جشن‌نامه دکتر فتح‌الله مجتبایی

1393/5/1 ۱۱:۵۱

جشن نامۀ دکتر فتح الله مجتبایی به کوشش دکتر علی اشرف صادقی و ابوالفضل خطیبی از سوی نشر هرمس منتشر شده است.

جشن نامۀ دکتر فتح الله مجتبایی به کوشش دکتر علی اشرف صادقی و ابوالفضل خطیبی از سوی نشر هرمس منتشر شده است.

دکتر فتح‌الله مجتبائی در سال 1306 در تهران به دنیا آمد و مقدمات علوم رسمی و ادبیات را در فراهان اراک فراگرفت. پدر و جد وی از مستوفیان زمان خود و از بزرگان صوفیه بودند. او در چنین خانواده‌ای تعلیمات مقدماتی را فرا گرفت و همین زمینۀ مطالعاتی بود که بعدها او را به فراگیری تاریخ ادیان و فلسفۀ شرق و هند کشاند. در سال ۱۳۳۲ از دانشگاه ادبیات تهران و دانشسرای عالی در رشتۀ زبان و ادبیات انگلیسی درجه لیسانس گرفت و از این سال تا ۱۳۳۸ در دبیرستان‌های تهران و اراک و دانشسرای عالی به تدریس ادبیات و زبان‌های خارجی اشتغال داشت.

در پاییز همین سال از سوی وزارت فرهنگ برای آشنایی با روش‌های جدید تألیف کتاب‌های درسی به خارج از کشور اعزام شد و پس از یک دوره مطالعه و تحقیق در دانشگاه کلمبیا (نیویورک) به کشور بازگشت و مأمور تهیه و تدوین کتاب‌های درسی در رشتۀ ادبیات برای دبیرستان‌ها شد. دکتر مجتبائی در دوران تحصیل خود از محضر استادان بنامی در داخل و خارج از کشور دانش اندوخت و برای آشنایی با عرفان هندی بارها به هند و پاکستان سفر کرد.

در سال ۱۳۵۰ از دانشگاه هاروارد در رشته تاریخ ادیان و فلسفۀ شرق فارغ التحصیل شد و مدتی را در مرکز مطالعات ادیان جهان در آمریکا به مطالعۀ تاریخ تطبیقی ادیان پرداخت.

دکتر مجتبائی سال‌ها به تدریس در دانشگاه الهیات تهران پرداخت و در مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی به نگارش و ویرایش مقالات گوناگونی در حوزۀ ادیان و عرفان و ادبیات فارسی پرداخت. ایشان هم اکنون عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و عضو هیأت علمی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی است. از دکتر مجتبائی تاکنون بیش از دویست عنوان کتاب، مقاله، نقد کتاب و شعر به صورت تألیف، تصحیح و ترجمه به زبان‌های فارسی و انگلیسی در ایران و خارج از ایران منتشر شده است.

در این جشن نامه پس از پیشگفتاری که دکتر علی اشرف صادقی نوشته و در آن به کارنامۀ علمی استاد دکتر فتح الله مجتبایی اشاره کرده، مقالات زیر آمده است:

در جستجوی آفاقی دیگر: گفتگو با دکتر مجتبائی

نخستین کتاب‌های فارسی را برای چه کسانی ترجمه کرده‌اند؟/ آذرتاش آذرنوش

مثنوی سیف‌الرسایل/ سلطان قاجار، سیدعلی آل داود

ماده و تخمۀ هستی: به روایت بخشی از کتاب دینکرد سوم/ ژاله آموزگار

اسرار شطرنج و رقعۀ حیات/ ایرج افشار

جستجویی در تاریخ مناقب‌خوانی و اشاره‌هایی به منظومۀ علی‌نامه/ مهران افشاری

ایزد شیر سر در مهرپرستی غربی/ مهری باقری

ایرانیان مرغزاران و پراکندگی جغرافیایی آنان/ حبیب برجیان

چند نکته دربارۀ طنز/ حسن حبیبی

اسکان: مبحثی مشترک میان عروض و آواشناسی زبان فارسی/ حمید حسنی

چرا فریدون ضحاک را نکشت؟ / ابوالفضل خطیبی

نظری به رسالۀ تحقیق در تجدد و ملیت و تناسب این دو معنی/ رضا داوری اردکانی

نامه‌ای به یزدانگرد: درآمدی بر پاپیروس‌های پهلوی/ تورج دریایی

شیخ شامل داغستانی رهبر نهضت ملی قفقاز در قرن گذشته/ عبدالمحمد روح‌بخشان

تحولات اجتماعی در دوران قاجار و تأثیر آن در پدیدآمدن ادبیات/ تورج رهنما

دیوان حافظ به مثابه دستگاه تفأّل/ هوشنگ رهنما

اقبال و دانته/ محمدحسین ساکت

فتوح الشام اثر عبدالله بن محمد بن ربیعه القُدامی/ مایکل لکر؛ ترجمۀ صادق سجادی

بررسی تطبیقی عناصر متناظر در زبان فارسی معیار و گویش گیلکی/ احمد سمیعی گیلانی

«خُرَندِز» یا «جَزیدَر»/ محمدرضا شفیعی کدکنی

جایگاه آتش و نقش وجودی و پدیداری آن در دین زردشتی/ محمدجواد شمس

قدیمی‌ترین فرهنگ فارسی چه بوده است؟/ علی اشرف صادقی

جمع به « ـ ات» در واژه‌های عربی سه‌حرفی/ بهروز صفرزاده

یک اقتراح عروضی/ امید طبیب‌زاده

نقش ایرانیان در تدوین روایت‌های شفاهی عرب‌ها/ عنایت‌الله فاتحی‌نژاد

انتساب زردشت به قرن ششم ق.م و منشأ یونانی آن/ پیتر کینگزلی؛ ترجمۀ احمدرضا قائم مقامی

«نشان شیخی خانقاه» در عصر میرزا حسین بایقرا/ نجیب مایل هروی

جان جونز و مفهوم ارسطویی تراژدی/ حسین معصومی همدانی

جشن نوروز از مظاهر و شعارهای شیعه در قرن‌های سوم تا پنجم/ احمد مهدوی دامغانی

در جستجوی وزن‌های نو/ ابوالحسن نجفی، بهاءالدین خرمشاهی

جشن‌نامه دکتر فتح‌الله مجتبایی به کوشش علی اشرف صادقی و ابوالفضل خطیبی در 795 صفحه توسط انتشارات هرمس در سال 93 منتشر شده است. این کتاب با شماره ثبت 519679 در کتابخانه شماره یک مجلس شورای اسلامی موجود است.

کتابخانه مجلس شورای اسلامی