اهمیت دوات و دوات داری در ایران و نقش آن در تمدن اسلامی / سوسن بیانی

از آن هنگام که بشر برآن شد تا با مرکب، یعنی نخستین نمایشگر بی زبان و آرام افکار و علم و ادب، بر روی پاپیروس، برگ نخل، عاج، چوب و چرم حیوانات و غیره به نوشتن پردازد، بی شک برای حفظ و نگاهداری آن ظرفی ساخت که شکل و ترکیب این ظرف در میان اقوام گوناگون، گونه گونه بود.

 

از آن هنگام که بشر برآن شد تا با مرکب، یعنی نخستین نمایشگر بی زبان و آرام افکار و علم و ادب، بر روی پاپیروس، برگ نخل، عاج، چوب و چرم حیوانات و غیره به نوشتن پردازد، بی شک برای حفظ و نگاهداری آن ظرفی ساخت که شکل و ترکیب این ظرف در میان اقوام گوناگون، گونه گونه بود.

نگارنده را سر آن است تا در این مقاله تنها به بررسی شکل انواع دوات های دورۀ اسلامی یعنی پراهمیت ترین، شکوفاترین و پررونق ترین زمان در صنعت دوات سازی بپردازد، و از شرح و بیان دوات های دوره ها و اقوام دیگر به خاطر تنگی میدان سخن درگذرد. چه دورۀ اسلامی در شرق یکی از شکوهمندترین ادوار فرهنگی و علمی در طول تاریخ ادب جهان است، و در این عصر است که با ظهور ادیبان و نویسندگان و کاتبان زبردست و رواج خوشنویسی، فن کتابت به اوج شکوفائی خود تا بدانجا رسید که خط  واضعان و مبدعان شیوه های مختلف خط نگاری چون ابن مقله و یاقوت و میر، بینندگان و خوانندگان و شیفتگان هنر را سخت در شگفتی و حیرت فرو برده به تحسین وستایش واداشت.

دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران سال بیست و پنجم پاییز 1362 شماره 1 و 2 و 3 و 4 (پیاپی 101 تا 104)

 

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی