امضای قرارداد نفتی گس - گلشاییان بین ایران و انگلستان (1327 ش)

محیطی كه پس از سركوبی مخالفان دولت محمد ساعد نخست وزیر محمد رضا پهلوی در كشور فراهم شده بود، به نظر عوامل انگلیس، برای حل مسأله نفت و تحكیم نیروی استعماری آن دولت مناسب بود، زیرا اكثریت مجلس از نظر دولت وقت حمایت می‏كردند، بسیاری از مخالفین مرعوب شده بودند و رهبر روحانی مردم، آیت‏ اللَّه كاشانی، در تبعید بود. بنابراین، مجلس پانزدهم درصدد بود كه خدمت خود را در جهت تثبیت غارتگری انگلیس انجام دهد. به همین مناسبت، هیئت نمایندگی شركت نفت انگلیس و ایران به ریاست گس وارد تهران شد و قرارداد الحاقی گس - گلشاییان با مذاكراتی تنظیم گردید كه ادامه حضور انگلستان را توجیه می‏كرد. این لایحه با شتابزدگی تمام در حالی‏كه بیش از چند روز از عمر مجلس پانزدهم باقی نمانده بود، به امید این‏كه هیچ نیروی مخالفی وجود نخواهد داشت با قید دوفوریت تقدیم مجلس گردید. اما با وجود اصرار دربار و دولت، اقلیت مجلس با پشتیبانی افكار عمومی و با نطق‏های مفصّل، وقت مجلس را گرفتند و مانع تصویب آن شدند. این قرارداد در جریان دولت‏های بعد، محل اختلاف بود تا این كه در جریان ملی شدن صنعت نفت ایران در 29 اسفند 1329 ش، ملغی گردید.