عروض؛ رساله در عروض؛ رساله در کلام موزون؛ رساله در بحور شعر

از عبدالرحمان جامی، نورالدین احمد (817-898ق/1414-1493م). همانکه آغاز می‌کند به اینکه: ارباب صناعت عروض اوزان شعر به سه رکن نهاده‌اند: سبب، وتد و فاصله، سپس سربندهای «فصل» بی‌شماره، که در نسخۀ چاپی 1379خ در هشت فصل است و در استانبول 1857م و پاریس 1872م، همراه «عروض سیفی» (هف‍‌ ) چاپ شده است و چاپ دیگر و تصحیح آن از سوی 3 تن: اعلاخان افصح، محمدجان عُمراُف، ابوبکر ظهیرالدین، از سوی «مرکز نشر میراث مکتوب»، تهران،1379خ، چاپ شده است. 
نسخۀ در دست برابر است با چاپ میراث مکتوب، 1379خ، در 8 «فصل»، ولی بی‌نام نگارنده.
آغاز:   سپاس وافر قادری را که حرکت سریع افلاک را سبب ازدواج اصول و امتزاج امکان در کلام گردانیده... اما بعد، بدانکه ارباب صناعت عروض، بیان اوزان شعر به سه رکن نهاده‌اند: سبب، و وتد و فاصله. 
انجام:   گذرم همه بر دَرِ تُست/ حکم دل من بر تست. مقطوع: هر دم آیم سویت/ باشد ببینم رویت. تمت العروض. 
منابع دیگر:   ذریعه، 15/254 «رسالة فی العروض»؛ اعلام، 1/413 جامی؛ استوری، گرامر، 183 «رساله در عروض؛ رساله در کلام موزون؛ رسالۀ عروض شعر»؛ برگل، فارسی، 2/757 «رسالۀ عروض» با «رسالۀ قافیه» به گونۀ دو کتاب، تنها نام آن؛ نسخه‌ها، 3/2161 «عروض و قافیه»، که این نام درست نیست، که وی دو رسالۀ جداگانه در عروض و قافیه دارد(21نسخه)، همانجا، 2159 «عارف اللطایف»، که همین گفتار است؛ جامی، حکمت، 162 «رسالۀ عروض»؛ نوشاهی، جامی، 395 «رسالۀ عروض؛ مجمع الاوزان»؛ مشار،3/3510 «عروض و قافیه» (7 چ)؛ نوشاهی، موزه 462 «مجمع الاوزان».