1397/8/14 ۱۱:۴۱
در سال‌های ۱۳۲۳ و ۱۳۲۴ مرحوم میرزا مهدی مدرس آشتیانی سخنرانی‌هایی در مسجد صاحب دیوان در حوالی خیابان سیروس و نیز در منزل بازرگانی به نام جامساز واقع در آب‌منگل از انشعابات خیابان ری ایراد می‌فرمودند که در آن عارف و عامی آزادانه شرکت می‌کردند. خداوند بزرگ این توفیق را نصیب من کرد که در آن مجالس مبارک حضور یابم و از محضر پرفیض آن مرد بزرگ بهره‌مند گردم.
استاد به فراست علاقة من را به علم و دانش دریافت و مرا رهنمون گشت که در مدرسة سپهسالار قدیم که جنب مدرسة مروی بود صاحب حجره و شهریه گردیدم.
در وقفنامة این مدرسه آمده که بزرگ‌ترین حکیم تهران باید راتبة تدریس آن مرکز علمی را داشته باشد که پیش از استاد، مرحوم میرزاحسن کرمانشاهی و پیش از ایشان مرحوم میرزا ابوالحسن جلوه عهده‌دار تدریس فلسفه در آن مدرسه بودند.
من به عنوان کوچک‌ترین شاگرد و مرحوم شیخ ابراهیم صاحب‌الزّمانی(پدر دکتر ناصرالدّین مولّف کتاب خطّ سوم) به عنوان مسن‌ترین شاگرد از درس میرزای آشتیانی استفاده می‌کردیم و مرحوم سیّد جلال‌الدّین آشتیانی که چندسالی از من بزرگ‌تر بودند میان قم و تهران و قزوین تردّد داشتند. در تهران از درس مرحوم میرزا مهدی آشتیانی و در قزوین از محضر آیت‌الله رفیعی قزوینی و در قم از درس امام خمینی ـ رضوان الله تعالی علیهم اجمعین ـ استفاده می‌کردند.
در سال ۱۳۲۵ آقای احمد مهدوی دامغانی فرزند مرحوم حاج شیخ محمّدکاظم مجتهد دامغانی برای ادامة تحصیل در دانشگاه به تهران آمدند و در حجرة بنده اقامت گزیدند. من و ایشان که در جدّ اعلا با هم اشتراک داشتیم در جریان علمی هم با هم مشترک گشتیم و هردو نزد مرحوم عبدالحمید بدیع‌الزّمانی کردستانی به خواندن مقامات حریری و معلّقات سبع و دیوان بحتری و ابوتمّام اشتغال ورزیدیم و در واقع مصداق تعبیر «وافق شنٌّ طبقه» گشتیم.
در همین زمان مرحوم شیخ محمّدرضا ترابی خانرودی از مدرّسین بزرگ مشهد به تهران آمدند و در حجرة مجاور حجرة من که متعلّق به مرحوم سیّد محمّدرضا علوی تهرانی بود اقامت گزیدند. من و مرحوم علوی فرصت را غنیمت شمرده و یک دوره معالم‌الاصول را نزد آقای ترابی به درس خواندیم. وجود احمدآقا ـ حفظه الله تعالی ـ و مرحوم ترابی موجب شد که بسیاری از دوستان و آشنایان این دو دانشمند راهشان به این مدرسه باز شد؛ از شاخص‌ترین آنان آیت‌الله وحید خراسانی بودند که من و مرحوم علوی بخش منطق از شرح منظومة حاج ملاهادی سبزواری را به درس نزد ایشان خواندیم و نیز مرحوم سیّد جلال محدّث که از افادات ایشان همة ما بهره‌مند می‌شدیم. این دو بزرگوار از همدرسان آقای ترابی در مشهد بودند.مرحوم محدّث در دورة نخستین دکتری الهیات شرکت کردند و سپس عضو هیأت علمی همان دانشکده شدند. در دورة دکتری الهیّات من با ایشان همکلاس بودم هرچند من در همان وقت دکتری ادبیات فارسی را گرفته بودم و عضو هیأت علمی دانشکدة ادبیّات شدم. در دورة دکتری الهیّات علاوه بر مرحوم محدّث، آقایان شیخ محمّدابراهیم آیتی، شیخ عبّاس مهاجرانی، حسن ملکشاهی، سیّد علی موسوی بهبهانی، سیّد جعفر سجّادی، علینقی منزوی، علیرضا فیض و چندتن دیگر با ما همکلاس و همدرس بودند.
از آثار گرانبهای مرحوم محدّث یکی کتاب النّقض عبدالجلیل قزوینی رازی بود که همراه با تعلیقات و کلید النّقض جداگانه منتشر گشت و دیگر کتاب الایضاح فضل‌بن‌شاذان(۱۸۰ ـ ۲۶۰هـ . ق) که در مرحلة اوّل، شورای انتشارات دانشگاه تهران با نشر آن کتاب مخالفت کردند و گفتند که ترجمة فارسی آن هم باید ضمیمه شود. من آنان را تهدید کردم به این که آن شورا ارزش این کتاب را نمی‌دانند و اگر چاپ نکنند من آن را در انتشارات دانشگاه مک‌گیل کانادا منتشر خواهم ساخت. خوشبختانه این تهدید موثّر افتاد و این کتاب نفیس که از کهن‌ترین آثار شیعة امامیّه به شمار می‌آید به زیور طبع آراسته گشت و مرحوم محدّث در صفحة هفتاد مقدّمة کتاب اشاره به این موضوع کرده‌اند که نشانة قدردانی و سپاس ایشان بود با این عبارات: «… فاطّلع علی ذلک الامر صدیقی الفاضل الدیّن الدّکتور مهدی المحقّق فبعد أن رأی النّسخه و أعجبته نفاسه مطالبها أقدم علی تهیئه وسائل طبعه من طریق «انتشارات دانشگاه»».
خداوند باران‌های رحمت و مغفرت خود را به روح پرفتوح آن مرحوم فرو ریزاناد و او را در بحبوحة بهشت‌های برین خود قرار دهاد.
این مقدّمه به خواهش دوست ارجمند آقای دکتر علی صادقی‌زاده وایقان نگاشته گردید تا در آغاز کتاب ایشان «حدیث محدّث» آورده شود.
تهران
نهم آبان‌ماه ۱۳۹۷ هجری شمسی
منبع: روزنامه اطلاعات
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید