مراسم اهدای جوایز به برگزیدگان هشتمین دوره جایزه دکتر فتح‌الله مجتبایی در روز سه‌شنبه ۲۵ دی، با حضور اصحاب فرهنگ و اندیشه در در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار‌شد.
.jpg)
مراسم اهدای جوایز به برگزیدگان هشتمین دوره جایزه دکتر فتح‌الله مجتبایی در روز سه‌شنبه ۲۵ دی، با حضور اصحاب فرهنگ و اندیشه در در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار‌شد.
در این مراسم، گزارشی از پایان‌نامه‌های ارسالی به هشتمین دوره‌ی جایزه ارائه شد و دکتر فتح‌الله مجتبایی، دکتر محمود عابدی، دکتر علی‌اشرف صادقی، دکتر تقی پورنامداریان، دکتر حسین معصومی‌همدانی، دکتر محمدرضا موحدی و علی‌اصغر محمدخانی درباره وضعیت پژوهش‌های ادبی و عرفانی و پایان‌نامه‌های دو حوزه زبان و ادبیات فارسی، ادیان و عرفان سخن گفتند و در انتهای این مراسم از کتاب «تبارشناسی اشراقیان» نوشته دکتر زهرا زارع، برگزیده پنجمین دوره جایزه در رشته ادیان و عرفان، رونمایی شد.
همچنین در این مراسم فیلم مستند کوتاهی با نام «مدار نقطه بینش» به تهیه‌کنندگی و کارگردانی خشایار طیار اکران شد.
دراین مراسم از ۲۳ پایان‌نامه ارسالی به دبیرخانه رساله تصحیح انتقادی متن تمهیدات عینالقضات همدانی براساس نسخه‌های معتبر نوشته مینا حفیظی به عنوان رساله برگزیده انتخاب شد. همچنین از رساله بررسی لغات و اصطلاحات دیوانی در متون آموزش استیفای دوره مغول و تیموری نوشته نفیسه ایرانی تقدیر شد.
لازم به ذکر است، جایزه دکتر فتح‌الله مجتبایی به برترین رساله دکتری رشته‌های زبان و ادبیات فارسی و ادیان و عرفان اعطا می‌شود.
دکتر معصومی همدانی در این مراسم درباره فواید نهادهایی که چنین جوایزی را اعطا می‌کند گفت: این جایزه که توانسته هشت سال دوام آورده جای تأمل دارد که این کار مرهون تلاش کسانی است که با نیت خیر و به دور از ملاحظات و غرض ورزی کار خود را به خوبی انجام دهند. ما نمی‌توانیم ادعا کنیم که بهترین آثار را ما برگزیدیم چرا که هرکار بشری خطاپذیر است.
از دانشجویانی که این آثار را فرستادند تشکر می‌کنم چنین افرادی وقتی آثارشان را می‌فرستند به معنای این است که در معرض داوری و شفافیت قرار داده‌اند.
دکتر همدانی در بخشی از سخنان خود رشد آگاهی اجتماعی که بتواند درست و نادرست را تشخیص دهد را نشان کیفیت‌گرایی دانست و گفت: کسی که کار علمی می‌کند باید حسی داشته باشد که دائماً زیر نظر دیگران است و مابقی می‌توانند درباره کار او قضاوت کنند. چنین حسی متأسفانه در فضای علمی کشور ما ضعیف است.
وی در پایان سخنانش امثال جایزه مجتبایی را عاملی مهم در راستای نظارت اجتماعی و علمی دانست که می‌تواند ناظری بر کالاهایی که توسط دانشگاه‌ها تولید می‌شود ارزیابی کرد.
در ادامه متن سخنان دکتر پورنامداریان درباره رساله تهمیدات عینالقضات که توسط خانم حفیظی انجام شده قرائت شد.
دکتر نامداریان در بخشی از متن نامه خود با تاکید بر تصحیح مجدد متن عینالقضات همدانی که با توجه به نسخه‌های متعدد صورت گرفته رساله قابل توجه‌ای را فراهم‌آورده است.
خانم دکتر حفیظی متن دشواری را برای پایان نامه برگزیده‌اند و امیدوارم که این متن با توضیحات و تعلیقات منتشر شود.
دکتر موحدی نیز در این مراسم درباره رساله خانم حفیظی گفت: اصل متن اگر چندین بار کار شود ارزش دارد چرا که متن فرهنگی کشور ما است. این متن حدود شصت سال پیش منتشر شده بود اما دانشجو در این اثر سعی کرده اشتباهات نسخ و تصحیحات را به خوبی تشخیص دهد. ایشان از میان ۱۴ نسخه که داشتند مقابله صورت دادند و کاستی‌هایی که سالها پیش منتشر شده بود را برطرف کردند.
وی در پایان گفت: در این رساله امکان اینکه حتی یک سطر از محصول کاردیگری استفاده شود نبوده است به خصوص در زمانه ما که سرقت علمی و انتحال رواج دارد.
دکتر عابدی نیز استاد مشاور رساله بررسی لغات دیوانی در دوره مغول و تیموری در ایران مراسم گفت: یکی از مشکلات امروز ما این است که کتاب را برای چه کسی می‌نویسند و برای چه کسی تصحیح می‌کنند؟! اگر مرحوم محمد قزوینی نبود و دیوان حافظ را تصحیح نمی‌کرد چه می‌شد؟ اگر اسرار التوحید را دکتر شفیعی تصحیح نمی‌کرد چه می‌شد؟ این تصور ممکن است. برای همه آثار پیش بیاید اما اگر می‌خواهیم از میراث استفاده کنیم و نفسی نو استنشاق کنیم باید از آنها استفاده و بهره ببریم.
اگر کسی می‌خواهد این متون را تصحیح کند باید به آثار اعتماد کند و کاری انجام دهد که اثرش و احیاء متون از متن اصلی بیشتر باشد.
وقتی با اندیشه‌های متن زندگی کردیم به سازگاری متن پی‌‌می‌بریم و این کنش برای نسل‌های جوان ما کاری دشوار است.
دکتر علی اشرف صادقی نیز در این مراسم گفت: امروز در اینجا در مسأله نازل بودن سطح تحصیلات تکمیلی صحبت شد.
مسأله امروز ما تولید انبوه در آموزش است. البته این کاملاً بد نیست و جنبه‌های خوب هم دارد. ما اکنون شاهد مجلات بسیاری هستیم که مقالات خوبی هم دارد. رساله‌هایی که نوشته می‌شود درست است که زیاد است اما رساله‌های خوب هم هست و در این هشت دوره جایزه مجتبایی به آنها توجه شده است.
در پایان این مراسم دکتر فتح‌الله مجتبایی به ایراد سخن پرداخت.
وی گفت: در درجه اول از شهرکتاب و آقای محمدخانی که زحمت این کار را پذیرفتند تشکر می‌کنم. همچنین از بنیاد ترکمان که در این کار مشارکت دارند تشکر می‌کنیم.
از دکتر ضیاء موحد که از ابتدا همراه و مشوق من بودند، دکتر پازوکی، دکتر معصومی همدانی، خانم دکتر فقیه مرزبان و دکتر فتوحی که داوری را بر عهده گرفتند تشکر می‌کنم.
وی گفت: آنچه که باید درباره رساله صحبت شود این است که اغلب رساله‌هایی که به اینجا می‌آید خوب است و کسانی که رساله‌ها را می‌فرستند می‌دانند که در اینجا رساله‌ها به دقت دیده می‌شود و بررسی می‌کند.
باید بگویم موضوعاتی که به اینجا می‌فرستند تصحیح متون قدیم است و این موضوع کوچکی نیست. ذخیره فرهنگی ما در بسیاری از کشورهای دنیا است. تصحیح متون کار ارزشمندی است و باید به اینها توجه کرد. حتی متونی نیازمند هستند که دوباره تصحیح و چاپ شوند و حتی با نسخه‌های جدیدی که به دست آمده مقابله کرد.
رساله‌هایی که غالباً به دست ما می‌رسد درباره تاریخ فرهنگی ما است و این نکته قابل تقدیری است. ما را در دنیا به نفت نمی‌شناسند بلکه به فرهنگ و تاریخ مان می‌شناسند باید توجه داشته باشیم که بیشتر به مواریث فکری خودمان توجه کنیم. در یک دوره‌ای به جریانهای گذرای غربی به مواریث فکری توجه می‌کردند و به نظر من نباید یک دانشجو وقت خود را به این موارد موقوف کند.
دکتر مجتبایی وضعیت ترجمه‌ها را خطرناک دانست و گفت: اگر کسی از ترجمه‌ای می‌خواهد استفاده کند ابتدا باید بررسی کند که آن مترجم آیا متن را به خوبی می‌شناسد و ترجمه‌های معتبری دارد و بعداً از ترجمه او استفاده کند.
هرکسی که امروز در اروپا مد شد و به هوا رفت نباید موضوع رساله قرار گیرد. دانشجوها باید موضوعی را انتخاب کنند که جزو مواریث فرهنگی و کشوری ما باشد و یا به جریان غربی توجه کنند که کلاسیک شده باشد.
دکتر مجتبایی در پایان سخنانش از دو دانشجویی که رساله‌های آنها برگزیده شده تمجید کرد و از استادان آنها نیز تشکر و قدردانی کرد.
این مراسم با اعطای جوایزی به خانمها حفیظی و ایرانی که پایان نامه‌های آنها برگزیده شد به پایان رسید.
منبع: روزنامه اطلاعات