اخبار

111 سال از امضای قانون مشروطه به قلم مظفرالدین‌شاه قاجار می‌گذرد و باز در میانه گرمای تابستان ایرانیان دغدغه مند و دل نگران به هوای آرمان‌ها و ایده‌های مشروطیت ایران به تاریخ معاصر خود رجوع می‌كنند و می‌كوشند با بازخوانی این تجربه زیسته صد و اندی ساله دریابند كه بر ما چه گذشت و چه می‌گذرد. نسبت امروز ما با مشروطه چیست؟

دو کتاب «درباره نظام دانش» نوشته ابراهیم توفیق و «هویت معرفت علمی علوم اجتماعی در ایران» نوشته محمدتقی ایمان از سوی انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی به چاپ رسیده است.

وضعیت آریستوکراسی زمین دار در ایران همواره مورد بحث جامعه شناسان تاریخی بوده و معتقدند آریستوکراسی ارضی در ایران وجود نداشته است. این تحقیق که با رویکرد نقادانه و تکینه نگری و روش نظریه مبنایی در محدوده تاریخی منطقه گله دار از ایالت فارس صورت گرفت، به کشف و مفهوم سازی از پدیده های تابحال مورد غفلت واقع شده آریستوکراسی منطقه ای و کلان مالکی خانی در پژوهش های جامعه شناسی تاریخی ایران و برساختن نظریه تداوم آریستوکراسی و کلان مالکی خانی در ایران پیشادولت مدرن انجامید

دكتر اباذری درست گفته است كه امر اجتماعی امر لزجی است اما شاید بتوانیم با بحث درباره آن از این امر كاست. گفته شد كه در جلسات متعددی از امر سیاسی بحث شده، شاید این بحث نشان دهد و هدف من نیز این است كه با بحث از امر اجتماعی داریم از فكرمحوری فاصله می‌گیریم و به مسائل نازل روزمره كه در زندگی هر روزه روی می‌دهد، باز می‌گردیم، یعنی از برج عاج اشمیت و امثالهم فاصله بگیریم و به نظم‌هایی برسیم كه زندگی را متعین می‌كنند. این تفسیر من از امر اجتماعی است كه آن را از لزج بودن دور می‌كند. اما خطری در این تقسیم‌بندی هست، یعنی تمایزی آكادمیك میان امر اجتماعی و امر سیاسی هست و دهه‌ها متعین شده است.

یک تقسیم‌بندی آکادمیک وجود دارد میان علوم سیاسی و علوم اجتماعی. این تصور می‌تواند به وجود آید که در امر سیاسی از دولت حرف می‌زنیم و در امر اجتماعی از جامعه. قصد من کنارگذاشتن چنین تفکیک بی‌معنایی است. راجع به جامعه نمی‌توان حرف زد مگر راجع به نظم حرف زد و راجع به نظم نمی‌توان حرف زد مگر یک نظریه جامع انتقادی راجع به دولت داشت. علوم سیاسی ما از حیث ساخت آکادمیک و گفتاری نظریه دولت را ناممکن می‌کند. حال آنکه پرداختن به امر اجتماعی تدوین نظریه انتقادی دولت را الزام‌آور می‌کند. مقصود من از نظریه دولت برای مثال نظریه گرامشی است که دولت را جمع جامعه سیاسی و جامعه مدنی می‌داند.

سر جان رنكین گودی (٢٠١٥-١٩١٩) مشهور به جك گودی، انسان شناس اجتماعی برجسته بریتانیایی در كنار مهم ترین آثارش چون فناوری، سنت و دولت در آفریقا (١٩٧١) و اهلی كردن ذهن وحشی (١٩٧٢) كتابی نیز با عنوان سرقت تاریخ (٢٠٠٦) دارد كه در آن می كوشد با نقد نگرش شرق شناسانه در راستای نظریه اش درباره تاریخ مشترك و واحد جهانی بر مشابهت ها در عناصر فرهنگی و تمدنی در جوامع مختلف تاكید كند. این كتاب در سال ١٣٩٣ با ترجمه نرگس حسن لی توسط نشر امیركبیر منتشر شد.

سر جان رنكین گودی (٢٠١٥-١٩١٩) مشهور به جك گودی، انسان‌شناس اجتماعی برجسته بریتانیایی در كنار مهم‌ترین آثارش چون فناوری، سنت و دولت در آفریقا (١٩٧١) و اهلی كردن ذهن وحشی (١٩٧٢) كتابی نیز با عنوان سرقت تاریخ (٢٠٠٦) دارد كه در آن می‌كوشد با نقد نگرش شرق‌شناسانه در راستای نظریه‌اش درباره تاریخ مشترك و واحد جهانی بر مشابهت‌ها در عناصر فرهنگی و تمدنی در جوامع مختلف تاكید كند. این كتاب در سال ١٣٩٣ با ترجمه نرگس حسن لی توسط نشر امیركبیر منتشر شد.

نشست نقد و بررسی کتاب «سرقت تاریخ» اثر جک رنکین‌گودی با ترجمه نرگس حسن‌لی به همت گروه روش‌شناسی و تاریخ‌نگاری از سوی هاشم آقاجری، استاد گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس و ابراهیم توفیق، استاد سابق دانشگاه علامه طباطبایی دوشنبه 17 خردادماه در پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار شد. دبیری نشست نیز بر عهده محمد غفوری، دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه تهران بود.

بالاخره تكلیف ما ایرانیان فارسی زبان كه عمدتا با ترجمه یا متن‌های انگلیسی زبان سر و كار داریم و در به در دنبال نظریات نو و جدید می‌گردیم تا وضعیت خودمان را با كمك آن توضیح دهیم، با میشل فوكوی فرانسوی چیست؟ متفكری كه آثار متعددی از او و درباره او به فارسی ترجمه شده است، در كنار آثار كثیری كه از جنس مقاله و كتاب درباره‌اش تالیف شده است. با این همه هنوز برخی خوانندگان پر و پا قرص او كه عمدتا به متن اصلی آثار او را می‌خوانند، معتقدند این برداشت‌ها نادقیق و تحریف شده است.

21 اردیبهشت‌ماه، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، میزبان گردهمایی اهالی علوم اجتماعی کشور بود تا از علوم اجتماعی مستقل و انتقادی، بسط گفتارهای علوم اجتماعی و کم کردن فاصله فزاینده مرکز و پیرامون دفاع کند اما این نشست با اعتراض برخی از دانشجویان مواجه شد که این اعتراضات محور و موضوع سخنرانی‌ها را متأثر از خود کرد.