کتاب «هزار و یک روز و ریشه‌های آن در ادبیات ترکی عثمانی و فارسی» به بررسی تطبیقی کتاب «فرج بعد از شدت» به زبان ترکی عثمانی (متعلق به قرن نهم هجری) بر اساس ترجمۀ منتشرنشدۀ آلمانی آن از انده‌آس تیتزه با کتاب «هزار و یک روز»، نوشتۀ پتی دلاکروای فرانسوی در اوایل قرن هجدهم میلادی، می‌پردازد.
.JPG)
کتاب «هزار و یک روز و ریشه‌های آن در ادبیات ترکی عثمانی و فارسی» به بررسی تطبیقی کتاب «فرج بعد از شدت» به زبان ترکی عثمانی (متعلق به قرن نهم هجری) بر اساس ترجمۀ منتشرنشدۀ آلمانی آن از انده‌آس تیتزه با کتاب «هزار و یک روز»، نوشتۀ پتی دلاکروای فرانسوی در اوایل قرن هجدهم میلادی، می‌پردازد.اولریش مارزلف در سیر مطالعات خویش به این نکته می‌رسد که کتاب «هزار و یک روز»، خلاف گفتۀ پتی دلاکروا، نوشتۀ درویشی ایرانی نیست که کتابش را به او امانت داده و او آن را به فرانسوی ترجمه کرده است، بلکه دلاکروا کتابش را از روی «فرج بعد از شدت» ترکی عثمانی ترجمه کرده و از برخی منابع دیگر قصه‌های دیگری نیز بر آن افزوده و در آنها تصرفاتی کرده است.
جالب‌تر آنکه بخش عمده‌ای از کتاب «فرج بعد از شدت» هم به نوبۀ خود ترجمۀ پراکنده‌ای است از قصه‌ها و افسانه‌هایی که در مجموعه‌های «جامع الحکایات» فارسی وجود دارد. به گمان ایشان یک نسخۀ اساس «جامع الحکایات» فارسی شامل تعداد بسیاری قصه و افسانۀ دلنشین و خواندنی وجود داشته که مأخذ مترجم در ترجمۀ «فرج بعد از شدت» بوده و هنوز اثری از آن یافته نشده است. با این حال قصه‌های آن در سایر مجموعه‌هایی که با نام «جامع الحکایات» موجود است، نقل شده‌اند. پروفسور مارزلف ردپای قصه‌های این «فرج بعد از شدت» ترکی عثمانی را در ادبیات کلاسیک فارسی و عربی جستجو و تأثیر آن را در ادبیات خاورمیانه و جهان بررسی کرده است.
فهرست مطالب کتاب به این قرار است:
سخنی با خوانندگان/ پگاه خدیش
پیش‌گفتار/ اولریش مارزلف
مقدمه
هزار و یک روز فرانسوی
فرج بعد از شدت ترکی عثمانی
جامع‌الحکایات فارسی
نسخه‌های جامع‌الحکایات
قصه‌های فرج بعد از شدت در روایات فارسی، عربی و بین‌المللی
گونه‌های قصه در فرج بعد از شدت
فرج بعد از شدت و «ادبیات میانه» در جهان اسلام
خلاصه و شرح قصه‌ها
یادداشت‌های مؤلف
منابع
نمایه
کتاب «هزار و یک روز و ریشه‌های آن در ادبیات ترکی عثمانی و فارسی» اثر اولریش مارزلف با ترجمه پگاه خدیش در 193 صفحه از سوی نشر چشمه در سال 1397 منتشر شده است.
منبع: میراث مکتوب