الفریدة

از جلال‌الدین عبدالرحمان سیوطی(849-911ق). ارجوزه‌ای‌ست در هزار بیت در نحو زبان عربی، كه به پیروی «الفیه»ی ابن مالك سروده است، و در پایان تاریخ انجام را پایان ذیحجۀ 885ق آورده است، با سربندهای درخور: الكلام، المعرب و المبنی، المعرب، غیرالمنصرف، الوصف، تركیب المزج، العجمة، حروف الاسحاق، النكرة و المعرفة، العلم... تا «الخاتمة فی الخط». سپس خود، این منظومه را به نام «المطالع السعیدة فی شرح الفریدة» (نك‍ : هف‍‌ ) گزارش كرده است. 
آغاز:   
اقــول بعــد الحمـد و السـلام
علـی النـبــی افصـح الانـــام
النحـو خیر مـا بـه المراء عنی
اذ لیس علم عنــه حقـایغتنــی
انجام:   
نظمتهـا نظمــا بـدیـع النهجـة
بِلاوَ وافی الختم فی ذی‌الحجة
من عام خمس و ثمـانین التـی
بعد ثمـانـی مـائـة للهجــرة...
ثـم عـلــی نبـیــه اصـلـــی
و الآل و الاصحاب اهل الفضل
منابع دیگر:   حاجی خلیفه 2/1259 «الفریدة»؛ معجم المطبوعات 1/1073 «السیوطی»، 1083 «الزبدة» (الفریدة) كه نشانی 1 چاپ آن را داده