گلشن راز

از شیخ محمود شبستری (د 720ق/1320م). در خاتمۀ آن آمده: از آن گلشن گرفتم شمه‌ای باز/ نهادم نام او را «گلشن راز»... به نام خویش کردم ختم و پایان/ الهی عاقبت «محمود» گردان. 
امیرحسین بن عالم هروی (د 718ه‍/ 1318م) هفده پرسش عرفانی در هفده بیت نزد شبستری به تبریز فرستاده و او به دستور پیر خود بهاءالدین یعقوب تبریزی، چندبیتی در پاسخ او سروده. سپس بر آنها افزوده تا به نهصد بیت رسانده و بدین نام خوانده است. آغاز پرسش‌ها: ز اهل دانش و ارباب معنی ــ سئوالی دارم اندر باب معنی. پرسش 1. نخست از فکر خویشم در تحیر ــ چه چیز است آنکه گویندش تفکر؟، 2. کدامین فکر ما را شرط راه است ــ چراکه طاعت و گاهی گناه است؟، 3. که باشم من؟ مرا از من خبر کن ــ چه معنی دارد، اندر خود سفر کن؟، 4. مسافر چون بود، رهرو کدام است؟  ــ کرا گوییم که او مرد تمام است؟، 5. که شد بر سر وحدت واقف آخر ـ شناسایی چه آمد عارف آخر. 
به بسیاری از زبان‌های زندۀ جهان ترجمه و بررسی شده است. از آن میان دو ترجمۀ آن به زبان اردویی: 1. از سرمد به سال 1286ه‍/ 1869م (موزۀ سالارش 427)، 2. احمدحسن سواتی، چاپ: مطیع سلیمانی دهلی (اختر راهی، ترجمه‌ها: 109). بارها چاپ شده است. 
آغاز:   
بنـام آنکه جـان را فکرت آمـوخت
چراغ دل بـه نـور جـان بـرافروخت
ز فضلش هر دو عالم گشت روشن
ز فیضش خــاک آدم گشت گلشن
انجام:   
بـه نام خویش کردم ختم و پـایـان
الهـی عـاقبت «محمـود» گـــردان
منابع دیگر:   نسخه‌ها، 4/3072 (127 نسخه)؛ مشترک، 7/1376 (51 نسخه)؛ ذریعه، 18/226؛ حاجی خلیفه، 2/1505؛ مشار، 4/4298 (20 چاپ)؛ نشریه، 4/53 تا 124 شروح گلشن راز، از گلچین معانی؛ برگل، فارسی، 1/124؛ اندیا آفیس، چاپی، 172.