1394/5/25 ۱۱:۱۰
رضا سليمان نوري: بدون هیچ اغراقی سرو را باید یکی از شناخته شده‌ترین درختان و به عبارت بهتر و کامل‌تر مشهورترین درخت در نزد ایرانیان در تمامی ادوار تاریخ لقب داد. ایرانیان قدیم درخت سرو را نشانه نماد استقامت و سرفرازی ایرانیان توصیف می‌کردند زیرا این درخت همیشه سرسبز و استوار در سرما نیز پایدار و سبز باقی میماند. در فرهنگ ایرانیان باستان، غير از نگاره‌ها و حجاري‌ها در پارچه بافي هم سرو خميده که بعدها در فرهنگ ايراني ترمه ناميده شده، به چشم مي خورد. مينياتور دیگر هنری است که سرو به شکلي منحصر به فرد در آن خود نمایی می‌کند.
سرو ابرکوه از منظر زرتشتی
سرو همچنین با دیانت زرتشتی پیوندی خاص دارد تا آنجا که انوشه روان دکتر موبد جهانگیر اشیدری در کتاب دانشنامه مزدیسنا نوشته است:«گویند اشو زرتشت، دو درخت سرو به طالع سعد در دو محل به دست خود کاشت، یکی در دهکده کشمراز روستاهای شهرستان بردسکن و دیگری در دهکده فریومد از روستاهای توس خراسان.»البته در برخی روایات زرتشتی از کاشت درخت سومی هم از سوی یگانه پیامبر ایرانی خبر داده شده که بر خلاف دو سرو ذکر شده در بالا که به دستور متوکل عباسی ریشه کن شدند، همچنان سبز و پایدار به زندگی خود ادامه می‌دهد. این درخت همان سرو 5هزار ساله ابرکوه قدیمی‌ترین موجود زنده ایران زمین است. سروی که در تمامي جهان به عنوان نمادي از زندگي و زيبايي معرفي شده و درباره نحوه کاشت آن آورده اند که:«گويند زرتشت، چون موسم اسپند به ابرکوه رسيد، با دست خود بذر سرو بر اين دشت فشاند و بر مردمان نويد داد که درختی در آن ميان بماند تا ببيند درفش، فرزندش، بهرام ، پادشاه صبح دم و رستاخيز را.»
روایت غیر زرتشتی تولد سرو
البته روایتی غیر زرتشتی هم در بین مردم ابرکوه درباره نحوه کاشت این سرو کهنسال وجود دارد که بر اساس آن گویند نهال این درخت را «یافث»، «پسر نوح نبی» پس از طوفان معروف، در محل فعلی غرس کرده است. یافِث در عهد عتیق به عنوان یکی از پسران نوح نامیده شده است. در میان مردم او به عنوان جوان‌ترین پسر نوح معروف گشته ولی برخی متون او را پسر ارشد نوح می‌دانند. او و همسرش از جمله کسانی بودند که سوار کشتی نوح شده و نجات یافتند.
پیرترین موجود زنده ایران زمین
اما چه این سرو را زرتشت پیامبر ایرانی کاشته باشد و چه یافث پیامبر زاده سامی ،هم اکنون این درخت زیبا به عنوان یکی از نمادهای مهم طبیعی ایران زمین و یکی از کهن‌ترین موجودات زنده دنیا شناخته می‌شود. درباره عمر این درخت الکساندر روف، دانشمند روسي برآوردی بین چهار هزار تا چهارهزار و 500 سال کرده اما برخی دیگر از دانشمندان ژاپنی و روسي پس از بررسی و مطالعه ژرف با پیشرفته‌ترین ابزار و ادوات علمی عمر این سرو کهنسال را تا هشت هزار سال برآورد کرده‌اند.البته فاصله 3500ساله این تخمین‌ها فرقی به حال سرو کهنسال ابرقو نمی‌کند و او در هر دو صورت پیرترین موجود زنده ایران زمین است.
روایت جهانگردان از سرو ابرکوه
سرو کهنسال ابرقو البته زیاد هم ناشناخته نیست زیرا جهانگردان و تاریخ‌نگاران مطرح بسیاری از او در کتب خود یاد کرده‌اند. از جمله این افراد می توان از حمدا... مستوفی نام برد که کتاب نزهت القلوب نوشته شده در سال ۷۴۰ هجری قمری، درباره این سرو نوشته است: «آنجا سروی است که در جهان شهرتی عظیم دارد. چنانچه سرو کشمیر و بلخ شهرتی داشته و اکنون این از آنها بلندتر و بزرگ‌تر است.» همچنین جهانگرد معروف ونیزی یعنی مارکوپولو نیز در خاطرات سفر خود به ایران از سرو ابرکوه این چنین یاد کرده است:«یکی از چند سروی که در ایران دیده‌ام، سرو خوش بالای ابرکوه است که همچون آبشاری سبز از آسمان بر روی زمین تنیده ابرکوه فرو د می‌آید و از هر طرف که وارد ابرکوه شوی، سرو کهنسال و پرطراوت مانند چراغ دریایی سبزی، ما را به بندر دریای کویر و خورشید تابان فرا می‌خواند».
تلاش برای ادامه حیات
پيرترين موجود زنده ایران یا همان سرو کهنسال شهرستان ابرکوه در حالی اکنون با 25متر ارتفاع ، 18متر محيط و 5/11 متر اندازه دور تنه به زندگی خود ادامه می‌دهد که پس از ثبت در فهرست آثار طبیعی ایران،تلاش ها برای ایجاد فضای تنفسی بهتر برای آن با انجام اقداماتي نظير آفت کشي و آزادسازي حريم اين سرو تاريخي در حال انجام است تا کمی بهتر نفس بکشد. تا شايد روزي به عنوان قلب گردشگري تفريحي يا حتي گردشگري علمي ژرفاي کوير ایران به جهانیان معرفی شود. ناگفته نماند که ابرکوه را می توان شهر درختان کهنسال ایران زمین نیز لقب داد زیرا علاوه بر میزبانی کهنسال‌ترین موجود زنده ایران یعنی سرو ۴۵۰۰ ساله ابرکوه درختان کهنسال دیگری نیز در اقصی نقاط این شهرستان وجود دارند که هر کدام به تنها البته با قید معرفی درست وکامل می‌توانند،گردشگران بسیاری را به خود جذب کنند.
سرو دوم ابرکوه
نخستین این درختان بازهم یک درخت سرو است که کارشناسان منابع طبیعی و گردشگری از آن با نام سرو دوم ابرکوه یاد می کنند. این سرو به فاصله کمی از خیابان اصلی شهر ابرکوه روبه‌روی امامزاده احمد(ع) و در یک خانه مسکونی قرار دارد و کارشناسان سن آن را ۱۵۰۰ سال برآورد کرده‌اند.
بنه روستای بداف
دیگر در خت کهنسال موجود در ابرکوه، درخت بنه روستای بداف بخش بهمن است.نکته قابل توجه درباره این در خت که آن را دیدنی‌تر کرده است، بارور بودن آن با وجود سن زیاد است. کارشناسان سن این درخت را نزدیک به ۲ هزار سال تخمین می‌زنند.
درخت کهنسال توت ده عرب
لقب کهنسال‌ترین درخت توت شناخته شده ایران را نیز یکی از درختان شهرستان ابرکوه به خود اختصاص داده است. این درخت توت در روستای ده عرب دهستان فراغه ابرکوه قرار گرفته و مردم محلی به آن علاقه خاصی دارند و در نگهداری آن کوشش می‌کنند. همین امر باعث شاداب ماندن این درخت کهنسال شده است.
روزنامه قانون
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید