ابن سینا و ابداعات تاسیسی ـ استنتاجی در منطق

1399/12/3 ۱۲:۵۰

چهارمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره بوعلی سینا به سخنرانی دکتر لطف‌الله نبوی به «ابن سینا و ابداعات تاسیسی ـ استنتاجی» اختصاص دارد.

منطق، علم استدلال و استنتاج است و بنابراین در شناسایی و تمایز «مکاتب منطقی» به ویژه در تاریخ منطق همواره باید به این نکته مهم توجه داشت. می‌دانیم ارسطو با شناسایی قیاس حملی پایه‌گذار منطق ارسطویی یا منطق محصولات قدیم و خروسپس با شناسایی قیاس شرطی پایه‌گذار منطق رواقی ـ مگاری یا منطق گزاره‌های قدیم هستند.

از طرف دیگر با نظری عمیق و دقیق به سیر تحولات منطقی و میراث منطقی جهان اسلام درمی‌یابیم که شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا دو نظریه‌ی استنتاجی جدید در تاریخ منطق شناسایی نموده که هیچ سابقه‌ای در سنت یونانی ارسطو و رواقیان نداشته و از ابداعات تاسیسی ـ استنتاجی ابن‌سینا محسوب می‌شود. ابن سینا خود بر این ابداع و تاسیس تاکید و تصریح بلیغی دارد.

این دو نظریه عبارت‌اند از: نظریه‌ قیاس اقترانی شرطی و نظریه‌ موجهات زمانی. اهمیت صوری این دو نظریه و بسط و گسترشی که به‌ویژه پس از ابن‌سینا یافته‌اند تا آنجاست که این دوره از پژوهش‌های منطقی را می‌توان به دوره‌ منطق سینوی نام‌گذاری کرد و اهمیت آن ‌را در تاریخ منطق در کنار دیگر مکاتب منطقی مثل منطق ارسطویی و منطق رواقی ـ مگاری مورد تاکید و تصریح قرار دارد.

چهارمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره بوعلی سینا چهارشنبه ۶ اسفند ساعت ۱۱ صبح با سخنرانی دکتر لطف‌الله نبوی به «ابن سینا و ابداعات تاسیسی ـ استنتاجی» اختصاص دارد که به صورت مجازی پخش خواهد شد. علاقه‌مندان می‌توانند این درس گفتار را از اینستاگرام مرکز فرهنگی شهرکتاب به نشانی ketabofarhang و تلگرام این مرکز به نشانی bookcitycc  پیگیری کنند.