد و بررسی کتاب تهران» به نقد و بررسی کتاب می‌پردازد. همچنین مقاله‌هایی در حوزه ادبیات، فرهنگ و اندیشه منتشر می‌کند.

آخرین شماره «نقد و بررسی کتاب تهران» شماره 39 است که با صاحب‌امتیازی و مدیرمسؤولی هرمز همایون‌پور و سردبیری حامد نیری عدل منتشر شده است.

 

جهان کتاب

«جهان کتاب» مجله‌ای در حوزه علوم انسانی و ادبیات است که مشخصا به نقد کتاب هم می‌پردازد.

آخرین شماره این مجله ویژه آبان و دی با صاحب‌امتیازی و مدیرمسؤولی طلیعه خادمیان و زیر نظر مجید رهبانی و فرخ امیرفریار منتشر شده است.

 

نمایه تهران

«نمایه تهران» با رویکردی هنری و ادبی به صورت دوماهنامه منتشر می‌شود.

حسین سلطان‌محمدی مدیرمسؤول این مجله است که آخرین شماره آن در آذر و دی 92 منتشر شده است.

 

پایاب

«پایاب» به صورت دو‌فصلنامه منتشر می‌شود و به ادبیات، هنر و فرهنگ می‌پردازد.

این مجله با مدیرمسؤولی صبا خسروی، زیر نظر حسین خسروی و محمدرضا مدیحی منتشر می‌شود.

 

درگاه

«درگاه» مجله‌ ادبیات (شعر و داستان) است که به صورت فصلنامه منتشر می‌شود.

این مجله ادبی با سردبیری بهرام صلاح‌ورزی و مدیرمسؤولی عبدالرضا شهبازی در لرستان منتشر می‌شود و تاکنون حدودا شش شماره از آن به بازار نشر آمده است.

 

گوهران

«گوهران» مجله تخصصی شعر است که پس از مدتی وقفه در انتشار چندی پیش مجددا منتشر شد.

این مجله با مدیرمسؤولی سعیده آبشناسان به صورت فصلنامه منتشر می‌شود.

مجله‌های دولتی و غیرخصوصی

 

شعر

«شعر» مجله‌ای ادبی مخصوص شعر است که به بررسی شعر امروز می‌پردازد. این مجله متعلق به حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی است.

چاپ این مجله با مدیرمسؤولی محسن مؤمنی شریف و سردبیری علیرضا قزوه بعد از مدتی وقفه از سر گرفته شده است.

 

کتاب هفته

نشریه «کتاب هفته» از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر می‌شود و تاکنون 419 شماره از آن به صورت هفتگی منتشر شده است.

سردبیر این نشریه در حال حاضر علی آقا‌غفار است.

 

همشهری داستان

«همشهری داستان» جزو مجله‌های گروه مجلات همشهری است.

سردبیر جدید این مجله که به صورت ماهنامه منتشر می‌شود، مینا فرشیدنیک است و آخرین شماره آن شماره 41 است که در بهمن 92 منتشر شده است.

 

آن‌ها که فعلا نیستند

همان‌طور که اشاره شد، در دولت‌های نهم و دهم، سیاست‌های بخش‌های فرهنگی ازجمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهاد کتابخانه‌های عمومی به شکلی طراحی شد که عرصه برای حضور نشریه‌های ادبی مستقل تنگ شود. مثلا انتشار مجله‌هایی چون نافه و بایا با دست‌انداز و توقف مواجه شد. از سویی به موازات این رخداد و نیز توسعه تکنولوژی ارتباطی، انتشار مجله‌های ادبی در فضای سایبر به‌طور محسوسی گسترش یافت؛ هرچند هیچ‌گاه نتوانستند جای نشریه‌های مطبوع کاغذی را بگیرند.