پایان ماه رمضان و روز اول ماه شوال درهر سال، یکی از مهمترین جشن‌ها و اعیاد مسلمانان در کشورهای اسلامی برگزار می شود که در تقویم مناسبتها از آن به عنوان «عید فطر» یاد می شود.این عید از جمله اعیاد بسیار مهم محسوب می‌شود که معمولاً با تعطیلی رسمی و چند روزه همراه است و مسلمانان با توجه به فرهنگ و رسوم کشور خود به جشن و سرور و برگزاری مراسم خاص دینی و عرفی می پردازند.
یکی از مهمترین نقاط قوت رفتارهای آئینی و نمایشی ایرانیان مسلمان برپایی آئین‌های نمایشی به مناسبت‌های مختلف مذهبی از ماه‌هایی چون محرم، صفر یا رمضان, رویدادهایی مانند رحلت حضرت رسول اکرم (ص)، تولد یا شهادت ائمه اطهار (ع) است.
بر سر بام بیا، گوشه ابرو بنمای روزه گیران جهان منتظر ماه نو اند این بیت، یکی از صدها بیت گنجینه شعر فارسی است که در آن، میان هلال عید و ابروی نگار مقارنتی دیده می شود.باری،عید فطراز زمینه های مهم محتوایی شعر فارسی است و نه تنها در حوزه محتوا، که در حوزه مضمون سازی نیز با جلوه تمام حضور دارد.
عید فطر از بزرگترین اعیاد اسلامی است که پس از پایان یک ماه امساک و سر بر آستان الهی ساییدن و عبادت می آید. در این مقاله پاره ای از آداب و رسوم و مناسک عید فطر که دارای ویژگی مستقل در همه نقاط ایران اسلامی است نظیر رؤیت هلال ماه شوال، خیرات برای اموات، ختم قرآن و پرداخت فطریه، الوداع خوانی در شب عید فطر، نان ها و غذاهای روز عید فطر و ... ارائه شده است.
واژه «عید» هم در استعمال و کاربرد عرفی آن و هم در نگاه اولیای بزرگ الهی تداعی‌کننده مسرت و ابتهاج و شادمانی است و بدون شک در مورد عید فطر نیز این خصیصه وجود دارد. اما همان گونه که اهل حکمت و اندیشه و نیز اهل معرفت و شهود در جای خود بیان داشته‌اند سطح خوشحالی و شادمانی به میزان درجه‌ای که انسان شادمان در آن قرار دارد متفاوت است. برخی درحد توهم و تخیل هستند لذا شادمانی آنان نیز درهمان حد است و دسته‌ای درحد تعقل هستند لذا شادمانی آنان نیزعقلانی است. اما زمره‌ای دیگر هستند که اهل شهود و مشاهدات قلبی و علوم حضوری‌اند و سرور و ابتهاج و عید آنان نیز باید در آن مرحله و منزلت ارزیابی شود.
در این مقاله ابتدا به مفهوم لغوی و اصطلاحی عید پرداخته و سپس جایگاه عید سعید فطر در قرآن و روایات بر اساس منابع فریقین (شیعه و سنی) تبیین گردیده است.
واژه ((عید)) از ریشه عود گرفته شده و به معناى بازگشت است, و واژه ((فطر)) از فطرت گرفته شده و به معناى سرشت است. بنابراین عید فطر; یعنى بازگشت به فطرت و سرشت. بازگشت از این نظر که آیا رابطه ما با فطرت پاک انسانى به طور صحیح برقرار است یا نه؟
واژه «عید» تقارن سرور و ابتهاج و تجدد روحی و روانی را تداعی می‌کند. از نقطه نظر معارف دینی «پدیده عید» مانند اصل پدیده وجود و هستی دارای مُلک و ملکوت و شهادت و غیب و ظاهر و باطنی است.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید