دکتر شعر دوست:شهریار، مُبدع غزل نو و پاسدار سنت های ادبی است

 

 

شهریار مبدع غزل نو و حافظ سنت های ادبی این مرز و بوم است، این شاعر بلندآوازه توانست با الهام از اشعار حافظ به خلق آثاری ماندگار بپردازد و تبحر خود را با هماوردی‌های ارکان شعر فارسی به نمایش بگذارد و با انتقال تجارب، نگرش های نوینی را ارایه دهد و به همین علت سالروز درگذشت او روز شعر و ادب فارسی نام گرفت.

زبان و ادبیات فارسی یکی از مفاخر ملی ایرانیان و از برجسته‌ترین وجوه میراث فرهنگی به شمار می رود. در این میان برای پاسداشت این گنجینه ارزشمند و تجلیل از شوکت شعر و ادبیات این سرزمین ۲۷ شهریور همزمان با سالروز درگذشت شهریار شاعر بنام ایران زمین، «روز شعر و ادب فارسی» نامگذاری شده است.

توجه به شخصیت تاثیر گذار بر این حوزه همچون «سید محمدحسین بهجت تبریزی» متخلص به شهریار می تواند جامعه را در مسیر شناخت بهتر این عرصه یاری رساند.

شهریار در ۱۲۸۵ خورشیدی همزمان با انقلاب مشروطه در تبریز متولد شد و دوران کودکی خود را در روستای خشکناب و در کنار کوه حیدر بابا گذراند که بعدها الهام‌بخش او در سرودن منظومه «حیدربابایه سلام» شد. او شاعری عاشق‌پیشه و خوش قریحه بود که اشعار لطیفی را به زبان‌های فارسی و ترکی سرود و کارنامه‌ای پربار را از خود به جای گذاشت.

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت «روز شعر و ادب فارسی» و «بزرگداشت شهریار» با علی اصغر شعردوست استاد ادبیات فارسی و رییس هیات امنای خانه موزه استاد شهریار به گفت‌وگو پرداخته است.

علی اصغر شعر دوست در پاسخ به این پرسش که چرا اشعار شهریار در ایران و برخی کشورهای همسایه و حتی کشورهای اروپایی پرطرفدار است، گفت: شهریار شاعر بلند نظر جاودانه‏ای است که دل های مشتاقان را اسیر کمند کلام خویش کرد و سخن سحرآمیزش مرزها را درهم نوردید. سروده های این شاعر هم از نظر مضامین شاعرانه و هم از جهت مردمی بودن در اوج شعر جای دارد. وی همواره با پرداختن به امری جاودانه و قدسی یعنی اهل بیت عصمت و طهارت که هم جاودانه و آمیخته با اعتقادها و علایق مردم است شعر را به وادی عشق و عرفان می برد و از قاف و قافیه فراتر می‏رود که این موضوع نشان می دهد بررسی آثار این شاعر بزرگ در فراسوی مرزهای جهانی نیز دیده می شود. البته اشتهار این شاعر در داخل و خارج از کشور افزون بر پاکی اعتقاد او مرهون چند عامل مهم دیگر نیز هست. در بررسی آفرینش ادبی و سروده های شهریار، گویی تنها یک شاعر شعر نسروده است بلکه گویی چند شاعر در کنار هم دیده می شوند.

نخست اینکه او یکی از بزرگترین شاعرانی به شمار می رود که پاسدار سنت های ادبی این سرزمین بود. الفت وی به حافظ، سعدی و مولوی در تکوین شخصیت او بسیار نقش داشت و به این دلیل شهریار در قالب های شعر سنتی آثار بسیار بلندی دارد. از طرفی دیگر وی با استقبال از آثار حافظ، تبحر خود را در هماوردی با ارکان شعر فارسی به نمایش گذاشت و تنها به انتقال آن تجارب اکتفا نکرد بلکه در جریان تداوم سنت های ادبی، نگرش‌های نویی هم دارد.

وی در ادامه افزود: به عبارتی دیگر شهریار را باید به عنوان مبدع غزل نو در شعر ایران شناخت. وی زمانی با آفریدن غزلیات مبتکرانه جایگاه ویژه ای را در شعر معاصر ایران به خود اختصاص داد که به اعتقاد بسیاری از شاعران و پژوهندگان، غزل از جهات محتوا و قالب به نوعی ایستایی رسیده بود، پس از دوره بازگشت و مشروطیت، شهریار احیاگر غزلی شد که در آن دوران در عصر فترتش به سر می برد. درباره اشتهار شهریار در خارج از کشور ۲ موضوع مهم را باید عنوان کرد؛ در حوزه کشورهای تُرک زبان، سروده های این شاعر هم از نظر فرم و هم از جهت محتوا بی مانند است. برخی آثار ترکی وی در جایگاهی قرار گرفته که صدها نظیره بر آنها از طرف شاعران نامدار کشورهای ترک زبان سروده شده است.

«حیدربابایه سلام» از آغازین سال های سروده شدن تا به امروز به عنوان نمونه ای عالی و مثال زدنی از شعر ترکی شهریار به شمار می رود که باعث شد نام و آوازه شهریار فراتر از مرزها، هنگامه‏ای برپا کند. منظومه ای با مضامین بلند و قالبی دلنشین مملو از فرهنگ جاری در جامعه که تا امروز هم هر خواننده و شنونده ای آرزوهای خود را در این منظومه شگفت جست‏وجو می‏کند.

منبع: روزنامه اطلاعات