قصیدۀ برده، ترجمه؛ شرح قصیدۀ برده

متن از بوصیری، محمد بن سعید (د 694ق/1295م)، که نسخۀ چاپ شدۀ آن با سربندهای «فصل» است.

متن از بوصیری، محمد بن سعید (د 694ق/1295م)، که نسخۀ چاپ شدۀ آن با سربندهای «فصل» است: 1. فی ذکر التغزل، 2. فی ذکر النفس و منع هواها، 3. فی مدایح الرسول، 4. فی مولد النبی، 5. فی ذکر دعاء النبی... با سرآغاز: امن تذکر حیران بذی سلم ـ مزجت دمعاً جری من مقلةٍ بدم. بارها چاپ شده است. 
همان خ 1/153 «شرح...». 
ترجمۀ منظوم فارسی آن منسوب به عبدالرحمان جامی (817-898ق) است. همانکه از سراینده‌ای ست به نام محمد و شهرت حافظ شرف دانسته شده، که در 810ق/1408م به فارسی درآورده است: 
ز هجرت هشتصد و ده سال تازی رفته بود
اتـفــاق افتــاد نظـم فــارسـی انـدر رقـم
بنده مـداح رسولـم شهرتـم حـافظ شـرف
نــام من بـاشد محمد، من محمد چــاکرم
آغاز:   
ای زیـــاد صحبت یــارانـت انــدر ذی سلـم
اشک چشم آمیختی (آمیخته) با خون روان گشته بهم
یا مگر (از طرف) از کاظمه بادی وزید، از کوی دوست
یــا مگر در نیمه شب برقـی جهید (دمید) است از اصم
چیسـت چشمـت گـویمش گـریــان شـــود
چیست دل که به شو شیفته گردد ز غم
منابع دیگر:   مشترک 7/483 «حافظ شرف» به تفصیل (17 نسخه)؛ نسخه‌ها 4/2723 «ترجمۀ قصیده...»، 2963 «شرح قصیدۀ برده» از حافظ شرف، همانجا 5/3482 که از جامی دانسته شده؛ نوشاهی، جامی 408 که از حافظ شرف دانسته؛ حاجی خلیفه 2/1331 «قصیدة البردة الموسومة بالکواکب الدریة فی مدح خیر البریه»؛ نوشاهی، موزه 610 در انجامۀ نسخه از جامی دانسته شده.