خلاصة التجارب

از شاه بهاءالدوله نوربخشی رازی ترشتی (د 926ق/1520م)، نوادۀ عارف نامی، سیدمحمد نوربخشی قاینی (د 869ق/1465م). نام او در منابع به چند گونه آمده است (نک‍ : فهرستواره 5/3430؛ مشترک 1/552). و در دیباچۀ نسخۀ در دست، تنها از خود به بهاءالدوله یاد کرده است.

از شاه بهاءالدوله نوربخشی رازی ترشتی (د 926ق/1520م)، نوادۀ عارف نامی، سیدمحمد نوربخشی قاینی (د 869ق/1465م). نام او در منابع به چند گونه آمده است (نک‍ : فهرستواره 5/3430؛ مشترک 1/552). و در دیباچۀ نسخۀ در دست، تنها از خود به بهاءالدوله یاد کرده است. نام او در ص. ع. چاپ نولکشور 1323ق، نادرست علویخان دهلوی آمده، سپس این لغزش در «مشار، فارسی، 2/1902» راه یافته است. شمار باب‌ها نیز در نسخه‌ها یکسان نیست، در فهرستها 24، 25 یا 28 یاد شده است. و برخی از بابها در نسخه‌ها جابجا دیده می‌شود. نسخۀ در دست 28 بابی است، که در 907ق به انجام رسیده است. باب 1. دانستن آنچه موقوف علیه حفظ صحت است، 2. حفظ صحت، 3. تدبیر اطفال و پیران، 4. تدابیر آنچه به زینت متعلق است، 5. اقسام مرض و امتلآت و علامات خیر و شر و احوال بحران‌ها، 6. حمیات و اسباب و علامات و معالجات آنها، 7. حصبه و جدری و ورمها و جذام و سرمازدگی و کوفتگی و... ، 8. احوال دماغ و امزجۀ مختلفه، 9. احوال چشم از ترکیب و وضع و باصره، 10. احوال گوش از ترکیب و وضع قوۀ سامعه، ... ، 15. احوال مری و معده و صفاق، ... ، 20. امراض مقعد، که به حقیقت ذیلی است مر باب امعا را، ... ، 25. امراض پشت و مفاصل و پایها، ... ، 28. در بیان الفاظ که متعارف اطبا است، و اوزان مذکوره در طب. 
آغاز:   بسمله. حمد بلااحصا حکیمی را که به کمال حکمت و وفور عنایت... اما بعد، چنین معروض می‌دارد خادم الفقراء الملة بهاءالدوله، هداه الله... باب اول در بیان دانستن آنچه موقوف علیه... 
انجام:   ... و خواه بر آتش، چنانکه در رِبّ فواکه مقرر است. والله اعلم بالصواب، و الیه المرجع و المآب... 
 
منابع دیگر:   ذریعه، 7/218؛ اعلام 1/619؛ فهرستواره 5/4083 نمایه؛ نسخه‌ها، 1/1527 (20 نسخه)؛ مشترک، 1/552 (2 نسخۀ دیگر)؛ نجم‌آبادی، طبی، چاپی 328، از علویان یا نوربخش دانسته است؛ استوری، پزشکی، II/2/231؛ مشار، مؤلفین، 2/119 که زندگینامۀ او را آورده و 2 کار چاپی علویخان دهلوی را نادرست به وی نسبت داده است.