طلسم باران / بدرالزمان قریب

1399/5/8 ۰۴:۳۰

در میان مراسم و تشریفاتی که اقوام مختلف ایرانی برای ایجاد باران و رفع خشکسالی برپا می کردند سنت های خاص و جالبی یافت می شود: از آن جمله تشریفاتی است که در متنی به زبان سغدی، که ما آن را طلسم باران نامگذاری کرده ایم، دیده می شود. از آنجا که متون سغدی تا به حال به فارسی ترجمه نشده اند و موضوع این متن ممکن است به اطلاع عدۀ زیادی در ایران نرسیده باشد ترجمۀ متن سغدی را برای ارائۀ سخنرانی در این هفته خالی از فایده ندیدم. شاید بی مورد نباشد مقدمۀ مختصری دربارۀ زبان سغدی و مدارک آن (که تا به حال کم و بیش در ایران ناشناخته مانده اند) عرض شود.

در میان مراسم و تشریفاتی که اقوام مختلف ایرانی برای ایجاد باران و رفع خشکسالی برپا می کردند سنت های خاص و جالبی یافت می شود: از آن جمله تشریفاتی است که در متنی به زبان سغدی، که ما آن را طلسم باران نامگذاری کرده ایم، دیده می شود.

از آنجا که متون سغدی تا به حال به فارسی ترجمه نشده اند و موضوع این متن ممکن است به اطلاع عدۀ زیادی در ایران نرسیده باشد ترجمۀ متن سغدی را برای ارائۀ سخنرانی در این هفته خالی از فایده ندیدم. شاید بی مورد نباشد مقدمۀ مختصری دربارۀ زبان سغدی و مدارک آن (که تا به حال کم و بیش در ایران ناشناخته مانده اند) عرض شود.

زبان سغدی جزء گروه شرقی زبان های ایرانی و در دورۀ میانۀ آن قرار دارد. یعنی از نظر جغرافیایی زبانی است که در قسمتی از ایران شرقی (به معنی ایران بزرگ) و از نظر زمان کم و بیش در هزارۀ اول میلادی زبانی زنده بوده است. از نظر زبان و مکان نزدیک به زبانهای دیگر شرقی دورۀ میانه یعنی ختنی و خوارزمی است.

انجمن فرهنگ ایران باستان دوره هفتم فروردین 1348 شماره 1

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی